به این موضوع به دو گونه می شود نگاه کرد. یک دیدگاه می تواند بر اساس اعتماد کامل به آژانس باشد که در اینصورت قاعدتا" نباید نگرانی خاصی در زمینه فعالیت ها و مسئولیت های آژانس وجود داشته باشد.
دیدگاه دیگر، اما می تواند با شک و شبهه هایی نسبت به استقلال عمل آژانس همراه باشد. آنچه سبب ایجاد چنین ذهنیتی می شود، دوگانه هایی است که هر از گاهی در گزارش ها و یا چشم پوشی های آژانس نسبت به برخی فعالیت های غیر متعارف هسته ای مشاهده می شود.
این موضوع در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی که در وین در حال برگزاری است، در سخنان نماینده ایران دراین نشست منعکس و مورد تاکید قرار گرفت.
«کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران در دفتر سازمان ملل و سایر سازمان های بین المللی مستقر در وین، در نشست شورای حکام به برخی نگرانی ها در این باره اشاره کرد و بعنوان نمونه دستیابی مخفی رژیم صهیونیستی به توانایی هسته ای، و بی توجهی کامل به تمام قوانین و هنجارهای بین المللی را تهدیدی جدی برای امنیت و ثبات منطقه و جهان دانست.
نماینده دائم ایران نزد سازمان های بین المللی مستقر در وین، همچنین با اشاره به افشای برخی فعالیتهای هستهای مخفی عربستان، از آژانس و شورای حکام خواست اطمینان حاصل کنند که عربستان به تعهدات خود ذیل موافقتنامه جامع پادمان پایبند باشد.
غریب آبادی با اعلام نگرانی ازعدم اجرای کامل موافقتنامه جامع پادمان توسط عربستان و سکوت کسانی که همیشه در مورد حفظ یکپارچگی رژیم پادمان ابراز نگرانی میکنند، گفت: "علیرغم درخواست های مکرر آژانس، تا زمانی که ریاض «پروتکل مقادیر کوچک» فعلی خود را لغو نکند، ابزارهای ضروری راستی آزمایی برای اجرای ماموریت آژانس فراهم نمی شود."
با وجود اینکه عربستان عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای «ان پی تی» NPT است و توافقنامه جامع پادمان دو جانبه در حال اجراء با آژانس بین المللی انرژی اتمی دارد، اما هنوز از تعهد پذیرش بازرسیهای پادمانی آژانس خودداری می کند.
در گزارشی که چندی پیش مجلس نمایندگان آمریکا منتشر کرد، فاش شد دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا روند انتقال فناوریهای «بسیار حساس» هستهای به عربستان را سرعت بخشیده است.
تارنمای خبری تحلیلی «اخبار دفاعی» (Defense News) در تحلیلی می نویسد: "همین سیاستها موجب شده است تا برخی کشورها با حمایت آمریکا برای خود زرادخانهای را ایجاد کنند. اکنون عربستان نیز آشکارا از تمایل برای گام نهادن در این مسیر سخن میگوید."
نادیده گرفتن این موضوعات، مستقیماً بر صلح و ثبات منطقه ای و بین المللی تأثیر می گذارد، هنجارهای جهانی کنترل تسلیحات را به چالش می کشد و به اعتبار و دوام ساختار کنونی خلع سلاح و کنترل تسلیحات، از جمله آژانس و رژیم پادمان آن آسیب می رساند.
در مواجهه با این چالش ها، انتظار می رود آژانس گزارش های مستقل و بی طرفانه ای را در مورد اینکه چه کسی، چگونه، چرا و تا چه اندازه در کار آژانس برای اجرای مأموریت خود در این مسیر اخلال ایجاد می کند، به کشورهای عضو ارائه نماید.
نویسنده: جمشید امین زاده
117
بیشتر بخوانید:
غریب آبادی: عربستان در فعالیتهای هستهای همان مسیر رژیم صهیونیستی را طی می کند
غریب آبادی: ایران شفافترین برنامه صلحآمیز هستهای را در میان اعضا آژانس دارد
ضرورت استقلال آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مقابل فشارهای سیاسی
آغاز جلسه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی