«رشید مرداف» وزیر امور خارجه ترکمنستان شب گذشته (17 ژانویه) وارد «دهلی‌نو» شد و در بدو ورود با «سوشما سواراج» وزیرخارجه هند به گفت و گو نشست.
وزیرخارجه ترکمنستان در دیدار با همتای هندی خود گزارشی از فعالیت و تمهیدات دولت «قربان قلی بردی‌محمداف» درزمینه اجرای خط لوله گاز «تاپی» و نیز اقدامات پیرامون جذب سرمایه گذاران و نهادهای مالی خارجی و بین‌المللی ارائه داد.
همچنین دوطرف دراین باره بر ضرورت برگزاری نشست نوبتی وزرای امور خارجه کشورهای ذینفع در این طرح برای آینده نزدیک تاکید کردند.
وزیرخارجه ترکمنستان با توجه به وارد شدن طرح خط لوله گاز تاپی به مرحله اجرا، به طرف هندی پیشنهاد کرد که جهت حل و فصل سریع مسائل احتمالی در دهلی‌نو دفتر نمایندگی این طرح موسوم به «تاپی پروجکت» تأسیس شود.
درپایان این دیدار وزیرامورخارجه ترکمنستان از رییس جمهوری وهمتای هندی خود دعوت کرد تا مراسم کلنگ زنی خط لوله گاز تاپی در منطقه مرزی ترکمنستان با افغانستان، آغاز عملیات طرح خط انتقال برق ترکمنستان-افغانستان-پاکستان وراه‌اندازی خط راه آهن«سرحدآباد-تورغوندی» که قرار است در تاریخ 23 فوریه ماه سال جاری برگزار شود، حضور داشته باشند.
سفروزیرخارجه ترکمنستان به هند پس از طرح گمانه های مختلف درباره انصراف هند و ترکمنستان از اجرای طرح تاپی توجه محافل سیاسی را به خود جلب کرده است. به ویژه که پیش ازاین محافل سیاسی واقتصادی و شخصیت های دانشگاهی مختلفی ازجمله «سعید مسعود» از انصراف این دو کشور سخن گفته بودند.
این استاد اقتصاد دانشگاه کابل با اشاره به افزایش ناامنی و دخالت پاکستان در افغانستان گفته بود که اسلام‌آباد برای کم رنگ کردن نقش هند در افغانستان تلاش می‌کند در حالی که صلح در حد حرف است و امکان خروج برخی از کشورها از «تاپی» وجود دارد.
مسعود صریحا گفته بود، در سال های نخستین که طرح تاپی آغاز شد، خوشبینی برای ادامه کار آن وجود نداشت، زیرا از میان چهار کشور افغانستان، پاکستان، ترکمنستان و هندوستان، پاکستان تلاش می‌کند تا این پروژه با موفقیت به پایان نرسد. از این جهت پاکستانی‌ها هیچ علاقه‌ای ندارند تا مسیری برای رسیدن منبع انرژی فراوان به هند ایجاد شود که موجب توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشور شود.
به گفته وی رقابت جدید میان هند و پاکستان در میان تنش درروابط افغانستان و پاکستان کلافی سردرگم ایجاد کرده است. از این رو «سعید مسعود» توافق برای اجرای این طرح را فقط در حد حرف عنوان کرده و گفته بود ترکمنستان و هندوستان هم علاقه خاصی به پروژه تاپی ندارند و امکان خروج آنها وجود دارد.
اکنون اما هم هند و هم ترکمنستان نشان داده اند که با حفظ ملاحظات در پی همکاری های اقتصادی با یکدیگر در چهارچوب طرح های دو و چند جانبه هستند.
بدیهی است که نه هند حاضر است امنیت تامین انرژی مورد نیاز خود را به پاکستان به عنوان رقیب منطقه ای خود بسپارد و نه ترکمنستان مایل است تضمین امنیت درآمدهای حاصل از فروش انرژی را در میدان ناامن افغانستان و پاکستان به حراج بگذارد. بدون تردید یکی از اهداف سفر وزیر خارجه ترکمنستان به هند و باید در همسویی دو کشور برای گرفتن تضمین های لازم از کشورهای میانی و واسطه این طرح یعنی پاکستان و افغانستان دانست.
موضوعی که البته هیچگاه در خبرها به آن اشاره نشده است. با این حال ناظران معتقدند چنانچه پروژه تاپی اجرایی شود اولین طرحی انتقال انرژی خواهد بود که از میان آتش و خون و رقابت های سیاسی کشورهای ذینفع وناامنی های موجود در مسیر، نوید دهنده همکاری های منطقه ای خواهد بود.113/112
نویسنده: اميرحسين اسدالله منفرد
بیشتر بخوانید:
توافق ترکمنستان و پاکستان برای سرمایه گذاری مشترک در زمینه های اقتصادی و فناوری اطلاعات
رئیس مجلس ترکمنستان: ارتقاء روابط پارلمانی زمینه‌ساز صلح پایدار در جهان است
مبادله فهرست تاسیسات هسته ای بین هند و پاکستان
