رئیس جمهوری اسلامی ایران پیش از ترک تهران به منظور شرکت در اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای‌خزر در قزاقستان با تاکید بر اهمیت بالای این اجلاس گفت: همه مسائل حقوقی این دریا تنها با اتفاق نظر پنج کشور عملی است.

به گزارش پارس‌تودی به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری؛ حسن روحانی صبح امروز (یکشنبه) در جمع خبرنگاران در فرودگاه مهرآباد، با اشاره به اینکه این سفر به دعوت رسمی «نور سلطان نظربایف» رئیس جمهوری قزاقستان و برای شرکت در پنجمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر انجام می‌شود، اظهار داشت: در این اجلاس راجع به مسائل مربوط به دریای خزر گفت وگو خواهیم کرد.

روحانی افزود: دریای خزر اهمیت خاصی داشته و پهنه آبی منحصر به فردی است که محصور به خشکی است و برای همه کشورهای ساحلی، روشن شدن ویژگی استفاده از این دریا حائز اهمیت است.

روحانی: دریای خزر پهنه آبی منحصر به فردی است

رئیس جمهور با بیان اینکه بعد از فروپاشی شوروی، اولین اجلاسی که درباره استفاده از دریای خزر تشکیل شد در تهران بود، گفت: در آن اجلاس، مسأله محیط زیست مورد بررسی و تصویب قرار گرفت و یک اعلامیه سیاسی 25 ماده‌ای هم منتشر شد و بعد از آن در کشورهای مختلف جلسات دیگری هم تشکیل و راجع به ابعاد مختلف دریای خزر بحث و بررسی شد.

تبیین نکات مهم مورد بحث دریای خزر در اجلاس قزاقستان

حسن روحانی اجلاس قزاقستان را یکی از اجلاس‌های بسیار مهم درباره خزر دانست و خاطرنشان کرد: دلیل آن اصول مادری است که در رابطه با رژیم حقوقی دریای خزر بحث و بررسی می‌شود و در این کنوانسیون نکات بسیار مهمی وجود دارد.

رئیس جمهور ادامه داد: در این کنوانسیون تصریح می‌شود که همه مسایل حقوقی دریای خزر تنها با اتفاق نظر پنج کشور عملی و اجرایی است که این نکته بسیار مهم و اساسی است و کاملاً رژیم حقوقی این دریا را از کنوانسیون دریاها جدا می‌کند.

روحانی اظهار داشت: همچنین این کنوانسیون رفت و آمد کشتی‌های نظامی خارجی را در این دریا کاملاً ممنوع می‌کند و این اهمیت بسیاری از لحاظ امنیت ملی کشورهای حاشیه خزر دارد.

کشورهای ساحلی دریای خزر ظرفیت‌ها خوبی برای همکاری دارند

رئیس جمهور افزود: در این کنوانسیون روشن می‌شود که خطوط مبدأ برای رژیم حقوقی با اتفاق نظر پنج کشور بعداً تعیین خواهد شد؛ البته راجع به خطوط مبدأ نکاتی در این کنوانسیون آمده و مخصوصاً در یک بند آمده که شرایط ساحل بعضی از کشورها به گونه‌ای است که نیازمند مقرراتی ویژه است و این به ساحل دریای خزر اشاره می‌کند که این ماده برای ما بسیار اهمیت دارد اما در عین حال خط مبدأ هنوز در این کنوانسیون روشن نیست و در موافقتنامه‌های بعدی باید روشن شود.

حسن روحانی با اشاره به اینکه حدود بستر و زیر بستر هم در این موافقتنامه روشن نمی‌شود و تعیین آن به بعد واگذار می‌شود و این یکی از مسائل بوده که حدود 22 سال است راجع به دریای خزر بین این پنج کشور مذاکره می‌شود، تصریح کرد: برخی مسائل حل و فصل شده و برخی از مسائل باقی مانده است و این دو مسأله یکی خطوط مبدأ و دیگری حدود بستر و زیربستر همچنان برای موافقتنامه‌های بعدی باقی می‌ماند.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه در این کنوانسیون همچنین دریای سرزمینی مشخص می‌شود، گفت: مناطق انحصاری ماهیگیری و رفت و آمد کشتی‌ها مشخص می‌شود و در مجموع کنوانسیون با اهمیتی است که یک قدم ما را پیش می‌برد، گر چه هنوز مسائل بسیار مهمی برای آینده باقی می‌ماند.

