حسان دیاب از اوت 2020 تاکنون به عنوان نخست وزیر پیشبرد امور در لبنان فعالیت می‌کند. دیاب از اکتبر 2020 تاکنون سفر خارجی نداشته و سفر روز گذشته به دوحه، نخستین سفر خارجی وی در شش ماه اخیر محسوب می‌شود.
آخرین سفر خارجی که دیاب انجام داده بود نیز در اکتبر گذشته به کویت بود که برای حضور در مراسم تشییع «صباح الاحمد الجابر الصباح» امیر فقید این کشور انجام شد. به عبارت دیگر، حسان دیاب عملاً از اوت گذشته که به عنوان نخست وزیر پیشبرد امور در لبنان فعالیت می‌کند، سفر رسمی سیاسی نداشته است.
سفر دیاب به قطر در شرایطی انجام شد که قرار بود وی روز شنبه گذشته برای بستن چندین توافق‌نامه به عراق سفر کند، اما این سفر مطابق آنچه که منابع خبری اعلام کردند به دلیل فشار بازیگرانی نظیر عربستان و امارات به «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق، لغو شد. بنابراین، سفر دیاب به قطر بیانگر استقلال دوحه در تصمیم سازی سیاست خارجی است.
موضوع دیگر این است که لبنان از اوت 2020 تاکنون شاهد نوعی بن بست سیاسی است. ابتدا «مصطفی ادیب» پس از حدود یک ماه از تشکیل کابینه انصراف داد و سپس «سعد الحریری» مامور به تشکیل کابینه شد که از اکتبر 2020 تاکنون نه تنها موفق نشد کابینه جدید را تشکیل دهد بلکه چشم‌انداز روشنی نیز در این خصوص وجود ندارد.
علاوه بر این، سعد الحریری، نخست وزیر مامور به تشکیل کابینه لبنان نیز در فوریه گذشته به قطر سفر و با مقامات این کشور دیدار و گفتگو کرده بود.
سفر دیاب به قطر از جهت موقعیت قطر نیز اهمیت دارد. قطر کشوری سرمایه‌دار است که از اهرم مالی برای کمک و نفوذ در کشورهای عربی بهره می‌گیرد. لبنان به لحاظ اقتصادی شرایط سختی را پشت سر می‌گذارد و مردم مکرراً در اعتراض به شرایط مالی خود، تظاهرات برگزار می‌کنند.
بنابراین با توجه به موضع‌گیری‌هایی که برخی کشورهای عربی منطقه و همچنین قدرت‌های غربی علیه حسان دیاب دارند، وی تلاش دارد از دولت قطر برای کاستن از مشکلات مالی کمک گیرد.
در همین راستا، «خضر طالب» مشاور حسان دیاب گفت: "دیاب در این سفر شرایط لبنان و دشواری‌های مالی، اجتماعی، معیشتی و اقتصادی را که مردم این کشور با آنها مواجه هستند، به اطلاع مسئولان قطری خواهد رساند."
طالب با اشاره به امیدواری مسؤولان لبنانی نسبت به دریافت کمک از دوحه، افزو: "قطر همواره در کنار لبنان بوده و هرگز در کمک رساندن به آن بخل نخواهد ورزید."
سابقه میانجی گری قطر در بحران داخلی لبنان
علاوه بر این، قطر سابقه میانجی‌گری موفق در بحران داخلی لبنان را دارد. میانجی‌گری در بحران‌های منطقه‌ای یکی از راهبردهای سیاست خارجی قطر است.
دوحه در سال 2008 پس از اینکه تنش و درگیری‌های داخلی در لبنان شدت پیدا کرده بود، میان بازیگران داخلی لبنان میانجی‌گری کرد و این میانجی‌گری نیز نهایتاً به پایان یافتن درگیری‌های داخلی لبنان منجر شد.
به نظر می‌رسد، دوحه اکنون نیز تلاش دارد با میانجی‌گری میان گروه‌ها و شخصیت‌های لبنانی به نزدیک شدن آنها برای پایان دادن به تنش سیاسی مربوط به تشکیل کابینه کمک کند.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
زورآزمایی قدرت و ورود لبنان به مرحله خطرناک تنش سیاسی
