«جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا، «بوریس جانسون» نخست‌وزیر بریتانیا و «اسکات موریسون» نخست‌وزیر استرالیا طی ویدیو کنفرانسی سه‌جانبه، این ائتلاف موسوم به «آکوس» AUKUS را اعلام کردند. این ائتلاف همچنین شامل همکاری در زمینه هوش مصنوعی، فناوری کوانتومی و سایبری خواهد بود.
بایدن طی سخنرانی در این مراسم گفت: "ما به دنبال حفظ امنیت و ثبات در ایندو- پاسیفیک هستیم. مشارکت جدید با بریتانیا و استرالیا ظرفیت مشترک برای مشارکت در قرن بیست و یکم را تقویت می‌کند."
بوریس جانسون نیز از این ائتلاف به عنوان «یکی از پیچیده‌ترین و فنی‌ترین پروژه‌های جهان» یاد کرد و گفت: "هدف این توافق، همکاری جهت حفظ ثبات و امنیت در «ایندو-پاسیفیک» است."
بیانیه مشترک این سه کشور می گوید: "منطقه هند-آرام می تواند محل درگیری های بالقوه از جمله درگیری برسر دعواهای حل نشده سرزمینی، تهدیدهای تروریستی و معضل جرایم سازمان یافته باشد. این منطقه همچنین در خط مقدم چالش های جدید امنیتی، از جمله فضای سایبری، قرار دارد."
مقابله منسجم با چین، هدف اصلی ایجاد ائتلاف «آکوس»
به نظر می رسد، هدف اصلی این ائتلاف نظامی، امنیتی و سیاسی جدید در واقع مقابله منسجم این سه کشور مهم بلوک غرب با چین در منطقه «ایندو-پاسیفیک» به ویژه در دریای جنوبی چین باشد.
این سه کشور مدعی نگرانی از رشد قدرت و حضور نظامی چین در این منطقه گسترده و استراتژیک هستند. به همین دلیل اعلام تشکیل ائتلاف جدید واکنش فوری و شدید پکن را به دنبال داشت. سخنگوی سفارت چین در واشنگتن گفت: "اینگونه ائتلاف ها نشان می‌دهد که ذهنیت جنگ سرد و تعصبات عقیدتی هنوز پابرجاست."
با توجه به تمرکز دولت بایدن بر منطقه «ایندو-پاسیفیک» به عنوان یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی خود، واشنگتن اعلام کرده که منافع آمریکا در این منطقه از اهمیت اساسی برخوردار است.
آمریکا در دوه زمامداری جو بایدن رویکرد بسیار سخت گیرانه ای در قبال چین در پیش گرفته و تلاش بر مهار پکن در عرصه های مختلف دارد.
ژنرال «جان هایتن» معاون رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، چین را به‌عنوان خطرناک‌ترین تهدید برای ایالات متحده توصیف کرده است. به رغم ادعاهای مقامات دولت بایدن درباره رقابت برابر با چین و تنش زدایی در روابط دو جانبه، اما آنچه از خلال مواضع و اقدامات آمریکا در قبال چین از زمان روی کار آمدن بایدن می توان دریافت؛ تلاش واشنگتن برای تقابل همه جانبه در عرصه های اقتصادی، تجاری، نظامی و امنیتی، سیاسی و سایبری با پکن و مقابله با ادعاهای دریایی آن است.
«فئودور لوکیانوف» کارشناس سیاسی می گوید: "تقابل شدید اقتصادی میان آمریکا و چین می‌تواند به یک درگیری نظامی- سیاسی میان پکن و واشنگتن تبدیل شود."
اکنون واشنگتن در پی ایجاد همکاری هر چه بیشتر و نزدیکتر بین متحدان خود برای مقابله گسترده تر و موثرتر با اقدامات و اهداف چین است.
در این راستا یکی از اهداف مهم دولت بایدن از برپایی این ائتلاف، همکاری نظامی و تسلیحاتی هر چه بیشتر با استرالیا به عنوان یکی از اعضای بلوک غرب در منطقه اقیانوسیه است که می تواند به گمان آن نقش مهمی در زمینه مقابله با توسعه طلبی نظامی چین ایفا نماید.
آمریکا وعده داده که در اقدامی بی سابقه زیردریایی های هسته ای در اختیار استرالیا قرار خواهد داد. واشنگتن تاکنون تکنولوژی محرمانه ساخت زیردریایی هسته ای را فقط به بریتانیا به عنوان متحد استراتژیک خود در سال 1958 عرضه کرده بود.
اکنون استرالیا با لغو قرارداد چند ده میلیارد دلاری خرید زیردریایی از فرانسه که البته واکنش خشم آلود پاریس را موجب شده، امیدوار به در اختیار گرفتن زیردریایی های هسته ای با کمک آمریکا است.
بایدن با بیان اینکه فرانسه نیز یکی از شرکای اصلی این گروه سه‌جانبه در منطقه هند -آرام است، خبر داد: "ما به استرالیا در ساخت زیردریایی های هسته‌ای کمک خواهیم کرد."
اسکات موریسون نیز تاکید کرده که این زیردریایی ها با همکاری نزدیک سه کشور در بندر «آدلاید» تولید خواهد شد.
بدین ترتیب این شراکت به استرالیا امکان می دهد برای اولین بار زیردریایی هایی با نیروی محرکه هسته ای بسازد.این مساله نشان دهنده اهمیت منطقه هند - آرام برای آمریکا و بهایی است که واشنگتن حاضر است برای تداوم حضور و قدرت خود در آن بپردازد.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
