«محمدبن زاید آل‌نهیان» ولی‌عهد شیخ‌نشین ابوظبی که عملا هدایت سیاست خارجی دولت امارات را در دست دارد، روز چهارشنبه ( 20 دسامبر) در صفحه توئیتر خود، یک پیام را که از سوی یکی از کاربران منتشر شده بود بازنشر کرد. این پیام حاوی اتهاماتی سنگین علیه ترکهای دوران عثمانی بود و بر اساس آن به رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری کنونی ترکیه حمله شده بود.
در متن این توئیتر آمده است :«فخرالدین پاشا» [آخرین فرماندار امپراتوری عثمانی] در مدینة النبی علیه ساکنان این شهر مقدس مرتکب جنایت و سرقت اموال آنها شده است. در این توئیت همچنین آمده است؛ فخرالدین پاشا «آباء و اجداد اردوغان و سابقه (رفتار) آنها با اعراب است». همچنین آیا می‌دانید که در سال 1916 "فخرالدین پاشای ترک" علاوه بر این جنایات ساکنان شهر مدینه را در قطار بارگیری و به شام و استانبول منتقل کرد.
در این توئیت به سرقت اغلب آثار خطی کتابخانه محمودیه و انتقال آنها به استانبول اشاره شده و آمده است، اینها اجداد اردوغان هستند و این تاریخ ترک‌ها در قبال اعراب مسلمان است.
در واکنش به این اقدام، رجب طیب اردوغان با دادن پاسخ تند به این مطلب، بن زاید وزیر امور خارجه امارات متحده عربی را فرد درمانده ای خواند که به جای قدردانی از کمک امپراتور عثمانی که در سال 1916 در جریان جنگ اول جهانی شهر مدینه را از دست اشغالگران نجات داد، او را به آوردن غنایم متهم می کند.
اردوغان با رد این اتهام ، گفت: امپراتور عثمانی غنایمی از مدینه به استانبول نیاورده است. واقعیت آن است که شهر مقدس مدینه، قرن ها بخشی از سرزمین تحت سلطه امپراتوری عثمانی بود و عثمانی ها این شهر را در پایان جنگ دوم جهانی از دست دادند و بخشی از سرزمین عربستان سعودی شد.
پیشینه سردی روابط دیپلماتیک ترکیه و امارات
پیشینه سردی روابط دیپلماتیک ترکیه و امارات به ژوئیه سال 2013 باز میگردد جایی که "خالد خلیفه المعلی"، سفیرامارات متحده عربی در ترکیه پست خود راترک کرد و به کشورمتبوعش بازگشت. در آن مقطع رسانه های ترک علت غیبت "المعلی" را حضور وی در "تعطیلات طولانی مدت" مطرح کردند اما برخی محافل سیاسی اقدام سفیر امارات در ترک محل ماموریت خود را حاکی از ناخرسندی امارات از سیاست خارجی ترکیه در منطقه و به ویژه رویکرد آنکارا درقبال تحولات مصراز ژوئیه 2013 عنوان کردند.
روابط ابوظبی و آنکارا اما در پی حمایت دولت ترکیه از دوحه پس از اقدام عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر ازماه ژوئن گذشته در تحریم اقتصادی قطر وارد مرحله جدیدی شد. شرایط جدید حاکم بر روابط خارجی ترکیه اما نتیجه تلاش این کشور در بهره برداری حداکثری از تحولات کشورهای خاورمیانه پس از وقایعی بود که به بیداری اسلامی در این کشورها منجر شد.
شرایطی که این انگاره رویا گونه ذهنی مقامات ترک را زنده کرد که عملا درفکر احیای قدرت و نفوذ خود در دوره امپراتوری عثمانی بیافتند. حال انکه سیر تحولات تاکنون بگونه ای بوده است که نه فقط این رویای مقامات انکارا تعبیر نشده است بلکه رهبران حزب حاکم ترکیه را به تلاش برای حفظ نقش پیشین خود در معادلات منطقه واداشته است. وضعیتی که هر لحظه ترکیه را به انزوای بیشتر منطقه ای سوق میدهد و توئیت وزیر خارجه امارات که اکنون به بازخوانی پرونده سردی روابط دیپلماتیک اوظبی با آنکارا منتهی شده در همین راستا قابل ارزیابی است.
ناکامی چاووش اغلو در ترمیم روابط
ظاهرا حتی سفر مولود چاووش اوغلو به امارات برای تلطیف روابط دوکشور میسر واقع نشده است بویژه که امارات از اصلی ترین مخالفان سیاست های اخوان المسلمینی ترکیه در منطقه است. نگرانی از قدرت گرفتن جنبشهای اخوانی فعال در منطقه از جمله در امارات به جهت حمایت ترکیه از آنها یکی دیگر از دلایل سردی مناسبات امارات و ترکیه به شمار میرود، بویژه که اکنون ترکیه به مامنی برای اخوانی های فراری ازمصر و امارات تبدیل شده است.
وضعیتی که به رغم تلاش رهبران آنکارا برای باز تعریف مناسبات خود با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از رهگذر تقویت مناسبات با عربستان نتواسته است مقامات ترک را به هدف غایی خود برساند و ناکامی دیگری را در پرونده سیاست خارجی ترکیه ثبت و ضبط کرده است. توئیت وزیر خارجه امارات در تقبیح رفتار ترکهای عثمانی بویژه فخرالدین پاشا و نسبت دادن وی عنوان اعقاب اردوغان در همین راستا قابل ارزیابی است.111
نویسنده: امیر حسین اسدالله منفرد
بیشتر بخوانید:
ترکیه کاردار امارات را احضار کرد
ترکیه، امارات و جنجال بر سر یک توئیت/ تحلیل
