در بیانیه پایانی نشست سوچی میان سران روسیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان ، آمده است: توافق شد که تمام تلاش برای رسیدن به راه حل سریع در خصوص موضوعات باقی مانده از جمله موضوعات انسانی انجام شود.
در نشست سوچی همچنین سران جمهوری آذربایجان و روسیه و نخست وزیر ارمنستان بر پایبندی به توافق عادی سازی کامل روابط دوجانبه میان باکو و ایروان تاکید کرده اند. کاخ کرملین نیز با انتشار یک بیانیه درباره نشست سوچی اعلام کرد: مقرر شده است که طرف‌های متخاضم روند اجرای توافقنامه های سه جانبه میان رهبران روسیه ، جمهوری آذربایجان و ارمنستان در تاریخ ۹ نوامبر ۲۰۲۰، ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ و ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱ میلادی را ارزیابی و اعلام کنند.
پیش از این، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه پس از پایان دیدار با نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان، تاکید کرده بود: ایروان خواستار پایان بخشیدن به درگیری است و مسکو به هر طریقی از این موضع دولت ارمنستان حمایت می‌کند.
تلاش برای توقف مناقشه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان
در عین حال، رئیس جمهوری روسیه در جریان نشست سوچی تاکید کرد: "مناقشه میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان چندین دهه جریان داشته است و اکنون باید آن را متوقف کرد.
این موضعگیری رئیس جمهوری روسیه را باید فصل الخطاب برای طرف های متخاصم و نیروهای بیگانه ای قلمداد کرد که قصد دارند با ایجاد تنش و درگیری در منطقه قفقاز جنوبی، به اهداف خاصی در این منطقه و فراتر از آن دسترسی داشته باشند. تنها به عنوان یک نمونه دراین زمینه می توان به اظهارات "جان سی کورن بلام" تحلیلگر برجسته سیاسی و از جمله فعالان بخش اروپایی بنیاد صهیونیستی سوروس اشاره کرد. این تحلیلگر غربی گفت:
مهم ترین نکته ای که باید درنظر داشته باشیم این است که روسیه می خواهد با جنگ قره باغ ثبات کشورهای منطقه و غرب را بر هم بزند. مسکو به جای این که میانجیگری کند، اغلب بر شعله های جنگ در این منطقه می دمد و این رویداد اصلا تصادفی نیست.
این اظهارنظرهای جهت دار در شرایطی در رسانه های غربی و صهیونیستی مطرح می شود که رئیس جمهوری روسیه، پیشتر، میانجی قراردادی بود که به مناقشه‌ای که در سال ۲۰۲۰ میلادی میان باکو و ایروان به وقوع پیوسته بود، پایان داده است.
بدیهی است که نگاه نامطلوب کارشناسان وابسته به جریانهای صهیونیستی از سیاست های دوگانه و سلطه گرانه دولت های غربی ناشی می شود. انعکاس این موضع گیریها نشان می دهند که در تبلیغات رسانه های غربی و صهیونیستی روسیه عامل بحران در قفقاز جنوبی معرفی می شده است. اما اکنون رئیس جمهوری روسیه موضع صریح و بی پرده مسکو را در زمینه مناقشه باکو- ایراوان ابراز داشته است.
عوامل اصلی مناقشه قره باغ در قفقاز جنوبی کدام طرف ها هستند!
اکنون فرصتی دوباره پیش آمده است تا تمامی محافل سیاسی مستقل در منطقه و جهان و دولت های ذینفع، به این حقیقت که عوامل اصلی مناقشه قره باغ در قفقاز جنوبی کدام طرف ها هستند، به وضوح پی ببرند. در این شرایط یک سوال اساسی این است که آیا ملت های جمهوری آذربایجان و ارمنستان می توانند به صلح دائمی دست پیدا کنند؟ پاسخ مثبت است. چرا که دوره همزیستی مسالمت آمیز میان مردم منطقه و نیاکان شان در کنار یکدیگر بسیار طولانی تر از دوران جنگ شان بوده و این جنگ اخیر نیز با فروپاشی امپراتوری های حاکم بر این کشورها بروز کرده است.
درعین حال، موضوع وابستگی طرف های متخاصم در منطقه قفقاز جنوبی نیز امضای هرگونه توافق صلح در منطقه قفقاز جنوبی را تحت تاثیرات منفی قرار می دهد. به عنوان مثال، در آستانه نشست سوچی "شاهین مصطفی اف" معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان با بیان اینکه پیشنهاد ارمنستان برای ایجاد سه نقطه ایست بازرسی در مرز با جمهوری آذربایجان، تنها تقلیدی از اجرای مفاد بیانیه سه جانبه ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ میلادی است. مدعی شد:
مسیرهای پیشنهادی ارمنستان از نظر شرایط اقلیمی برای حمل و نقل با نخجوان و ترانزیت بین‌المللی در بیشتر ایام سال مناسب نیست.
این اظهارنظر در شرایطی در رسانه های باکو و منطقه مطرح شده که پیش از این در طول سال های طولانی علی الخصوص در سه دهه مناقشه قره باغ، جمهوری آذربایجان از مسیرهای ایران برای دسترسی به نخجوان بهره برداری کرده است. اخیرا" نیز مقامات دولت الهام علی اف یک توافقنامه به منظور استفاده هر چه بیشتر از مسیرهای ارتباطی ایران، جهت ارتباط با جمهوری خودمختار نخجوان امضا کرده اند. در حقیقت، این مسیر ارتباطی آسان و بی دغدغه می تواند به برخی از بهانه های طرف آذری را در زمینه امضای توافقنامه صلح با ارمنستان پایان دهد.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
113
بیشتر بخوانید:
پایان نشست سوچی/ توافق باکو و ایروان بر خودداری استفاده از زور
