روزنامه اینترنتی «القدس العربی» روز سه‌شنبه در گزارشی به قلم «اسماعیل جمال» نوشت: سختی انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه که روز یکشنبۀ آینده برگزار خواهد شد، رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری این کشور را وادار کرد که دیدگاه های خود را تغییر دهد.
اردوغان تا چندی پیش سرسختانه پایبند به دیدگاه‌های خود درباره سه مسالۀ فوق بود زیرا می‌خواست که بخش‌های خاصی از جامعه را راضی و خرسند نگه دارد و بیشترین آرای ممکن را کسب کند.
اردوغان سال‌های طولانی تلاش می‌کرد که نرخ بهرۀ بانکی را پایین نگه دارد ولی سرانجام مجبور شد که با افزایش فراوان آن، کنار بیاید تا بتواند از کاهش ارزش لیر جلوگیری کند.
اردوغان همچنین وعده داده است که وضعیت فوق العاده را پس از انتخابات لغو کند ولی در گذشته با مطرح کردن مساله لغو وضعیت فوق العاده، مخالفت می کرد.
اردوغان وعده داده است که مسالۀ "خرید خدمت نظامی" را نیز در صدر دستورکار دولت آینده بگنجاند اما در گذشته «خرید خدمت نظامی» را "خیانت به فداکاری‌های ارتش در جنگ با تروریسم" می‌دانست.
تغییر دیدگاه‌های اردوغان هم ناشی از تحولات چند هفتۀ گذشته ترکیه است و هم حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه احساس می کند که انتخابات سختی را درپیش دارد زیرا این نگرانی وجود دارد که اردوغان نتواند در دور اول انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود و حزب حاکم نتواند در انتخابات پارلمانی اکثریت کرسی ها را به دست بیاورد.
وضعیت فوق‌العاده
دولت ترکیه درپی کودتای نافرجام 25 ژوئن 2016 وضعیت فوق العاده در کشور اعلام کرد تا به گفتۀ خودش، جنگ با گروه‌های تروریستی پ ک ک (حزب کارگران کردستان)، فتح الله گولن و داعش بهتر اجراء شود.
هر چند دولت ترکیه دستگاه های دولتی را از بسیاری از طرفداران گروه گولن به اتهام نقش داشتن در کودتای نافرجام پاکسازی و عملیاتی نظامی را در مرزهای خود با سوریه برای مبارزه با داعش اجرا کرده است ولی این دولت و اردوغان تا به امروز قانون وضعیت فوق العاده را بی وقفه اجرا می کنند.
اردوغان تا چند روز پیش می گفت که وضعیت فوق العاده تا پایان جنگ با تروریسم ادامه خواهد یافت که این گفته عصبانیت بخش گسترده ای از مردم ترکیه را به همراه داشت و اپوزیسیون نیز با بهره برداری از گفتۀ اردوغان وعده می داد که اگر در انتخابات آینده پیروز شود، طی چند ساعت وضعیت فوق العاده را لغو خواهد کرد.
ادامۀ وضعیت فوق العاده باعث نگرانی اردوغان شد زیرا ترسید که با ادامه دادن به آن، آرای بخشی از مردم ترکیه را از دست بدهد بنابراین اعلام کرد که پس از انتخابات قانون وضعیت فوق العاده را اجرا نخواهد کرد.
اردوغان و بن علی ییلدیریم نخست وزیر ترکیه در سه سخنرانی پیاپی اعلام کردند که حزب حاکم چه بسا وضعیت فوق العاده را پس از انتخابات لغو خواهد کرد سپس اعلام کردند که مساله لغو وضعیت فوق العاده به صورت جدی و سرسختانه پیگیری خواهد شد و سرانجام دولت وعده داد که وضعیت فوق العاده را که مدت اعتبارش چند هفتۀ دیگر پایان خواهد یافت، تمدید نخواهد کرد.
