مصر و ترکیه از جایگاه مهمی در منطقه خاورمیانه برخوردار هستند؛ روابط میان آنکارا و قاهره طی سال های اخیر در دو دوره زمانی، فرآیند معکوسی را طی کرده است.
ترکیه در سال 2011 از حامیان تغییر در ساختار قدرت مصر بود؛ این حمایت ناشی از پیوند هویتی میان دولت ترکیه و اخوان المسلمین مصر بود، به دلیل همین پیوند هویتی، دولت ترکیه از به قدرت رسیدن اخوان المسلمین در مصر در سال 2012 حمایت و کودتای سال 2013 نظامیان را علیه دولت قانونی «محمد مرسی» محکوم کرد و آنرا «کودتای نظامی» خواند.
در واقع؛ در حالی که روابط مصر و ترکیه در زمان اخوان المسلمین روند صعودی را طی می کرد، روابط دو کشور از زمان عزل محمد مرسی، رئیس جمهور منتسب به جمعیت اخوان المسلمین در تابستان 2013 و حمایت ترکیه از این گروه و اظهارات «رجب طیب اردوغان» تیره شد.
منظور سامح شکری، وزیر خارجه مصر از آمادگی مشروط این کشور برای کاهش تنش با ترکیه که در قالب عدم مداخله در امور داخلی قاهره مطرح کرد، نیز مربوط به سیاست حمایت آمیز ترکیه در قبال جمعیت اخوان المسلمین بود.
به نظر می رسد آشکار شدن نشانه هایی دال بر احتمال کاهش تنش در روابط مصر و ترکیه در سایه تصمیم ترامپ درباره قدس اشغالی به وجود آمده است.
مصر و ترکیه به سبب برخورداری از کرسی در نهادهای بین المللی، تلاش مشابهی را در محکوم کردن تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا درباره انتقال پایتخت رژیم اشغالگر صهیونیستی از تل آویو به قدس انجام دادند.
مصر یکی از اعضای غیردائم در شورای امنیت سازمان ملل متحد است؛ عضویت در شورای امنیت به مصر این فرصت را داد که قطعنامه پیشنهادی را در حمایت از فلسطین و محکوم کردن تصمیم رئیس جمهوری آمریکا ارائه دهد که با وجود 14 رأی مثبت، به سبب وتوی نماینده آمریکا رد شد.
ترکیه نیز رئیس کنونی سازمان همکاری اسلامی است؛ از این رو، ترکیه به عنوان رئیس این سازمان اسلامی و پس از وتوی قطعنامه پیشنهادی مصر توسط آمریکا در شورای امنیت، قطعنامه ای را در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در محکوم کردن تصمیم ترامپ و حمایت از فلسطین ارائه کرد که این قطعنامه با 128 رای مثبت به تصویب رسید.
حرکت احتمالی مصر و ترکیه در مسیر کاهش تنش؛ یکی از پیامدهای مهم خطای راهبردی ترامپ
در واقع؛ می توان حرکت احتمالی مصر و ترکیه در مسیر کاهش تنش را یکی از پیامدهای مهم خطای راهبردی ترامپ درباره قدس عنوان کرد.
نکته پایانی این است که جهان اسلام به تقویت روابط دوجانبه میان کشورهای مهمی نظیر ترکیه و مصر و همچنین به احیای روابط میان مصر و جمهوری اسلامی نیاز دارد.
بدون تردید، کنار گذاشتن فاکتورهای واگرایانه و تمرکز بر فاکتورهای همگرا در روابط میان قدرت های اسلامی می تواند وزن و جایگاه جهان اسلام را در نظام بین الملل تقویت کند و مانع اتخاذ تصمیم های غیرقانونی و غیرمسئولانه حکام غربی درباره کشورهای اسلامی شود.115/111
نویسنده: سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
برگزاری نخستین جلسه شورای بازرگانی مصر- ترکیه پس از گذشت بیش از سه سال
