این مساله نگرانی قانونگذاران کنگره آمریکا را بر انگیخته است.
پس از حملات پهپادی اخیر به تاسیسات نفتی شرکت آرامکو که موجب نصف شدن تولید نفت عربستان سعودی شده و نگرانی درباره ثبات و امنیت رژیم سعودی را افزایش داده، 2 سناتور ارشد دموکرات از مقامهای دولت ترامپ خواستند تا مذاکرات با ریاض درباره ساخت نیروگاه های هستهای را ادامه ندهد.
"اد مارکی" Ed Markey و "جف مرکلی"Jeff Merkley سناتورهای عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا با ارسال نامهای برای "ریک پری" وزیر انرژی و "مایک پمپئو" وزیر خارجه آمریکا، از دولت ترامپ خواستهاند تا روند فعلی مذاکرات هستهای با عربستان سعودی را متوقف کنند.
در نامه این دو سناتور آمریکایی آمده است: به اشتراک گذاشتن فناوری هستهای با عربستان سعودی به خصوص بدون ضمانتهای کافی، ابزارهای لازم را در اختیار ریاض قرار خواهد داد تا آرزویهای محمد بن سلمان برای دستیابی به تسلیحات هستهای را به واقعیت تبدیل کند.
وزارتخانههای انرژی و خارجه آمریکا تاکنون حاضر به اظهار نظر در این باره نشدهاند.
در واقع قانونگذاران آمریکایی چه در مجلس نمایندگان و چه در مجلس سنا به شدت نگران طفره رفتن سعودی ها از پذیرش شروط مطرح شده از سوی واشنگتن هستند.
"ریک پری" وزیر انرژی آمریکا در موضعی ظاهری و بیشتر برای کاهش نگرانی کنگره، روز سه شنبه در یک کنفرانس هستهای در شهر وین تاکید کرد، واشنگتن تنها به شرطی حاضر به تامین فناوری هستهای مورد نیاز عربستان سعودی است که ریاض توافقنامهای را برای بازرسیهای سرزده و جامع با آژانس بینالمللی انرژی اتمی امضا کند.
"ریک پری" در این باره اظهار داشت، عربستان باید پیش از دستیابی به هرگونه توافقنامهای با واشنگتن، استاندارد موسوم به «بند 123» مربوط به منع اشاعه تسلیحات هسته ای را قبول کند.
در "بند 123 " Section 123 از قانون انرژی هستهای آمریکا مصوب 1954، شرایط و ضوابط خاصی برای همکاری هستهای این کشور با سایر کشورهای جهان مقرر شده و برای این که یک کشور بتواند وارد توافقنامه هستهای با ایالات متحده شود، باید 9 معیار مربوط به عدم اشاعه تسلیحات هستهای را رعایت کند، در حالی که رژیم سعودی آشکارا به این معیارها بی اعتنایی می کند و حاضر به پذیرفتن شروط آمریکا از جمله اعمال محدودیتهای منع اشاعه تسلیحات هستهای نیست، محدودیتهایی که مانع از غنی سازی اورانیوم و بازفرآوری سوخت هستهای میشود.
به نظر می رسد رژیم سعودی آشکارا خواهان در اختیار داشتن انواع فن آوری های حساس هسته ای است.
"محمد بن سلمان" ولیعهد سعودی در سال 2018 مدعی شد، کشورش به دنبال تسلیحات هستهای نیست ولی اگر ایران به سلاح هستهای دست یابد، ریاض نیز همین مسیر را دنبال میکند.
در واقع مقامات ارشد سعودی، برنامه هسته ای ایران راکه ماهیتی کاملا صلح آمیز دارد واین مساله در گزارش های متعدد آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز تصریح شده، به بهانه ای برای دنبال کردن برنامه هایی هسته ای بلند پروازانه خود تبدیل کرده اند.
در عین حال دولت ترامپ که به رژیم سعودی به مثابه گاو شیرده می نگرد معتقد است که از هر فرصتی از جمله همکاریهای هسته ای باید برای چپاول ثروت عربستان استفاده کند.
"ریک پری" در این باره گفته است که اگر آمریکا با عربستان سعودی همکاری نکند، سایر کشورهای عرضه کننده فناوری هستهای مانند روسیه و چین به ریاض برای ساخت نیروگاههای هسته ای کمک خواهند کرد.
شواهد نشان می دهد که سعودی ها تلاش می کنند تا با دستیابی به فن آوری و تجهیزات هسته ای به طور پنهانی برنامه هسته ای نظامی را دنبال کنند. دولت ترامپ نیز به رغم مطرح کردن برخی شروط اما عملا به یاری رژیم سعودی در این زمینه برخاسته است.
نویسنده: سید رضا میر طاهر.
141/117
بیشتر بخوانید:
تلاش دولت ترامپ برای افزایش همکاری هسته ای آمریکا و عربستان/ تحلیل
ابراز نگرانی ایران از برنامه مخفی هسته ای عربستان
طرح نمایندگان کنگره آمریکا برای جلوگیری از فروش تسلیحات به عربستان و امارات