در این زمینه اگرچه کنوانسیون سازمان ملل متحد در مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی (UNTOC) و الحاقیه‌های آن برنامه هایی را ارائه کرده اند، اما سیاست های دوگانه آمریکا و برخی کشورهای اروپایی مانع از تحقق اهداف مشترک در این زمینه شده است.
«مجید تخت روانچی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نیویورک در نشست اخیر سازمان ملل در کمیته مبارزه با قاچاق انسان و جرایم سازمان یافته؛ جامعه بین المللی را به ارائه کمک‌های فنی متناسب، در دسترس و اثربخش به کشورها به منظور مقابله مؤثر با این جرم فرا خواند.
تخت روانچی در این نشست با اشاره به تعهدات ایران در زمینه مقابله با قاچاق انسان، نقش ارکان ملل متحد به ویژه، دفتر مقابله با جرم و جنایت سازمان ملل متحد را در این رابطه مورد تاکید قرار داد.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اولین امضا کنندگان این کنوانسیون اقدامات لازم در راستای اجرای مفاد کنوانسیون مذکور و الحاقیه‌های آن با هدف مبارزه با قاچاق انسان انجام داده است.
در همین خصوص مجلس شورای اسلامی در سال 1397 اقدام به تصویب کنوانسیون ملل متحد در مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی کرده است. در سطح ملی نیز قوانین و ابزارهای قانونی و مقررات متعددی جهت تحقیق و تعقیب قضایی موارد مربوط به قاچاق انسان اجرا می شوند.
به منظور تکمیل اقدامات قانونی صورت گرفته، پیش نویس لایحه اصلاح قانون مقابله با قاچاق انسان نیز برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است. لایحه مذکور بر تعریف قاچاق انسان شامل کلیه عناصر ضروری آن به عنوان یک جرم قطعی با در نظر گرفتن شرایط تشدید کننده آن همانند ارتکاب به قاچاق زنان و کودکان تمرکز دارد.
همچنین کمیسیون ملی مقابله با قاچاق انسان در قالب ارائه مجموعه‌ای از اقدامات اجرایی و نظارتی توسط وزارت کشور ایجاد شده تا مجوعه ای از سیاست ها، استراتژی‌ها و برنامه‌های مربوط به قاچاق انسان به همراه نظارت بر اقدامات مذکور محقق شوند.
نیروی انتظامی ایران در این زمینه به رغم دسترسی نداشتن به ابزارها و منابع مورد نیاز که ناشی از تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده آمریکا است، قاطعانه با گروه‌های جنایتکار سازمان یافته مبارزه می‌کند.
«محمود عباسی» معاون حقوق بشر و امور بین الملل وزیر دادگستری در این باره می گوید: "ایران در اجلاس وزرای دادگستری شانگهای خواستار انعقاد معاهده چهار جانبه ای در این زمینه شد که این پیشنهاد مورد استقبال قرار گرفته است."
ایران در مسیر ترانزیت قاچاق انسان قرار دارد. سازمان ملل متحد حرکت دادن غیرقانونی و مخفیانه اشخاص در عرض مرزهای ملی و بین‌المللی را قاچاق انسان دانسته است. این جابجایی عمدتا از کشورهای درحال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد در حال گذار با هدف نهایی واداشتن انسان‌ها به وضعیت‌های بهره‌کشانه و ستمگرانه از لحاظ جنسی و اقتصادی صورت می‌گیرد.
سالانه نزدیک به دو و نیم میلیون نفر از کشورهای در حال توسعه قاچاق می‌شوند که نیمی از آنان کودکان هستند.
عمده استفاده از قاچاق انسان، بهره کشی جنسی است ولی در آمریکا این اشخاص به کارهای سخت بدون دستمزد، بدون تعطیلی هفتگی و با ساعات کار بسیار بالا گمارده می‌شوند.
«سسیلیا مالم‌اشتروم» کمیسر سیاست داخلی اتحادیه اروپا در مصاحبه ای با روزنامه آلمانی «دی ولت» به وجود این پدیده در اروپا نیز اشاره کرده و می گوید: "... به سختی می‌توان باور کرد اما در کشورهای اتحادیه اروپا ده‌ها هزار انسان زندگی می‌کنند که آنها را مثل کالا خرید و فروش می‌کنند؛ این واقعیتی تلخ است که تجارت انسان همه جا در اطراف ما هست و بسیار بیشتر از آنچه فکرش را بکنیم به ما نزدیک است."
