سیاست ها و اقدامات دولت ترامپ در این زمینه نقش مهمی را ایفا کرده و بسیاری از دولت ها را به این جمع رسانده که به نحوی وابستگی خود به سیستم مالی آمریکا و دلار را کاهش دهند.
بسیاری از کشورها اعم از رقبا و متحدان آمریکا تدابیر و اقداماتی را برای کنار گذاشتن دلار و استفاده از دیگر ارزها در مبادلات خارجی خود در پیش گرفته اند.
این مساله موجب کاهش سهم دلار در ذخایر پولی بین المللی و افزایش سهم دیگر ارزها مانند یورو شده است.
«ویکتوریا کراومبرگ» Victoria crwomberg کارشناس سیاسی گفت: سازمان ملل با توجه به خطرات اقتصادی اتکا به دلار آمریکا به عنوان تنها واحد ذخیره ارزی، از کشورها خواسته است تا برای شکل گیری یک واحد جدید ذخیره ارزی در جهان تلاش کنند.
آمریکا از وابستگی شرکت ها و بانک ها و سیستم مالی بین المللی به دلار به عنوان اهرمی برای واداشتن دیگران برای پیروی از خواسته های این کشور و یا ممانعت از آنها در پیگیری سیاست ها و اقداماتی که مورد دلخواه واشنگتن نیست، سوء استفاده می کند.
مثال بارز این مساله تهدیدات ترامپ درباره مجازات شرکت ها و یا موسسات مالی و بانک هایی است که با ایران رابطه تجاری و مالی داشته باشند.
این سیاست ترامپ که می توان آن را سیاست ارعاب و اعمال فشار علیه دیگران نامید نه فقط موجب انتقاد دولتهای رقیب آمریکا شده بلکه شرکای اروپایی واشنگتن را نیز به واکنش واداشته است.
در این راستا «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه روز جمعه 19 آوریل در اظهاراتی نسبت به سوء استفاده آمریکا از دلار برای ضربه زدن به کشورهای دیگر هشدار داد.
وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه سوء استفاده آمریکا از دلار برای ضربه زدن به کشورهای دیگر در کوتاه مدت آمریکا را به اهداف خود می‌رساند، تصریح کرد که کاربرد بلند مدت این سیاست به زیان ایالات متحده خواهد بود.
لاوروف می گوید: استفاده بلند مدت آمریکا از این سیاست به زیان اقتصاد ایالات متحده خواهد بود چون همگان پی می‌برند که دلار و آمریکا به هیچ وجه قابل اعتماد نیستند.
با توجه به فشارهای تحریمی واشنگتن علیه مسکو، روسیه تاکنون اقداماتی را برای حذف دلار از معاملات خارجی خود انجام است.
«ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهوری روسیه در اکتبر2018، حمایت خود را از طرح «دلارزدایی» اعلام کرد.
براساس این طرح، شرکت‌های روسیه باید برای کاستن از آثار تحریم های آمریکا، از ارزهای جایگزین مانند روبل و یورو استفاده کنند.
برخی از کشورهای دیگر نیز همچون چین (به صورت جزئی) و ایران نیز دلار را از معاملات خارجی خود حذف کرده اند.
باتوجه به رویکرد آمریکا، اکنون به تدریج شاهد شکل گیری مقاومت جهانی علیه سیاست ها و اقدامات واشنگتن و نیز تلاشی مستمر برای کنار گذاشتن دلار به عنوان ارز مسلط بین المللی هستیم.
این کشورها برای کاهش تاثیر اقدامات خصمانه واشنگتن، درصدد ایجاد نظام پرداخت های مستقل از دلار، کنار گذاشتن دلار از مبادلات تجاری و استفاده از ارزهای دیگر و یا با ارزهای ملی خود برآمده اند.
روسیه و چین اکنون پرچمدار این روند بوده و کشورهایی مانند هند، ترکیه و ایران نیز در حال کنار گذاشتن دلار از مبادلات خارجی خود هستند. روند کنونی باعث کاهش استفاده از دلار و در نتیجه تضعیف بیشتر جایگاه آن درعرصه تجارت بین المللی و نیز مبادلات پولی جهانی خواهد شد.135/118
نویسنده : سيدرضا مير طاهر
بیشتر بخوانید:
کاهش نقش مالی آمریکا و دلار در عرصه جهانی/ تحلیل
دلار به ارزی نامعتبر تبدیل می‌شود/ تحلیل
