این اجلاس دو روزه در سطح وزرای امور خارجه ۵ کشور ساحلی و با حضور معاونان و نمایندگان کشورهای ساحلی شامل ایران، روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان برگزار شد.
در نشست عشق آباد، ابعاد مختلف کنوانسیون رژیم حقوقی جدید دریای خزر و موضوعاتی نظیر مسأله شیلات، دریانوردی، تعیین خطوط مربوط به بستر و زیربستر، مسائل نظامی و امنیتی از جمله حوادث غیر مترقبه، حفاظت از محیط زیست، موضوعات اقتصادی و بنادر آزاد برای همکاری کشورهای ساحلی بررسی شد.
برگزاری نشست های کشورهای ساحلی در سطوح مختلف از جمله راه های دستیابی این کشورها به اصل اتفاق آرا و تدوین رژیم حقوقی جدید دریای خزر است.
به همین دلیل، برگزاری نشست های خزر در سطوح شورای وزیران امور خارجه خزر، از اهمیت زیادی برای کشورهای ساحلی و دولت های ذینفع در امور خزر برخوردار است.
بویژه که، تصمیمات این نشست و نشست های مشابه، بدون واسطه و به منظور تصویب نهایی، به نشست سران ارجاع می شود.
با وجود آن که، برخی از دولت های ساحلی برای کسب منافع هر چه بیشتر از دریای خزر به رایزنی و گفتگوهای دو و سه جانبه محرمانه روی آورده اند، سیاست جمعی دولت های ساحلی بر دستیابی به توافق مشترک و رسیدن به اصل اتفاق آرا متمرکز است.
برگزاری چهل و نهمین اجلاس گروه کاری رژیم حقوقی خزر
برغم توافق سران پنج کشور ساحلی در زمینه مسائل مختلف دریای خزر، چند موضوع مهم وجود دارد که نمایندگان پنج کشورهای ساحلی، همچنان درباره آن ها در حال مذاکره و گفتگو هستند.
مقام های دولت های ساحلی تاکید کرده اند که، الگوی پنج کشور می بایست بر اساس سیاست بُرد - بُرد تنظیم و تدوین شود و کنوانسیون نهایی باید به نفع همه پنج کشور ساحلی باشد.
شکی نیست که، حل اختلاف های دولت های ساحلی خزر و دستیابی به اصل اتفاق آرا امری غیرممکن و لاینحل نیست. با وجود این، کارشناسان مسائل خزر می گویند، دولت های ساحلی تا پیش از دستیابی به یک توافق جامع و کامل، می بایست قراردادهای سال های 1921 و 1940 تهران و مسکو را مبنای رژیم حقوقی دریای خزر قلمداد کرده و بر اساس آن قراردادها، به عملیات اکتشاف، حفاری و استخراج منابع از زیر بستر خزر اقدام نمایند.
موضوعی که طی بیش از دو دهه گذشته کمتر مورد توجه برخی از دولت های ساحلی قرار گرفته است.
ناگفته نماند که، نشست های گروه کاری خزر به صورت دوره ای و هر بار در یکی ازپنج کشور حاشیه دریای خزر برگزار می شود. چهل و هشتمین اجلاس گروه کاری ویژه تدوین کنوانسیون رژیم حقوقی جدید دریای خزر، در ماه فوریه گذشته در شهر ساحلی باکو( پایتخت جمهوری آذربایجان) برگزار شده بود.
مجموعه توافق های نشست های گروه کاری به نشست سران دریای خزر ارجاع می شود و به تصویب نهایی سران کشورهای ساحلی خزر می رسد. پنجمین اجلاس سران خزر، قرار است در سال جاری میلادی در شهر آستانه پایتخت قزاقستان برگزار شود.
پیش از این، نخستین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر در سال 2001 در عشق‌آباد، دومین اجلاس در ماه اکتبر سال 2007 در " تهران "، سومین اجلاس نیز در 2010 در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان و اجلاس چهارم سران خزر در سال 2014 در آستاراخان روسیه برگزار شد.
با توجه به توافق های گذشته سران خزر - که در پی توافق های نشست های کاری و نشست شورای وزیران امور خارجه به دست آمده است انتظار می رود، در نشست عشق آباد نیز گام مثبتی برای تدوین رژیم حقوقی جدید خزر برداشته شود. 113/112
بیشتربخوانید:
رایزنی ایران و روسیه درباره رژیم حقوقی دریای خزر
نشست گروه کاری تدوین رژیم حقوقی دریای خزر/ فوتوکلیپ
تاکید ظریف بر تسریع تدوین رژیم حقوقی دریای خزر
