شبکه الجزیره خبر داد، شیخ «تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر پیام دعوتی از جانب «سلمان بن عبدالعزیز» شاه سعودی برای سفر به عربستان دریافت کرده است.
این دومین سفر وزیر خارجه عربستان سعودی به قطر در 50 روز اخیر است. وی پیش از این در اوایل مارس گذشته نیز به قطر سفر کرده بود.
این سفرها در شرایطی انجام می‌شود که عربستان سعودی از ژوئن 2017 تا ژانویه 2021 روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع و این کشور را تحت محاصره قرار داده بود و حتی در سال 2017 خبرهایی در خصوص تصمیم عربستان برای حمله به قطر منتشر شده بود.
پنجم ژانویه 2021، در نشست شورای همکاری خلیج فارس در شهر «العُلا» عربستان، توافق مصالحه میان قطر و دیگر کشورهای این شورا از جمله عربستان برای پایان دادن به تنش به امضا رسید.
قطر در حالی توافق العلا را امضا کرده بود که هیچ یک از شروط 13 گانه عربستان برای لغو تحریم‌های دوحه از جمله تعطیلی شبکه الجزیره، کاهش روابط با ایران و بستن پایگاه های ترکیه در قطر را اجرایی نکرده است.
این سفرهای سیاسی در گام نخست بیان‌گر اذعان تلویحی عربستان به نادرست بودن سیاستی است که از سال 2017 به بعد علیه قطر در پیش گرفته بود. به عبارت دیگر، آل سعود در صدد است روابط با دوحه را بهبود بخشد و به همین دلیل نیز ملک سلمان، پادشاه عربستان از شیخ تمیم، امیر قطر برای سفر به ریاض دعوت کرده است.
علت اصلی چرخش سیاست عربستان در قبال قطر
به نظر می‌رسد، عامل اصلی در چرخش سیاست عربستان در قبال قطر، این است که ریاض به افزایش مشکلات در سیاست خارجی خود اذعان دارد و تلاش دارد از میزان این مشکلات که بر وضعیت این کشور در منطقه نیز اثر می‌گذارد، بکاهد.
نکته دیگر این است که سفر فیصل بن فرحان به قطر با سفر «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به دوحه همزمان شده است. ظریف یکشنبه گذشته به قطر سفر و با مقامات این کشور از جمله شیخ تمیم، امیر قطر دیدار و گفت وگو کرد.
به نظر می‌رسد سفر فیصل بن فرحان به قطر بی‌ارتباط با سفر محمدجواد ظریف نیست. قطر یکی از کشورهایی در منطقه است که در سیاست خارجی خود بر میانجی‌گری در بحران‌های منطقه‌ای تمرکز دارد. از این رو، می‌توان گفت با توجه به شرایطی که اکنون عربستان به خصوص به دلیل فشارهای حقوق بشری دولت آمریکا مواجه است، گفت وگو درباره روابط تهران و ریاض یکی از اهداف سفر بن فرحان به دوحه بود.
«حسن هانی‌زاده» کارشناس مسایل خاورمیانه در این خصوص می‌گوید: "تجربه ثابت کرده که هرگاه ریاض با واشنگتن و کشورهای اروپایی به مشکل برمی‌خورد به دنبال ترمیم روابط خود با ایران و کشورهای نزدیک به آن می‌رود. قطر هم مانند عراق ظرفیت میانجی‌گری میان ایران و عربستان را دارد و هم می‌تواند در سایر عرصه‌ها به فعالیت بپردازد و از سوی دیگر به وضوح از اختلافات ایران و عربستان ابراز نگرانی می‌کند؛ زیرا این اختلافات بر اوضاع منطقه تأثیر گذاشته است."
سیدرضی عمادی
117
بیشتر بخوانید:
پایان محاصره قطر؛ آشتی متزلزل
