آتوسا دینیاریان- در این راستا قرار است نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع سد النهضه دوشنبه 6 ژوئن برگزار شود.
در آستانه این نشست، سران کشورهای مصر، سودان و اتیوپی در نشستی مقدماتی به همراه کشورهای عضو هیأت رئیسه اتحادیه آفریقا، توافق کردند تا از هرگونه اقدام یک جانبه از جمله آبگیری این سد، پیش از دستیابی به یک توافق خودداری کنند.
«عبدالله حمدوک» نخست‌وزیر سودان گفت: در نشست اتحادیه آفریقا بر لزوم دستیابی به یک توافق در خصوص سد النهضه که در بر گیرنده منافع سه کشور باشد توافق کردیم و قرار شد سه کشور از هرگونه اقدام یک‌جانبه از جمله آبگیری این سد، پیش از دستیابی به یک توافق خودداری کنند.
اهمیت سد النهضه برای چیست؟
ساخت سد النهضه بر سرچشمه های رود نیل توسط اتیوپی از سال ۲۰۱۱ به مناقشه آبی جدی میان سه کشور مصر و اتیوپی و سودان تبدیل شده است.
برگزاری چندین دور گفت وگو بین مقامات سه کشور در طول سال‌های گذشته با میانجیگری و ابتکار کشورهای مختلف از جمله آمریکا، کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و اتحادیه عرب نیز تاکنون نتوانسته است راهکاری بر این معضل بیابد.
مصر و سودان نگران هستند که با آبگیری سد النهضه، سهم آبی هر یک از این کشورها کاهش یابد.
آبگیری النهضه به ویژه برای مصر تهدیدی جدی است زیرا نزدیک به ۹۰ درصد از منابع آبی مورد نیاز مصراز طریق رودخانه نیل تامین می‌شود.
از این رو جدال میان اتیوپی و مصر طی ماه های اخیر رنگ جدی تری به خود گرفته است تا جایی که یکدیگر را به استفاده از گزینه نظامی تهدید کرده اند.
با این حال اتیوپی اعلام کرده است که آبگیری النهضه را بر اساس جدول زمانی تعیین شده در ژوئیه 2020 آغاز خواهد کرد حتی اگر توافقی با مصر و سودان حاصل نشود.
این موضوع سبب تشدید نگرانی مصر و سودان، شده است.
اسماء محمد عبدالله وزیر خارجه سودان گفت: خارطوم هرگونه عملیات آبگیری سدالنهضه را پیش از توافق کشورهای ذینفع به طور قاطع رد می‌کند.
باید تمام طرف‌ها با حسن نیت و رعایت قوانین و مقررات بین‌المللی به روند گفت وگوها در این زمینه (آبگیری سد النهضه و تعیین حقابه ) پایبند باشند تا منافع ملت‌های سودان، مصر و اتیوپی تامین شود.
وزارت خارجه مصرنیز پس از شکست مذاکرات، در بیانیه‌ای اعلام کرد: با استناد به ماده ۳۵ منشور سازمان ملل که به کشورهای عضو اجازه می‌دهد هر بحرانی را که امنیت و صلح بین‌المللی را تهدید می‌کند به شورای امنیت ابلاغ کنند، ما از این شورا می خواهیم در بحران سد النهضه مداخله کند.
سودان و مصر بر توقف آبگیری این سد تا رسیدن به توافقی سه جانبه تاکید دارند این در حالی است که اتیوپی برآبگیری به هنگام و مطابق برنامه زمان بندی شده اصرار دارد.
اکنون دوروز مانده به برگزاری نشست شورای امنیت که طی آن قرار است سه کشور به راهبردی مشترک پیرامون سد النهضه، آبگیری آن و تامین حقابه مصر و سودان برسند، سه کشور اعلام کرده اند که بر سر عدم آبگیری این سد تا رسیدن به یک توافق مشترک به نتیجه رسیده اند و در نشست شورای امنیت با این محوریت شرکت خواهند کرد.
سد النهضه و موضوع تامین آب در این منطقه، تغییرات سیاسی کشورها و شرایط حاکم بر منطقه، تحریکات رژیم صهیونیستی و کمک های آن به اتیوپی برای ساخت و حفاظت از سد النهضه و سواستفاده این رژیم از اختلافات اتیوپی و مصر و سودان در این زمینه، همچنین تلاش برای تنش آفرینی در راستای تامین منافع خود، روابط این سه کشور را در وضعیت شکننده ای قرار داده است.
از این رو به نظر می رسد رسیدن به توافق و راهکاری سه جانبه در راستای استفاده عادلانه و بهینه از منابع آبی مشترک در منطقه ،ضرورتی جدی برای تامین امنیت و ثبات در این منطقه از آفریقا است.
بیشتر بخوانید:
هشدار کارشناسان مصر درباره آبگیری سد النهضه
انتقاد اتیوپی از بیانیه آمریکا در مورد سد النهضه
انصراف جنبش النهضه از مشارکت در دولت تونس
شکست مذاکرات سد النهضه
