برگزاری نشست سران ناتو در لندن در 3 و 4 دسامبر فرصت مناسبی برای ترامپ به منظور طرح مجدد درخواست‌های خود و تشدید فشار بر اعضای اروپایی این پیمان نظامی برای برآورده کردن این خواسته‌ها به وجود آورد.
ترامپ روز گذشته (سه‌شنبه) سایر کشورهای عضو ناتو را به‌خاطر پرداخت نکردن سهم خود در تأمین هزینه‌های این اتحاد نظامی «متخلف» خطاب کرد.
او همچنین انتقادهای "امانوئل مکرون" رئیس جمهور فرانسه را از ناتو «بسیار بسیار زننده» توصیف کرد.
مکرون چندی پیش گفته بود ناتو «دچار مرگ مغزی شده است».
رئیس جمهور آمریکا همچنین سران ناتو را به اعمال محدودیت‌های تجاری تهدید کرد و گفت: «این درست نیست که درخصوص ناتو و تجارت مورد سوءاستفاده قرار بگیریم و این چیزی است که درحال اتفاق افتادن است. ما اجازه نمی‌دهیم چنین چیزی رخ دهد».
با توجه به تهدیدات و انتقادات پیاپی رئیس‌جمهور آمریکا از اعضای اروپایی ناتو به خاطر پرداخت نکردن پول کافی برای تأمین هزینه نیروهای این اتحاد نظامی و نیز اختصاص ندادن بودجه کافی برای امور دفاعی، سران ناتو در مجموع 400 میلیارد دلار در پنج سال آینده یعنی تا سال 2024 در این زمینه‌ها هزینه خواهند کرد.
آنها قصد دارند با پرداخت میلیاردها دلار هزینه بیشتر، از حملات و تهدیدهای لفظی ترامپ در امان بمانند. ترامپ خواهان آن است که همه اعضای ناتو 2 درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف امور دفاعی و نظامی کنند.
در حال حاضر آمریکا 3.4 درصد تولید ناخالص داخلی خود را به بودجه نظامی اختصاص داده در حالی که بیش از 20 کشور عضو این پیمان کمتر از 2 درصد تولید ناخالص داخلی خود را صرف امور نظامی می کنند.
روی سخن ترامپ در این باره به ویژه با آلمان به عنوان یکی از اعضای کلیدی ناتو و بزرگترین اقتصاد اروپا است که همچنان از اجرای این خواسته خودداری و صرفا افزایش تدریجی بودجه نظامی را قبول کرده است.
همچنین با توجه به خواسته واشنگتن برای افزایش مشارکت در اقدامات ناتو در زمینه دفاع از اعضای این سازمان قرار است برخی اعضای ناتو مشارکت خود را در ماموریت‌های این ائتلاف نظامی افزایش دهند.
از جمله انتظار می‌رود بریتانیا شش ناو جنگی، دو اسکادران هواپیمای جنگنده و چندهزار سرباز را در اختیار ناتو قرار دهد تا بخشی از خواسته‌های ترامپ در این زمینه برآورده شود.
به رغم قبول خواسته‌های ترامپ از سوی سران کشورهای عضو ناتو، درباره ماهیت و نقش این سازمان و وضع کلی آن همچنان اختلاف نظر چشمگیری بین اعضای این ائتلاف نظامی وجود دارد.
پس از اینکه مکرون با توجه به چراغ سبز ترامپ به آنکارا و اقدام ترکیه در حمله به شمال سوریه، آن هم بدون مشورت با بقیه اعضای ناتو، این سازمان نظامی را دچار مرگ مغزی توصیف کرد، ترامپ به شدت به وی تاخت و اظهارات او را بسیار زننده خواند.
ترامپ گفت: انتقاد مکرون از ناتو «بسیار زننده» بود. هیچکس به اندازه فرانسه به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی "ناتو" نیاز ندارد.
به رغم این موضع رئیس جمهوری آمریکا، مکرون همچنان بر موضع خود ایستاده است و وضع ناتو را وخیم می داند.
رئیس جمهور فرانسه معتقد است آمریکا بیش از کشورهای دیگر در ناتو سرمایه گذاری کرده است و باید این وضع تغییر کند و اروپا ساختار‌های دفاعی خود را تشکیل دهد.
به گفته مکرون، اروپا باید برای دفاع از خود سرمایه گذاری کند تا بتواند وابستگی خود به ناتو را کاهش دهد.
وضعیت بحرانی ناتو مساله‌ای است که حتی دبیرکل پیشین این سازمان نیز به آن اذعان کرده است. "آندرس فوگ راسموسن"، دبیرکل پیشین ناتو با اشاره به اختلافات عمیق در میان اعضای ناتو تاکید کرد این اختلافات در تاریخ ناتو بی‌سابقه است.
به نظر می رسد به دلیل نقش مسلط آمریکا در ناتو، کشورهای عضو آن خود را به تبعیت از واشنگتن ناچار می دانند. در واقع ناتو به ابزاری برای آمریکا در راستای تحقق منافع و اجرای خواسته‌های این کشور تبدیل شده است.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
انتقاد ترامپ از سخنان مکرون درباره ناتو
ترامپ: حماقت مکرون را تلافی می‌کنیم
