ایران پرس- اقدام غیرقانونی آمریکا در خروج از برجام در مه 2018 و اعمال تحریم‌های بی سابقه علیه ایران و در مرحله بعد افزایش حضور نظامی در خلیج فارس که موجب تنش های فزاینده در این حوزه ژئو استراتژیک شده، نگرانی شدید روسیه را برانگیخته است.

در این زمینه "سرگئی لاوروف" وزیر خارجه روسیه جمعه شب در کنفرانس مطبوعاتی در حاشیه نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک تصریح کرد، اقدامات آمریکا در برخورد با توافق هسته ای برجام و نیز مسائل مربوط به خلیج فارس کاملاً مخرب است. 

لاوروف گفت: مشکلات پیرامون برجام بعد از آن به وجود آمد که آمریکا از این توافق خارج شد و دیگران را نیز از اجرای تعهدات خود منع کرد. برخورد واشنگتن با برجام، ایران و مسائل خلیج فارس پذیرفتنی نیست. از دیدگاه وزیرخارجه روسیه، چنین برخوردی نه تنها درباره برنامه هسته‌ای ایران، بلکه برای رژیم منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و در مجموع برای کل اوضاع منطقه کاملاً مخرب و غیرقابل قبول است.

دولت "دونالد ترامپ" به رغم رایزنی های متعدد با مقامات کشورهای گروه 1+4 و حتی متحدان اروپایی خود نتوانسته است هیچ یک از این کشورها را متقاعد کند که با واشنگتن علیه برجام و ایران متحد و هم نوا شوند. این مساله نشان می دهد که قدرت های بین المللی بر خلاف آمریکا معتقدند که برجام توافقی مفید و موثر بوده و طبق گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران نیز کاملا به تعهدات برجامی خود پایبند بوده است.

اعضای گروه 1+4 به ویژه روسیه و چین از مخالفان سرسخت رویکرد برجامی دولت ترامپ بوده و اعضای اروپایی آن مدعی هستند که برای حفظ برجام کوشش بسیار کرده اند. البته این تلاش ها به ویژه در زمینه ایجاد و عملیاتی کردن سازو کار ویژه مالی با ایران موسوم به "اینستکس" تاکنون موفق نبوده و همین مساله واکنش ایران را به صورت کاهش تدریجی تعهدات برجامی خود برانگیخته است.

مساله دیگر، اقدامات خصمانه و ضد ایرانی دولت ترامپ با اعمال بی سابقه ترین تحریم ها از جمله تحریم های نفتی است که واشنگتن در اجرای آن و به بهانه مقابله با تهدیداتی که مدعی است از جانب ایران وجود دارد، به افزایش حضور نظامی در خلیج فارس پرداخته است.

با این حال تقویت حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس نه فقط تاثیر مثبتی برای امنیت این حوزه نداشته و نتوانسته است با اقداماتی مانند حملات پهپادی مقاومت یمن علیه عربستان مقابله کند، بلکه عملا موجب افزایش قابل ملاحظه تنش ها شده است؛ به ویژه اینکه دولت ترامپ بدون هیچ مدرکی ایران را عامل حمله اخیر به تاسیسات نفتی آرامکو در شرق عربستان قلمداد کرده است.

در واقع آمریکا با افزایش قابل توجه حضور نظامی خود و راه انداختن ائتلاف دریایی بین المللی که تا کنون فقط پنج کشور به عضویت آن درآمده اند، درصدد به اصطلاح امنیت کشتی رانی در خلیج فارس است و بعد از حملات اخیر پهپادی به تاسیسات نفتی عربستان سعودی گفتمان تهدید علیه ایران را به میزان زیادی افزایش داده است.

در مقابل، مسکو بارها از سیاست واشنگتن در قبال خلیج فارس انتقاد کرده و با ارائه طرحی در زمینه امنیت خلیج فارس خواستار مشارکت کشورهای این حوزه برای ایجاد نظام امنیتی بومی شده است. لاوروف در این باره تاکید کرد روسیه خواهان حل و فصل مسائل خلیج فارس از طریق گفت‌وگو و بدون وارد کردن اتهامات بی پایه است. 

لاوروف افزود، تنش کنونی در خلیج فارس به صورت مصنوعی به وجود آمده است. ما خواهان آن هستیم که اختلافها از طریق گفت‌وگو و بدون اتهامات بی اساس حل و فصل شود. سهم ما در این روند نیز ارائه پیشنهادی برای تامین امنیت جمعی در منطقه است که آن را تابستان امسال ارائه کردیم.

نگاه روسیه به شیوه حل مسائل و بحران های منطقه ای و جهانی، مبتنی بر چند جانبه گرایی و مشارکت همه اعضای شورای امنیت است. بر این اساس مسکو منتقد رویکرد یکجانبه گرایانه دولت ترامپ در برخورد با مسائل بین المللی است.

نویسنده: سیدرضا میر طاهر

139/116

بیشتر بخوانید:

انتقاد روسیه از تنش آفرینی آمریکا در خلیج فارس

مخالفت اتحادیه اروپا با رویکرد نظامی واشنگتن در خلیج فارس/ تحلیل

مخالفت آلمان با پیوستن به ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس/ تحلیل