سفر هنیه به لبنان، نخستین سفر وی به این کشور پس از 27 سال است. رژیم صهیونیستی در سال 1992 در واکنش به اعدام یک سرباز اسیر اسرائیلی توسط جنبش حماس، 415 تن از فرماندهان و رهبران مقاومت فلسطینی از جمله اسماعیل هنیه را به لبنان تبعید کرد، اما این اسرا در دشتی نزدیک نوار مرزی که به «مرج الزهور» مشهور بود، ساکن شدند.
اقدام اسرای فلسطینی در نرفتن به بیروت و فشارهای بین المللی سبب شد رژیم صهیونیستی در سال 1993 یعنی یک سال پس از تبعید، با بازگشت آنها به فسطین موافقت کند. اکنون این نخستین سفر هنیه به بیروت پس از بازگشت او به فلسطین از تبعیدگاه شهرک مرج الزهور در بقاع غربی لبنان است.
سفر هنیه به بیروت در راستای تحولات خارجی است که علیه منافع و امنیت فلسطین پیش می رود. جنبش حماس نیز اعلام کرد، اسماعیل هنیه با هدف شرکت در کنفرانس گروههای فلسطینی که قرار است امروز در بیروت برگزار شود، به لبنان سفر کرده است.
بررسی وضعیت اجتماعی و انسانی آوارگان فلسطینی
معامله قرن و توافق امارات با رژیم صهیونیستی برای عادیسازی روابط عامل سفر هنیه به بیروت است. یکی از ارکان طرح نژادپرستانه معامله قرن که 28 ژانویه گذشته از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا رونمایی شد، بازگشت نکردن آوارگان فلسطینی به کشورشان است. این طرح آمریکایی، حق بازگشت آوارگان فلسطینی را سلب کرده و مطابق آن، آوارگان فلسطینی باید در همان کشوری که اکنون حضور دارند، بمانند.
لبنان یکی از کشورهای عرب منطقه غرب آسیا است که از سال 1948 تاکنون میزبان بخشی از آوارگان فلسطینی است. در لبنان، 12 اردوگاه ویژه آوارگان فلسطینی وجود دارد. حدود 210 هزار نفر از آوارگان فلسطینی در این اردوگاه ها اسکان یافته اند و 273 هزار نفر دیگر نیز خارج اردوگاه زندگی می کنند.
در بیانیه جنبش حماس در خصوص سفر هنیه به بیرون آمده است: «یکی از اهداف این سفر، بهبود وضعیت اجتماعی و انسانی آوارگان فلسطینی و همچنین فراهم کردن شرایط بازگشت کسانی است که تمایل دارند به شهرها و روستاهای خود بازگردند». در واقع، نادیده گرفتن معامله نژادپرستانه معامله قرن در خصوص آوارگان فلسطینی یکی از اهداف سفر هنیه به بیروت است.
ایجاد اجماع میان گروههای فلسطینی و لبنانی
یکی دیگر از اهداف سفر هنیه به بیروت، ایجاد اجماع میان گروههای فلسطینی و لبنانی در مقابله با تبعات توافق امارات با رژیم صهیونیستی است. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا 13 اوت اعلام کرد امارات و رژیم صهیونیستی برای عادی سازی روابط به توافق رسیدند. پس از آن نیز مقامات اماراتی و اسرائیلی گفت و گوهای تلفنی داشته اند و اخیراً نیز هواپیمای شرکت «ال عال» اسرائیل در نخستین پرواز خود از تل آویو به دبی، با عبور از حریم هوایی عربستان سعودی، در فرودگاه دبی فرود آمد. هیأت آمریکایی به ریاست «جرد کوشنر» مشاور دونالد ترامپ در کنار هیأت اسرائیلی به ریاست «مئیر بن شبات» رئیس شورای امنیت داخلی در دفتر نخست وزیری به منظور گفتوگو با مقامات اماراتی به این کشور سفر کردند.
یکی از پیامدهای این اقدام امارات، ایجاد اجماع و همبستگی میان گروههای مختلف فلسطینی و همچنین سایر گروههای محور مقاومت در منطقه غرب آسیا بود. سفر هنیه به بیروت هم بیانگر این اجماع و همبستگی و هم تلاشی برای تقویت آن در مخالفت با توافق آبراهام و احتمالاً توافق دیگر کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی است. 113
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
سفر اسماعیل هنیه به لبنان پس از 27 سال