«شاه محمود قریشی» در نشست کمیته روابط خارجی سنای پاکستان گفت: "در اجلاس آتی همسایگان افغانستان از دولت موقت طالبان دعوت خواهد شد."
پس از روی کار آمدن طالبان در افغانستان در اواسط ماه اوت، پاکستان طرح جدیدی برای مشارکت همسایگان افغانستان ارائه کرد که براساس آن کشورهای شرکت کننده از جمله چین، ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان برای کمک به بهبود اوضاع افغانستان جنگ زده چندین اجلاس برگزار کردند.
اعلام خبر دعوت از دولت طالبان برای شرکت در سومین اجلاس همسایگان افغانستان به میزبانی پاکستان نشان می دهد، نشست اسلام آباد با دو نشست قبلی به لحاظ مشارکت نمایندگان دولت طالبان متفاوت خواهد بود.
در نشست افتتاحیه همسایگان افغانستان در 8 سپتامبر در اسلام آباد و اجلاس دوم که در تاریخ 27 اکتبر به میزبانی تهران برگزار شد، بدلیل آنکه دولت طالبان در سطح بین المللی به رسمیت شناخته نشده است، نمایندگان این گروه حضور نداشتند.
در دو اجلاس قبلی همسایگان افغانستان، نمایندگان کشورهای شرکت کننده همگی بر لزوم تشکیل دولت فراگیر در افغانستان تاکید کردند و بر همین اساس از طالبان خواستند زمینه ای برای مشارکت همه اقوام در آینده سیاسی این کشور فراهم کنند.
به رغم وعده طالبان در نخستین روزهای فتح کابل در 15 اوت گذشته و درخواست جامعه جهانی برای تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان با مشارکت همه اقوام، اما تاکنون این گروه اقدام مناسبی که متضمن فراهم شدن نقش آفرینی اقوام مختلف این کشور در فرایند شکل گیری قدرت سیاسی باشد، انجام نداده است.
این گمانه وجود دارد که مقاومت طالبان در مقابل خواسته های مردم افغانستان و مطالبه جامعه جهانی برای تشکیل دولت فراگیر، سبب شده تا مسئله به رسمیت شناختن حاکمیت این گروه در افغانستان نیز بیش از گذشته مورد تردید قرار گیرد.
کشورهای همسایه افغانستان که به دلایل مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی با دقت و حساسیت خاصی تحولات این کشور را پیگیری می کنند و تاکنون دو نشست هم در این زمینه برگزار کرده اند، بیش از دیگر کشورها بر لزوم دوری طالبان از تکیه بر یک تفکر خاص در تشکیل حکومت و ضرورت مشارکت دادن همه اقوام در عرصه قدرت تاکید دارند.
با توجه به اینکه قرار است، نمایندگان دولت طالبان به سومین نشست همسایگان افغانستان به میزبانی اسلام آباد دعوت شوند، این نشست فرصت مناسبی است تا شرکت کنندگان به طور شفاف و صریح از دیدگاه های طالبان درباره ساختار آینده سیاسی افغانستان و نگرش این گروه درباره نحوه نقش آفرینی اقوام مختلف این کشور در عرصه قدرت مطلع بشوند.
در شرایطی که تلاش کشورهای همسایه افغانستان کمک به تشکیل دولت فراگیر در این کشور با هدف بهبود ثبات است، اما سخنان اخیر «امیرخان متقی» سرپرست وزارت امور خارجه طالبان در موسسه مطالعات راهبردی پاکستان تا حدودی ناامید کننده ارزیابی شده است.
وی در جمع کارشناسان موسسه مطالعات راهبردی پاکستان مدعی شد که حکومت فعلی طالبان همه شمول است؛ زیرا از تمام اقوام مختلف افغانستان در آن حضور دارند.
این دیدگاه وجود دارد که چنانچه برداشت طالبان از دولت فعلی افغانستان، حکومتی فراگیر باشد، متقاعد کردن این گروه به تشکیل دولتی با حضور همه اقوام این کشور بسیار سخت و دشوار خواهد بود.
نویسنده: محمدرضا عسگری
117