هرچند واشنگتن ناچار است تا برخی معافیت ها از جمله معافیت همکاری های هسته ای ایران را رعایت کند؛ اما همچنان به اعمال تحریم های جدید علیه ایران می پردازد.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای ضمن اعلام تمدید معافیت های مربوط به همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای با ایران از اعمال تحریم‌های جدید علیه تهران خبر داد.
ضرب‌الاجل مربوط به تمدید این معافیت‌ها سه شنبه هفته آینده به اتمام می‌رسید؛ اما "مایک پمپئو" وزیر خارجه آمریکا آن را 90 روز دیگر تمدید کرد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای هدف از تمدید این معافیت‌ها را «تمدید محدودیت‌های هسته‌ای ایران» توصیف کرده است.
در این بیانیه آمده است: «این تصمیم، به حفظ نظارت بر برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران کمک می کند، خطرهای اشاعه هسته‌ای را کاهش می‌دهد، توان ایران را برای کاستن از "زمان گریز" لازم در ساخت سلاح هسته‌ای محدود می‌کند و مانع از آن می‌شود که حکومت ایران بتواند به بازسازی سایت‌های خود برای مقاصد حساس اشاعه‌ای اقدام کند.»
این اقدام دولت ترامپ نه از سر خیرخواهی بلکه به دلیل اجبار صورت گرفته زیرا همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای با ایران، یکی از بندهای توافق برجام است.
دولت ترامپ به رغم خروج از برجام در مه 2018 همکاری‌های هسته‌ای میان ایران و دیگر اعضای این گروه را از شمول تحریم‌ها معاف کرد. هدف آمریکا اطمینان از این بود که ایران غنی‌سازی اورانیوم را در سطح محدود نگاه دارد و آن را ارتقا ندهد.
با این حال واشنگتن چند ماه پیش برخی از این معافیت‌ها، از جمله معافیت تحریم خرید آب سنگین و اورانیوم با غنای پایین از ایران را لغو کرد.
این اقدام آمریکا کاملا برخلاف مفاد برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد بود و صرفا بر مبنای خواسته زورمدارانه دولت ترامپ و به منظور بازداشتن دیگر کشورها از هرگونه همکاری هسته ای با ایران انجام شد.
تهران در واکنش اعلام کرد دیگر به سقف‌های تعیین شده در برجام برای ذخایر این دو فرآورده، پایبند نخواهد بود.
همزمان با این اقدام، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد، پمپئو دو تصمیم برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران گرفته است: نخست، معرفی بخش عمرانی یا ساخت و ساز ایران به عنوان بخشی که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است و دوم، معرفی چهار ماده راهبردی به عنوان موادی که به ادعای وی در برنامه‌های هسته‌ای، نظامی یا موشکی ایران به کار گرفته می‌شود.
در بیانیه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به نام این چهار ماده که دولت آمریکا قصد تحریم تجارت آن را دارد اشاره نشده است. در بیانیه وزارت خارجه آمریکا آمده است: «با این تصمیم‌ها، ایالات متحده از اختیارات اضافی برای جلوگیری از دستیابی ایران به مواد راهبردی برای سپاه پاسداران، بخش ساخت و ساز و برنامه‌های اشاعه‌ای خود برخوردار خواهد بود.» خزانه‌داری آمریکا هنوز بیانیه‌ای درباره این تحریم‌ها منتشر نکرده است.
ایران تسلیم فشارهای آمریکا نخواهد شد
دولت ترامپ بر این تصور است که با اعمال تحریم علیه بخش ساخت و ساز و نیز جلوگیری از دسترسی ایران به چهار ماده مهم برای صنایع خواهد توانست تهران را در معرض فشارهای خرد کننده بیشتری قرار دهد.
با این حال واکنش ایران در قبال این تحریم ها هم به صورت افزایش ظرفیت های داخلی و نیز استفاده از ابزار های مد نظر در توافق هسته ای برجام می تواند معادلات آمریکا را بر هم زند و بر قابلیت تحرکات سیاسی و اقتصادی ایران بیافزاید.
جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرده است که تسلیم فشارهای آمریکا به منظور تسلیم دربرابر خواسته های استکباری آن نمی شود و با توجه به تعلل اعضای اروپایی برجام، تاکنون به صورت موفقیت آمیزی سه گام در راستای کاهش تعهدات هسته ای در چارچوب برجام برداشته است و پیش بینی می شود گام چهارم را نیز در 6 نوامبر بردارد.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
133/117
بیشتر بخوانید:
تحریم‌های جدید آمریکا ضد ایران
تحریم‌های جدید آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن علیه ایران و گروه‌های مقاومت/ تحلیل
قرار موقت دیوان بین‌المللی دادگستری؛ تأییدی بر غیرقانونی بودن تحریم‌های آمریکا