خرید خدمت نظامی
بخش گسترده ای از جوانان ترکیه خواستار اجرای همیشگی قانون "خرید خدمت نظامی" هستند و اردوغان چند ماه پیش اعلام کرده بود که چنین درخواستی در حکم "خیانت به خون شهدای ارتش ترکیه" است. اردوغان با انتقاد شدید از جوانانی که خواستار خرید خدمت نظامی هستند، گفت که مساله خرید خدمت نظامی هرگز در دستورکار دولت گنجانده نخواهد شد.
ولی اردوغان با افزایش درخواست کنندگان خرید خدمت نظامی و نزدیک شدن زمان انتخابات دیدگاه خود را تغییر داده است و هم اردوغان و ییلدیریم و هم دیگر وزیران دولت ترکیه در قبال این درخواست ها نرمش نشان دادند و سرانجام وعده دادند که قانون خرید خدمت نظامی همیشه اجرایی خواهد شد قانونی که برای میلیون ها جوان ترکیه ای از اهمیت خاصی برخوردار است.
«بکیر بوزداغ» سخنگوی دولت ترکیه دیروز دوشنبه اعلام کرد که مساله خرید خدمت نظامی مهمترین مساله ای خواهد بود که دولت آینده به آن خواهد پرداخت.
بوزداغ گفت، قانون خرید خدمت نظامی پس از رایزنی با رئیس ستاد ارتش و تعیین گروه‌های سنی که مشمول این قانون خواهند شد، اجرایی خواهد شد.
اجرای همیشگی قانون خرید خدمت نظامی شاید نوع نگاه صدها هزار جوان به انتخابات یکشنبۀ آینده را تغییر دهد.
قانون خرید خدمت نظامی هر چند سال یک بار اجراء می شود و کسانی که دورۀ خدمت نظامی اجباری را نگذرانده اند، براساس شرایط خاصی مبلغی را به حساب دولت واریز می کنند.
بهره بانکی
اردوغان سال های طولانی با آنچه "لابی بهرۀ بانکی" نامیده می شد، مخالفت می کرد. دولت از افزایش سرمایه گذاری ها و پروژه های توسعه محور در کشور با افزایش نرخ بهرۀ بانکی جلوگیری می کرد.
دولت های حزب عدالت و توسعه در 15 سال حکومت خود سیاست جلوگیری از افزایش نرخ بهرۀ بانکی را در پیش گرفته بودند.
ولی با نزدیک شدن زمان انتخابات، افزایش فشارهای وارده به اقتصاد ترکیه و کاهش وحشتناک ارزش لیر سرانجام اردوغان مجبور شد که با بانک مرکزی همراهی کند.
بانک مرکزی ترکیه پس از سال های طولانی برای اولین بار نرخ بهرۀ بانکی را برای مهار وضعیت اقتصادی و جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی، بسیار افزایش داد.
ناظران متفق القول هستند که اردوغان بالاجبار با افزایش بهرۀ بانکی موافقت کرد.
افزایش بهرۀ بانکی از کاهش شدید ارزش لیر جلوگیری کرد و اعتماد بازارهای جهانی به سیاست های بانک مرکزی ترکیه را بازگرداند و باعث شد که اپوزیسیون در تبلیغات انتخاباتی خود، دیگر نتواند از مسائل اقتصادی به عنوان حربه ای علیه اردوغان بهره برداری کند. 120/140
مترجم: منوچهر مهدوي
بیشتر بخوانید:
کاهش بی سابقه ارزش لیر ترکیه
سقوط ارزش لیر از نگاه رئیس جمهوری ترکیه
لیر ترکیه همچنان سقوط می‌کند
تمدید وضعیت فوق العاده در ترکیه برای پنجمین بار
تصمیم شورای امنیت ملی ترکیه بر ادامه وضعیت فوق‌العاده
ادامه وضعیت فوق العاده در ترکیه یک سال پس از کودتای نافرجام
