این تظاهرات با یورش نظامیان رژیم پهلوی به خاک خون کشیده شد و سه تن از دانشجویان به نام‌های مصطفی بزرگ نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی به شهادت رسیدند و ۲۷ تن دیگر بازداشت و تعداد زیادی نیز مجروح شدند، از این رو، 16 آذر روز دانشجو نامگذاری شده است.
پس از ملی شدن صنعت نفت در 29 اسفند ۱۳۲۹ (1951میلادی) و حمایت دانشجویان از این اقدام ملی، رژیم پهلوی به کمک آمریکا و انگلیس دولت قانونی محمد مصدق را در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سرنگون کرد.
پس از کودتا، ارتشبد فضل الله زاهدی به قدرت رسید و با سرکوب تظاهرات درصدد برامد پایه های حکومت خود را تثبیت کند و ریچارد نیکسون معاون وقت رییس جمهوری آمریکا را به ایران دعوت کرد.
نیکسون می آمد تا نتیجه سرمایه گذاری ۲۱ میلیون دلاری را که سیا برای کودتا هزینه کرده بود از نزدیک مشاهده کند، این موضوع به همراه، اعلام محاکمه مصدق باعث خشم و ناراحتی مردم ایران به ویژه دانشجویان در دانشگاه تهران شد که اوج آن به واقعه ۱۶ آذر در همان انجامید.
پس از واقعه ۱۶ آذر و جایی که سه دانشجو کشته شده بودند، نیکسون دکتری افتخاری در دانشگاه تهران گرفت. در آن روز تمام دانشگاه‌های پایتخت در اعتصاب کامل به سر می بردند.
وقتی نیکسون برای دریافت دکتری افتخاری حقوق در دانشگاه تهران حاضر شد، یکی از مطبوعات در سرمقاله خود با عنوان "سه قطره خون" این گونه نوشت: آقای نیکسون! وجود شما آن قدر گرامی و عزیز بود که در قدوم شما، سه نفر از بهترین جوانان این کشور، یعنی دانشجویان دانشگاه را قربانی کردند.
استقلال خواهی و مخالفت با دخالت بیگانگان در امور داخلی کشور، برجسته ترین شاخصه‌های جنبش دانشجویی ایران است که این قشر فرهیخته همواره پشتیبان آزادی و منافع ملی بوده و با تشخیص و تحلیل درست خود، همگان را در صیانت از مصالح و منافع ملی ایران یاری می کنند.
112
بیشتر بخوانید:
دانشجویان پیش‌قراولان عرصه حکمرانی هستند
فردا؛ دیدار رئیس رسانه ملی با دانشجویان