روحانی اظهار داشت: علاوه بر این سند مهم و مادر، چند سند دیگر هم در این سفر امضاء می‌شود که مربوط به تجارت و اقتصاد، حمل و نقل و مبارزه با تروریسم و جرایم سازمان‌یافته، همکاری‌های نهادهای مرزبانی بین کشورهای ساحلی است.

رئیس جمهور خاطرنشان کرد: کشورهای ساحلی دریای خزر ظرفیت‌ها و فرصت‌های بسیار خوبی مخصوصاً از لحاظ اقتصادی، حمل و نقل، حمل و نقل کالا و مسافر، مسأله توریسم دارند که در ضمن مباحثی که در این جلسات مطرح می‌شود این ظرفیت‌ها نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت.

روحانی با بیان اینکه دریای خزر، دارای نفت و گاز است و اینها می‌تواند به عنوان پیشران توسعه باشد، ادامه داد: همکاری‌های بین کشورها در زمینه استخراج، بهره‌برداری از نفت و همچنین سوآپ نفتی و گازی از جمله مواردی است که همواره بین ما و کشورهای ساحلی دیگر مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد و در این اجلاس هم این مباحث ادامه می‌یابد.

ترانزیت؛ از اولویت‌های مهم بحث درباره آینده رژیم دریای خزر

رئیس جمهور مسأله ترانزیت را یکی از مسایل بسیار مهم برای دریای خزر، کشورهای ساحلی و منطقه دانست و افزود: شرق خزر، یعنی ترکمنستان و قزاقستان به ایران و از آن طریق به آب‌های جنوب و خلیج فارس و دریای عمان متصل شده است؛ برای اتصال غرب دریای خزر هم قدم‌های اولیه برداشته شده و پروژه آستارا – آستارا اجرا شده است و ما به فکر اجرای خط آهن رشت به آستارا هستیم که با همکاری دو کشور ایران و آذربایجان این کار انجام می‌گیرد.

حسن روحانی اظهار داشت: ایران و بسیاری از کشورهای آسیایی از این دو کریدور بزرگ در شرق و غرب دریای خزر و از طریق این راه مهم ترانزیتی به آسیای میانه، قفقاز، روسیه و به اروپا متصل می‌شوند و مسأله ترانزیت برای ما بسیار حائز اهمیت است.

رئیس جمهور افزود: در این سفر همچنین در راستای توسعه روابط دوجانبه با کشورهایی که در این اجلاس حضور دارند مذاکره خواهیم کرد.

سفر رییس جمهوری به قزاقستان

حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی صبح امروز (یکشنبه) با بدرقه رسمی «علی اکبر ولایتی» مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین الملل و «اسحاق جهانگیری» معاون اول رییس جمهوری و جمعی از وزیران و معاونان عازم آکتائو قزاقستان شد.

عزیمت روحانی به قزاقستان

در این سفر یک روزه علاوه بر بیانیه مشترک اجلاس، چند سند مهم همکاری راهبردی در حوزه دریای خزر به امضاء سران کشورها می‌رسد.

همچنین ملاقات با رییس جمهوری قزاقستان و برخی سران شرکت کننده در این اجلاس و بررسی و توسعه روابط دو جانبه از دیگر برنامه‌های روحانی در این سفر است.

وزیران دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و کشور در این سفر رییس جمهوری را همراهی می‌کنند.

اجلاس وزیران امور خارجه پنج کشور ساحلی دریای خزر روز گذشته با حضور وزیران امور خارجه ایران، روسیه، ترکمنستان، آذربایجان و قزاقستان آغاز شد.

این اجلاس که در شهر آکتائو (آق تاو) قزاقستان برگزار می‌شود، در ادامه دیدار قبلی وزیران خارجه در دسامبر گذشته (آذر 1396) است که در آن متن کنوانسیون وضعیت حقوقی این دریا تنظیم شده بود.

چهاراجلاس پیشین سران کشورهای حاشیه دریای خزر به ترتیب در ترکمنستان (عشق آباد - اردیبهشت 81)، ایران (تهران - مهرماه 86 )، جمهوری آذربایجان (باکو - آبان 89) روسیه (بندر آستاراخان - مهر ماه 93) برگزار شده است.

116/120

بیشتر بخوانید:

نشست آکتائو؛ امضای نخستین قراداد پنج‌جانبه درباره دریای خزر

ظریف: اتفاق‌نظر برای منع حضور نظامیان بیگانه در دریای‌خزر وجود دارد

یکشنبه: نشست سران کشورهای حوزه خزر در قزاقستان

روحانی: دریای خزر پهنه آبی منحصر به فردی است