در این راستا آمریکا که از دوره جنگ سرد در اروپای غربی حضور داشته اکنون با توجه به عضویت کشورهای شرق اروپا مانند جمهوری های سه گانه بالتیک و لهستان در ناتو، در جوار مرزهای غربی روسیه حضور نظامی پیدا کرده است.
روسیه نیز در چارچوب اقدامات متقابل، ضمن تدابیری مانند استقرار زیر دریایی های هسته ای مجهز به موشک های قاره پیما در نزدیکی سواحل آمریکا در اقیانوس اطلس شمالی، در صدد حضور نظامی در مناطق نزدیک خاک آمریکا است.
با توجه به نزدیکی کوبا به آمریکا، روسیه اکنون تلاش خود را معطوف به تجدید روابط و حضور نظامی در این کشور جزیره ای دریای کارائیب کرده است. روابط روسیه و کوبا پس از رکود در سال های دهه 1990، در سال های اخیر شاهد توسعه همه جانبه بوده است.
یکی از وجوه مهم روابط این دو کشور در دوره جنگ سرد، همکاری های نظامی گسترده دو طرف بود. مسکو و هاوانا بیش از 30 سال از 1960 تا زمان فروپاشی شوروی در سال 1991، هم پیمانان نزدیک یکدیگر به شمار می رفتند.
پس از بروز اختلاف بین دو کشور در زمان «بوریس یلتسین» رئیس جمهور پیشین روسیه و سردی روابط آنها، روسیه و کوبا در دوره ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین بار دیگر روابط سیاسی و اقتصادی و همچنین همکاری های نظامی را از سر گرفتند.
روسیه پس از بحران کوبا حدود چهار دهه در این کشور حضور نظامی داشت و یک مرکز استراق سمع در «لوردس» Lourdes واقع در حدود 20 کیلومتری هاوانا برای زیر نظر گرفتن فعالیت و ارتباطات ارتش آمریکا مستقر کرده بود.
به گفته فرشته مقدم کارشناس سیاسی، پایگاه لوردس مهم ترین پایگاه فرامرزی اتحاد شوروی و سپس روسیه محسوب می شد. همکاری نظامی دو کشور پس از بسته شدن غیرمنتظره مرکز استراق سمع لوردس در سال 2001 ناگهان متوقف شد.
این در حالی است که روسیه در سال های اخیر در جهت از سرگیری روابط نظامی با کوبا گام هایی برداشته و به طور آشکار در پی گسترش همکاری های نظامی و امنیتی خود با کوبا بوده است.
در این راستا کوبا در چارچوب سیاست تجهیز مجدد نیرو‌های مسلح خود قصد دارد سلاح‌ها و تجهیزات نظامی مورد نیاز خود را از روسیه خریداری کند و دولت روسیه نیز در نظر دارد اعتباری به ارزش پنجاه میلیون دلار به منظور تامین هزینه‌های خرید تسلیحات روسی به کوبا اختصاص دهد.
این توافق قرار است در شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های تجاری، اقتصادی، علمی و فنی دو کشور که برای آخر اکتبر در هاوانا برنامه‌ریزی شده است، امضا شود.
یک منبع آگاه در صنایع دفاعی روسیه اعلام کرد کوبا قصد دارد خودرو‌های زرهی و احتمالا تجهیزات هوانوردی از روسیه خریداری کند.
روسیه و کوبا در سال 2016 برای اجرای یک برنامه همکاری در زمینه فناوری که تا سال 2020 طول خواهد کشید، توافقنامه امضا کردند. ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه بر گسترش روابط راهبردی مسکو و هاوانا تاکید کرده بود.
رائول کاسترو رئیس جمهور پیشین کوبا نیز بر ادامه مسیر کنونی دو کشور در زمینه مشارکت راهبردی همه جانبه تاکید کرده بود.
مساله مهمی که به تقویت این همکاری ها کمک کرده، رویکرد مشابه دو کشور در زمینه مسائل امنیت منطقه‌ای و جهانی است.
با توجه به اینکه روسیه برای قدرت نمایی تمایل زیادی به افزایش حضور دریایی و هوایی خود در اطراف آمریکا بویژه در اقیانوس اطلس و دریای کارائیب دارد، کوبا می تواند به عنوان مکان مناسبی برای استقرار و پشتیبانی از ناوگان اعزامی روسیه به این مناطق قلمداد گردد. لذا پیش بینی می شود که روس ها در آینده نه چندان دور حضور نظامی قابل توجهی در کوبا پیدا کنند.
نویسنده: میرطاهر
117/118
درخواست کوبا برای مقابله‌جهانی با تحریم‌های آمریکا
کوبا: آمریکا فریبکاری های سیاسی را متوقف کند