آمریکا و اروپا، مقصد نهایی نیمی از موارد قاچاق انسان
آمار منتشر شده از سوی سازمان ملل متحد این موضوع را تایید می کند که مقصد نهایی نیمی از حدود سه میلیون مورد قاچاق انسانی که سالانه در جهان صورت می‌گیرد، آمریکا و اروپا است و تقریبا 50 درصد درآمد میلیاردها دلاری این صنعت کثیف متعلق به آمریکایی ها است.
تحقیقات مرکز ملی مطالعه قاچاق انسان NHTRC که وظیفه مبارزه علیه قاچاق انسان را به عهده دارد نیز این موضوع را تایید کرده است.
بی تردید سرمنشاء قاچاق انسان را باید در سیاست‌های یک جانبه گرایانه، مداخله جویانه، تجاوزگرانه، جنگ های فرسایشی، پاکسازی نژادی و تروریسمی دانست که آمریکا و متحدانش در اکثر آنها دخالت دارند.
با چنین پیشینه ای وزارت امور خارجه آمریکا مدعی است که جمهوری اسلامی ایران حداقل استانداردها برای از بین بردن قاچاق انسان را رعایت نمی کند.
در گزارش اخیر وزارت خارجه آمریکا ادعا شده است که ایران تلاش کافی برای جلوگیری از قاچاق انسان نداشته، شفافیت خود درباره سیاست ها یا فعالیت های مقابله با قاچاق را افزایش نداده و تلاش قابل روئیتی برای شراکت با سازمان های غیر دولتی در مبارزه با قاچاق انسان انجام نداده است.
گزارش های غیرواقعی وزارت خارجه آمریکا در حالی منتشر می شود که تحقیقات سازمان‌های رسمی در آمریکا نشان می دهد هر سال بیش از 100 هزار دختر زیر سن قانونی برای بردگی جنسی در آمریکا تجارت می‌شوند. حتی در واشنگتن پایتخت آمریکا، دختران نوجوان که سن برخی از آنها حدود 13 سال است هم برای بردگی جنسی خرید و فروش می‌شوند.
جمهوری اسلامی ایران از پیشگامان مبارزه با قاچاق انسان
به رغم فرافکنی های آمریکا، جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی است که از سالها پیش برای مبارزه با قاچاق انسان، قوانینی را به تصویب رسانده است.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پیشگیری از جرم را در اصل 156 بطور صریح مورد تاکید قرار داده است. براین اساس ایران اقدامات جدی را برای مبارزه با این پدیده ضد بشری و همسویی با جامعه جهانی در این زمینه پیگیری کرده است. در این راستا حمایت ایران به ویژه از اتباع کشور افغانستان بارها مورد تقدیر نهادهای مستقل اروپایی و سازمان ملل قرار گرفته است.
«سیوانکا داناپالا» نماینده کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در ایران در همایشی به مناسبت گرامیداشت 20 ژوئن (روز جهانی پناهنده) تصریح کرد: "جمهوری اسلامی ایران با روح صلح طلبی و انسان دوستی خود که حاکی از آموزه های دینی است همیشه فراتر از معاهدات بین المللی در خدمت پناهجویان بوده است."
جامعه جهانی انتظار دارد عاملین و مسببین سیاست ها و اقدامات ضدانسانی که موجب بروز و تشدید پدیده «قاچاق انسان» در جهان شده است، شناسایی و با آنها برخورد مناسب صورت گیرد؛ در این زمینه مسئولیت دولت ها بدیهی است و واشنگتن نمی تواند با فرافکنی در این زمینه و متهم کردن سایر کشورها به اتهامات نادرست و بی اساس، از خود سلب مسئولیت کند.
بسیاری از مهاجرانی که مقصد رویاهایشان آمریکا است، اگر در دریاها غرق نشوند یا اگر بتوانند از سرما و گرمای کوه ها و بیابان‌ها، جان سالم بدر ببرند در نهایت گرفتار قاچاقچیان انسان می‌شوند و بقیه عمر خود را در اندیشه آرزوهای بربادرفته خود سپری می‌کنند.
نویسنده: مهرداد هاشمی
117
