"المار محمد یاراف" روزچهارشنبه (31 ژانویه) دردیداربا "قربانقلی بردی محمد اف" رییس جمهوری ترکمنستان درعشق آباد گفت: دیدار با مقام های ترکمنستان، زمینه گسترش همکاری دو کشور را در حوزه حمل و نقل فراهم کرده است.
سفر وزیرخارجه جمهوری آذربایجان به عشق آباد پس از سفر سال گذشته رییس جمهوری ترکمنستان به باکو که به امضای بیانیه همکاری راهبردی دو کشور منجر شد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است بویژه که در این سفر چند سند همکاری در حوزه های حمل و نقل دریایی، انرژی، مالیاتی، فرهنگی، گردشگری، محیط زیست و نیز همکاری نیروهای انتظامی به امضای مقامات دو کشور رسید.
"المار محمد یاراف" وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان
واقعیت آن است که جمهوری آذربایجان میتواند یکی از مسیرهای انتقال گاز طبیعی ترکمنستان به اروپا باشد از این رو مقامات دو کشور برای تحقق چنین امری همکاری های سیاسی و اقتصادی و نیز همکارهای حمل و نقل دریایی و ریلی و تقویت دیگر زمینه های همکاری را به عنوان پیش نیاز رسیدن به تفاهم متقابل درباره همکاری در زمینه انتقال انرژی به بازارهای مصرف در دستور کار خود قرارداده اند.
اظهارات رییس جمهوری ترکمنستان در جریان سفر به باکو درباره ایفای نقش دو کشور در راستای اجرای پروژه های بزرگ درحوزه های انرژی وحمل ونقل در همین راستا قابل ارزیابی است این ایده اما از زمانی در ذهن مقامات دو کشور شکل گرفت که پیشنهاد ساخت خط لوله ترانس خزر از سوی چند شرکت نفتی خارجی برای صدور گاز ترکمنستان به ترکیه از مسیر جمهوری آذربایجان مطرح شد.
ایده ای که نه فقط نتوانست به بهبود مناسبات عشق آباد و باکو کمک کند بلکه اقدام طرف آذری درخصوص اکتشاف و بهره‌برداری از حوزه شاه دنیز سبب سرزدی بیشتر روابط دو طرف شد و عدم توافق دو کشور درباره جزئیات این خط لوله آینده این پروژه را در ابهام قرار داد که علت این موضوع نیز به عدم دستیابی کشورهای ساحلی خزر به یک توافق همه جانبه باز می گشت .
برخی محافل سیاسی معتقدند از آنجا که همکاری بین جمهوری آذربایجان و ترکمنستان میتواند منجر به ایجاد کریدور غیر روسی برای صادرات انرژی به اروپا شود لذا این امر سبب نگرانی روسیه از همکاری دو کشور شده است . موضوعی که بسیاری از آن بعنوان تهدید بالقوه امنیت در منطقه یاد کردند بخصوص که نوعی از جنگ لفظی نیز میان دو کشور شکل گرفته بود. اکنون اما این امیدواری شکل گرفته که دوکشور بتوانند به سطحی از تفاهم برای همکاریهای اقتصادی و سیاسی دست یابند.
اما تردیدی نیست که تا رژیم حقوقی دریای خزر منافع همه جانبه کشورهای ساحلی را تامین نکند هرگونه همکاری دو جانبه کشورهای ساحلی در خصوص بهره بردری از منابع انرژی فلات قاره این دریا می تواند بطور بالقوه عاملی برای تحت تاثیر قراردادن همه زمینه های همکاری دو و چند جانبه باشد به خصوص که آیت الله مردای کارشناش مسائل سیاسی بر این باور است که پیشینه تنش بین دو کشور ترکمنستان و آذربایجان نشات گرفته از موقعیت ژئوپولیتیکی منطقه است و اراده اتحادیه اروپا و امریکا برای حضور در طرح های انتقال انرژی به طور غیر مستقیم به تقویت این تنش‌های کمک کرده و می کند. 113/112
نویسنده: اميرحسين اسدالله منفرد
بیشتر بخوانید:
فرمان جدید «الهام علی‌اف» به نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان/ تحلیل
واکنش باکو به انتقاد از فقدان آزادی رسانه‌ها در جمهوری آذربایجان/ تحلیل
