وزارت بازرگانی چین ضمن ابراز مخالفت جدی با این اقدام، با انتشار بیانیه ای اعلام کرد، بدیهی است که دولت پکن در پاسخ به این اقدام دولت آمریکا، تمامی اقدامات را لازم به منظور حفاظت از حقوق قانونی و منافع شرکت ها و موسسات چینی در دستور کار قرار خواهد داد.
وزارت بازرگانی چین در بیانیه خود، همچنین تصریح کرد: طرف آمریکایی مفهوم امنیت ملی را با موضوع کنترل صادرات و دیگر اقدامات گره زده است. به همین دلیل، از قدرت دولتی به منظور سرکوب شرکت ها و نهادهای چینی سوءاستفاده می کند.
تردیدی نیست که اقدام اخیر دولت آمریکا، از تنگ نظری مقام های کاخ سفید ناشی می شود. سیاستمداران آمریکا در طول سال های پس از جنگ جهانی دوم، همواره از اهرم تحریم سوء استفاده کرده اند.
در حقیقت، در بیش از هفت دهه گذشته، سیاستمداران آمریکایی با همین حربه، توانسته اند بسیاری از قدرت های منطقه ای و جهانی را به حاشیه رانده و یا از رقابت های منطقه ای و جهانی خارج سازند.
باید گفت: در ادامه تحریم های واشنگتن علیه پکن، وزارت بازرگانی آمریکا، 36 شرکت چینی از جمله بزرگترین تولیدکنندگان تراشه های کاپپیوتری را در فهرست سیاه تجاری خود قرار داده است. قرار گرفتن شرکت های چینی در فهرست سیاه وزارت بازرگانی آمریکا موجب می شود که این شرکت ها نتوانند به طور قانونی دسترسی مستقیم یا غیرمستقیم به فناوری نیمه رسانه های آمریکا داشته باشند.
همین امر موجب می شود، به ظرفیت تولید این شرکت ها ضربه های جبران ناپذیری وارد شود. این اقدام تنگ نظرانه دولت آمریکا همچنین موجب می شود، دولت چین تراز تجاری مثبت با آمریکا را از دست بدهد و یا این که این تراز به نفع آمریکا تغییر کند و یا این که دو طرف به محدوده های توازن نزدیک شوند.
فقدان تراز تجاری مثبت آمریکا با چین در طول چند دهه اخیر موجب نارضایتی سیاستمداران و اقتصاددانان آمریکا شده است. همین امر به بروز تنش در روابط دو کشور منجر شده است. واقعیت آن است که اقتصاد چین دو مزیت اقتصادی مهم دارد که در اقتصاد آمریکا این مزیت ها از دست رفته است.
نیروی کار و مواد اولیه ارزان واقعیتی است که زمینه های جذب سرمایه گذراان خارجی را به چین بیش از پیش تقویت کرده است. به طوری که بسیاری از شرکتهای فعال در آمریکا و دیگر کشورهای با اقتصاد تاثیرگذار جهانی، کارخانههای تولیدی خود را به چین انتقال داده اند تا بتوانند با استفاده از همین نیروی کار و مواد اولیه ارزان، درآمدهای خود را بیش از پیش افزایش دهند.
تردیدی نیست که مهمترین مزیت کارخانههای چین، ضعف با فقدان "حق مالکیت معنوی" در این کشور جنوب شرقی آسیا است. با توجه به این واقعیت ها و وجود تنش در روابط اقتصادی و تجاری آمریکا با چین، باید گفت: تنش در روابط واشنگتن و پکن از زمان روی کار آمدن "دونالد ترامپ" رییس جمهوری سابق آمریکا به طور بی سابقه ای تشدید شده است.
در سال ۲۰۲۰ میلادی نیز در حوزه های مختلفی از جمله جنگ تجاری، اختلاف بر سر منشاء ویروس کرونا، تنش های دریایی و دخالت های آمریکا در امور هنگ کنگ، تایوان، سین کیانگ و تبت شدت گرفته است و همچنان ادامه دارد.
در عین حال، اختلافات دو کشور ریشه در سیاست های امپریالیستی آمریکا و حمایت های این کشور از یکجانبه گرایی دارد. ضمن آن که مشکلات موجود در بخش تجارت دو طرف در چند حوزه اقتصادی، سیاسی و امور نظامی قابل بررسی است.
در حوزه اقتصادی، توافق تجاری آمریکا با چین مهمترین منشاء اختلافات واشنگتن و پکن بوده است که علیرغم امضای فاز نخست آن، همچنان ناتمام مانده است.
از دیدگاه مقام های دولت پکن و مردم چین، این دولت آمریکا است که روابط دو جانبه را به یک رقابت شدید میان دو طرف تبدیل کرده است. مقام های چینی می گویند آمریکا اقدامات سیاسی خصمانه و غیر دوستانه مختلفی علیه چین اتخاذ کرده است.
درهیمن ارتباط، "جان گونگ" کارشناس آکادمی علوم اقتصادی چین معتقد است: «تحریکات امروز آمریکا یادآور اقداماتی است که این کشور در مرحله مسابقه فضایی با اتحاد جماهیر شوروی وقت انجام می داد؛ رقابت سخت فضایی که میان دو کشور به دلیل تحرکات مشابه آن زمان آمریکا آغاز شد».
ناگفته نماند که اصلاحات اقتصادی و تجاری چین در سال 1979 میلادی آغاز شده است. این اصلاحات - که در دولت وقت به رهبری "دنگ شیائو پینگ" در دستور کار قرار گرفته- به تبدیل چین به یکی از بزرگترین و سریعترین اقتصادهای جهان کمک کرده است.
ضمن اینکه از تنش های تجاری آمریکا با چین، کشورهای همسایه چین در جنوب شرقی آسیا به خصوص ویتنام بیشترین استفاده را برده اند. در حالی که آمریکا از این تحرکات نفع چندانی نبرده است و چین نیز تنها برای مدت کوتاهی دچار لطمات اقتصادی ناشی از تحریم های آمریکا شده است.
نویسنده: محمد علی طالبی
112
بیشتر بخوانید:
ادامه تحریمهای آمریکا علیه چین