ازبکستان به عنوان پرجمعیت ترین جمهوری آسیای مرکزی نزدیک به 33 میلیون نفر جمعیت دارد که 20 میلیون تن ازآن ها واجد شرایط رای دادن هستند. از این تعداد رای دهنده در انتخابات امروز (22 دسامبر) دو میلیون نفر، رای اولی هستند.
انتخابات مجلس عالی ازبکستان در حالی آغاز شده است که بر اساس نتایج نظرسنجی مرکز بررسی افکار عمومی ازبکستان، یک سوم از شهروندان این کشور از برگزاری انتخابات پارلمانی، بی اطلاع هستند. این نظرسنجی ازطریق تماس های تلفنی انجام شده است.
انتخابات مجلس عالی ازبکستان بیش از آن که برای دولت و مردم این کشور حائز اهمیت باشد، برای کشورهای آسیای مرکزی و دولت ها و نهادهای غربی حائز اهمیت تلقی می شود.
در واقع باید گفت، انتخابات مجلس عالی ازبکستان، نخستین انتخابات پس ازبه قدرت رسیدن «شوکت میرضیایف» به سمت رئیس جمهوری این کشور است. شوکت میرضیایف رئیس جمهوری ازبکستان پس ازمرگ «اسلام کریم‌اف» رئیس جمهوری فقید این کشور درسال 2016 میلادی، زمام امور ازبکستان را به عهده گرفته است.
بدیهی است که نتیجه این دور از انتخابات می تواند آزمونی برای دولت میرضیایف تلقی شود که طی سه سال گذشته اصلاحاتی متعددی را در بخش های مختلف اقتصادی، فرهنگی و ساختار اداری در ازبکستان اجرا کرده است.
با وجود این، ازبکستان طی نزدیک به سه دهه پس ازاستقلال ازشوروی، همواره فاقد احزاب مخالف واقعی بوده است.
در انتخابات امروز (یکشنبه - 22 دسامبر) نیز تنها احزاب طرفدار دولت شرکت دارند. در این دوره از انتخابات، پنج حزب شامل احزاب لیبرال دموکراتیک ازبکستان، دموکراتیک ملی ازبکستان (ملی تیکلانیش یا رستاخیز ملی)، سوسیال دموکراتیک ازبکستان، عدالت و اکولوژی ازبکستان با یکدیگر رقابت می کنند.
با وجود آن که درانتخابات جاری، نامزدهای مستقل و مخالف حضور ندارند، اما به نظر می رسد این دوره ازانتخابات درمقایسه با دوره های پیشین، رقابتی‌تر شده است.
با وجود این و برغم ضعف نهادهای دموکراتیک و جامعه مدنی درازبکستان، باید گفت، درخصوص انتخابات مجلس عالی تغییراتی درمقایسه با انتخابات‌های قبلی در این کشور ایجاد شده است.
یکی از این تغییرات، افزایش استفاده از صفحات مجازی و وبسایت‌ها است. هرچند برخی از آن ها هنوز در مرحله "دردست ساخت" باقی مانده‌اند، اما مشخص است که فعالیت احزاب برای ارائه برنامه‌های خاص خود افزایش یافته است. یکی دیگر از تغییرات، مطرح شدن انتقادهای هرچند غیرمستقیم از رئیس جمهوری ازبکستان است.
در این زمینه، سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) که هیات ناظران خود را به ازبکستان اعزام کرده است، گزارش داد: بسیاری از خصوصیات انتخابات‌های قبلی همچنان وجود دارد.
این سازمان هفته گذشته در گزارشی اولیه اعلام کرد: "فرآیند قانونی برای ثبت احزاب جدید همچنان بسیار دشوار و سلیقه‌ای است."
این سازمان بین المللی غربی همچنین اعلام کرد: "کارزار انتخاباتی مطابق استانداردهای بین‌المللی کم‌فروغ بوده است. پوسترهای انتخاباتی اندکی قابل رویت است و تاکنون شواهد بسیار کمی از فعالیت‌های انتخاباتی در خیابان‌ها مشاهده شده است."
در مجموع، برغم انتقادهای نهادهای غربی از انتخابات ازبکستان باید گفت، نتیجه این دور از انتخابات بسیاری از واقعیت های جامعه این کشور را نمایان خواهد کرد. در عین حال، اصلاحات انجام شده توسط دولت میرضیایف بیش از پیش مشخص خواهد شد.
نویسنده: محمدعلی طالبی
116
بیشتر بخوانید:
برگزاری انتخابات پارلمان ازبکستان؛ 22 دسامبر
