«عبدالقوی احمد یوسف» رییس دادگاه لاهه گفت: حکم اعدام صادر شده از سوی پاکستان در حیطه اختیارات این کشور است.
دادگاه لاهه همچنین درخواست هند مبنی بر تحویل این تبعه هندی به دهلی نو را رد و اعلام کرد: حکم دادگاه نظامی پاکستان مطابق قانون اساسی این کشور است.
دیوان بین المللی کیفری همچنین اعلام کرد: اسلام آباد باید دسترسی کنسولی برای کلبوشن یادیو را فراهم و در حکم اعدام این جاسوس هندی تجدید نظر کند.
این دادگاه موضع دولت پاکستان را درخصوص اینکه پرونده این جاسوس هندی از سوی دادگاه لاهه قابل پیگیری نیست رد کرد.
پاکستان می گوید کلبوشن یادیو یکی از افسران نیروی دریایی هند است که در مارس سال 2016 در ایالت بلوچستان این کشور به جرم جاسوسی دستگیر شده است. دادگاه نظامی پاکستان در سال 2017 این تبعه هند را به مرگ محکوم کرد.
هند دیدگاه اسلام آباد را درباره جاسوس بودن یادیو و دستگیری او در بلوچستان پاکستان رد می کند. رای دادگاه لاهه به عنوان رکن قضایی سازمان ملل متحد در مجموع بیشتر به نفع پاکستان ارزیابی می شود.
دولت هند با کشاندن این پرونده به لاهه در نظر داشت تا حکم اعدام تبعه خود را لغو و زمینه آزادی او را فراهم کند. اما رای دادگاه لاهه و تاکید بر اینکه این دادگاه صلاحیت لغو حکم اعدام صادر شده و آزادی یادیو را ندارد، ادامه بررسی‌ها درباره این پرونده را به پاکستان واگذار کرد.
در واقع پرونده ای که دهلی نو در نظر داشت با کشاندن آن به لاهه از کنترل اسلام آباد خارج کند، طبق رای صادر شده همچنان در اختیار پاکستان ماند. از این زاویه، باید گفت که دادگاه لاهه صلاحیت پاکستان را برای تصمیم گیری درباره این پرونده جنجال برانگیز تائید کرد. البته باید گفت، حکم دادگاه لاهه کاملا همسو با خواسته‌های پاکستان نیست و تمام انتظارات این کشور را برآورده نمی کند.
تاکید قضات لاهه در رای شان بر ضرورت تجدید نظر پاکستان در حکم اعدام تبعه هندی موضوعی است که عملا اسلام آباد را برای اجرای حکم اعدام در شرایط دشواری قرار داد.
البته واقعیت این است که آرای دادگاه لاهه اگرچه از وزن حقوقی سنگینی برخوردار است اما اجرای این گونه احکام در طول تاریخ با دشواری همراه بوده و موارد متعددی از نقض این احکام از سوی کشورها وجود دارد. ضمن اینکه سازوکارهای سازمان ملل هم برای تضمین اجرای احکام لاهه پیچیده، زمانبر و نیازمند حمایت اعضای شورای امنیت است.
از همین رو دور از ذهن نیست که پاکستان از زیر بار اجرای این بخش از حکم لاهه شانه خالی و تبعه هندی را اعدام کند. اما از آنجایی که بی توجهی پاکستان به رای لاهه و اعدام جاسوس هندی ممکن است تبعات حقوقی و سیاسی برای اسلام آباد داشته باشد، می توان گفت که به احتمال زیاد پاکستان رای لاهه را خواهد پذیرفت؛ بخصوص اینکه طبق رای قضات لاهه، تصمیم گیرنده درباره این پرونده همچنان اسلام آباد خواهد بود.
در چنین شرایطی است که، رای لاهه را می توان راه حلی بینابین برای چاره اندیشی درباره این مناقشه چند ساله قلمداد کرد. در واقع باید گفت که رای رکن قضایی سازمان ملل، فرصتی تازه را برای گشایش در پرونده کلبوشن یادیو فراهم کرد و درصورت اجرای این حکم از سوی پاکستان، در حکم اعدام یادیو تجدید نظر خواهد شد.
با اینحال تردیدی نیست که حتی به فرض تجدید نظر پاکستان در حکم اعدام یادیو؛ حل کامل این مناقشه و آزادی احتمالی تبعه هندی، مستلزم توافق و بده بستان دو کشور هند و پاکستان خواهد بود.
نویسنده: بلنداختر
141/118
بیشتر بخوانید:
رای "لاهه" در خصوص حکم اعدام جاسوس هندی در پاکستان
آمادگی هند برای مذاکرات با پاکستان/ تحلیل
