از ابتدای امسال (1402ش ) تا پایان دی ماه ، ۶۴ میلیون و ۳۱۱ هزار تن کالای غیر نفتی به ارزش ۳۷ میلیارد و ۱۳۸ میلیون و ۴۷۳ هزار دلار بین ایران و ۱۱ عضو و ناظر سازمان همکاری شانگهای تبادل شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ، از لحاظ وزنی ۴۰.۷ درصد و از لحاظ ارزش ۵.۵ درصد رشد داشته است.
توسعه روابط و افزایش همکاری با کشورهای همسایه و همسو یکی از مهم ترین راهبردهای دولت سیزدهم ایران به شمار می رود که از زمان آغاز به کار یعنی مرداد 1400 تاکنون همواره مورد توجه قرار داشته و نتایج مثبتی نیز را برای کشور رقم زده است. نگاه دولت سیزدهم همواره توسعه منافع اقتصادی در گام اجرایی بوده است؛ بدین منظور اقداماتی در حوزه صادرات و واردات، افزایش سرمایه گذاری های متقابل و سطح همکاری ها در دستور کار قرار گرفت که عضویت در سازمان همکاری شانگهای از جمله این اقدامات است.
دولت ایران به دنبال اقدامات جدی دیپلماتیک توانست موافقت همه اعضای شانگهای را برای عضویت ایران در این سازمان جلب کند؛ در همین چارچوب، "سید ابراهیم رئیسی" رئیس جمهوری اسلامی ایران در شهریور ۱۴۰۰ (سپتامبر 2021 ) با سفر به تاجیکستان و حضور در بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای موفق شد مجوز تغییر عضویت ایران در این سازمان از ناظر به دائم را دریافت کند.
در حال حاضر، ایران، هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان اعضای رسمی شانگهای هستند.
سازمان همکاری شانگهای با بهره‌مندی بیش از سه میلیارد جمعیت، بیش از ۲۰ درصد تولید ناخالص داخلی در عرصه جهانی، عضویت چهار قدرت هسته‌ای و دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، می تواند تجربه‌ای مفید برای افزایش همکاری های منطقه ای به ویژه در زمینه تجاری و اقتصادی ایران محسوب می شود.
با وجود آنکه سازمان همکاری شانگهای در ابتدا بر پایه همکاری‌های امنیتی و سیاسی شکل گرفت ولی در سال‌های اخیر و به‌خصوص بعد از اعمال تحریم های غرب علیه روسیه و چین، گرایش این سازمان به سمت همکاری‌های اقتصادی بیشتر شده است.
در این حال، موقعیت ژئوپلتیک و منابع عظیم نفت و گاز ایران برای اعضای شانگهای فرصتی مناسب برای توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی است؛ ایران جزو معدود کشورهایی در جهان است که در مناطق پیرامونی متعددی قرار گرفته است؛ در واقع ایران در حوزه کشورهای خلیج فارس، غرب آسیا ، آسیای مرکزی، قفقاز و شبه قاره هند قرار می گیرد که یک موقعیت ویژه ترانزیتی به عنوان پل ارتباطی بین قاره آسیا، اروپا و آفریقا محسوب می شود.
در این حال، روند رو به رشد مبادلات تجاری ایران با اعضای شانگهای گویای این واقعیت است که همکاری در چارچوب این سازمان به عنوان یک قدرت اقتصادی در عرصه منطقه ای و جهانی، فرصتی مناسب برای اقتصاد ایران در شرایط تحریم بوده که به دنبال رها شدن از وابستگی به درآمدهای نفتی است.
"سید احسان خاندوزی" وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران در این باره گفته است: دشمنان به دنبال محدودیت مرزهای سیاسی و اقتصادی انقلاب اسلامی ایران هستند، اما اکنون مرزها گشوده شده و آرام آرام تمام منابع به داخل کشور بازمی‌گردد و مسیر حرکت و همکاری با سازمان همکاری شانگهای و اقتصادهای نوظهور در گروه بریکس اتفاق افتاده است تا مکر تحریم ها علیه کشور، تدبیر و علاج شود.
نویسنده: حسن عقیقی
112
بیشتر بخوانید:
ایران، شانگهای و افق‌های پیش رو
بیشکک میزبان نشست شورای نخست‌وزیران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای
