وزارت خارجه آمریکا پیش از این در بیانیهای اعلام کرد که دور جدید مذاکرات استراتژیک با عراق در تاریخ هفتم آوریل از طرق ویدئو کنفرانس آغاز میشود. در این بیانیه همچنین امنیت، مبارزه با تروریسم، انرژی و مسائل سیاسی محور دور جدید مذاکرات آمریکا و عراق اعلام شد.
تاکنون دو دور مذاکرات میان دولتهای آمریکا و عراق برگزار شد. دور نخست مذاکرات در ژوئن و دور دوم نیز با سفر مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق به آمریکا در سپتامبر 2020 میان دو کشور برگزار شده بود.
پس از برگزاری دور دوم مذاکرات، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا اعلام کرده بود نظامیان این کشور طی سه سال از عراق خارج خواهند شد، موضوعی که با اعتراض برخی از گروههای سیاسی عراقی مواجه شده بود چرا که آنها خواستار اجرای مصوبه پارلمان این کشور و خروج کامل و سریع نظامیان آمریکایی بودند.
پارلمان عراق 5 ژانویه 2020 یعنی دو روز پس از ترور سرداران مقاومت، شهید سپهبد قاسم سلیمانی، فرمانده فقید سپاه قدس و ابومهدی المهندس، نایب رئیس فقید حشد الشعبی در بغداد توسط دولت آمریکا، طرح خروج نظامیان آمریکایی از عراق را تصویب کرده بود.
نخستین دور مذاکره دولت بغداد با دولت بایدن
اکنون در شرایطی قرار است دور سوم مذاکرات بغداد و واشنگتن برگزار شود که از یک سو تحولی در خروج نظامیان آمریکایی از عراق در یک سال گذشته ایجاد نشد و از سوی دیگر، این نخستین دور مذاکرات دولت موقت عراق با دولت جو بایدن است که از 20 ژانویه وارد کاخ سفید شد.
دور سوم مذاکرات؛ تحت الشعاع مسایل غیرنظامی
نکته مهمی که در خصوص مذاکرات بغداد و واشنگتن وجود دارد، این است که در داخل عراق برای خروج نظامیان آمریکایی اجماع وجود ندارد و از سوی دیگر دولت آمریکا نیز معتقد است در عراق هزینههای زیادی انجام داده و خارج کردن نظامیانش از این کشور، سازگار با منافع واشنگتن نیست. بنابراین، اگر چه مذاکرات بغداد و واشنگتن در ابتدا با محوریت خروج نظامیان آمریکایی شکل گرفت، اما به نظر میرسد این دور از مذاکرات نیز تحت الشعاع مسایلی غیر از خروج نظامیان قرار گیرد.
در همین راستا، «کاطع الرکابی»، عضو ائتلاف دولت قانون گفت دور سوم گفتوگوهای راهبردی میان عراق و ایالات متحده امریکا تکمیلکننده دور نخست و دوم این گفتوگوها خواهد بود. الرکابی تصریح کرد: در این گفتوگوها تنها بر خروج نظامیان امریکایی از عراق تمرکز نخواهد شد بلکه همانند دور نخست و دوم، مناسبات دو کشور در زمینههای امنیتی، اقتصادی، آموزشی، کشاورزی، برق و نفت نیز مورد رایزنی و گفتوگو قرار خواهد گرفت.
«محمد بازیانی» دبیرکل جنبش اصلاح و توسعه اقلیم کردستان عراق هم با تاکید بر اینکه آمریکاییها در رسیدن به اهداف خود در عراق و به تبع آن در منطقه موفق نبودهاند، گفت واشنگتن از دریچه مذاکرات راهبردی به بقای نیروهای خود در عراق نگاه میکند، حتی اگر امکان حضور نظامی بلندمدت در عراق محقق نشود با پوشش شرکتهای بزرگ این امکان برای آمریکاییها فراهم میشود که عراق را به عرصه تاخت و تاز خود تبدیل کنند.
به نظر میرسد مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق از یک سو سعی دارد با انجام مذاکرات از فشار گروههای داخلی برای اخراج نظامیان آمریکایی بکاهد و از سوی دیگر با مدیریت موضوع خروج نظامیان آمریکایی، حمایت واشنگتن را برای تداوم حضور در پست نخست وزیری عراق به دست آورد. قرار است انتخابات پارلمانی عراق نوامبر آینده برگزار شود و الکاظمی تلاش میکند دولت دائمی در عراق تشکیل دهد. // 114
نویسنده: سید رضی عمادی