ایران پرس - "مایک پمپئو" وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه وارد تاشکند پایتخت ازبکستان شد.

"پمپئو" ابتدا با "عبدالعزیز کاملوف" وزیر خارجه ازبکستان دیدار کرده و سپس با رئیس جمهور این کشور ملاقات خواهد کرد.

ازبکستان آخرین مقصد سفر پمپئو به شرق اروپا و آسیای مرکزی است.

قرار است پمپئو در نشست "5 کشور + 1" (С5+1 ) با همتایانش از قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان شرکت کند.

پمپئو پیشتر اعلام کرد ما قطعا درباره موضوعات امنیتی، یکپارچگی اقتصادی بین این کشورها و اصلاحات سیاسی، شرایط اقتصادی و حقوق بشر گفت وگو می کنیم.

پایه نشست "5 کشور +1 " از زمان سفر "جان کری" وزیر خارجه وقت آمریکا در نوامبر 2015 به آسیای مرکزی نهاده شد. 

وزرای خارجه قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان بعلاوه آمریکا در "نشست سمرقند" در مورد ایجاد چارچوب جدید همکاری برای مذاکرات سیاسی منظم به نام "5 کشور +1" به توافق رسیدند. پس از برگزاری آن نشست، واشنگتن از توافقی درخصوص برنامه درازمدت کمک های آمریکا برای توسعه اقتصادی کشورهای آسیای مرکزی خبر داد.

بر اساس این برنامه، واشنگتن در تقویت توانمندی اقتصادی کشورهای آسیای مرکزی و افزایش قابلیت رقابت آنها کمک خواهد کرد.

سفر کنونی پمپئو نیز درچارچوب تداوم سیاست دولت قبلی آمریکا در گسترش روابط با کشورهای آسیای مرکزی صورت گرفته است. 

نشریه دیپلمات در گزارشی خاطرنشان کرده است که  موضوع روند صلح در افغانستان و همچنین موضوع چین از محورهای مهم گفت‌ وگوهای پمپئو با وزیران خارجه کشورهای آسیای مرکزی خواهد بود.

مایک پمپئو در چند روز اخیر در چارچوب یک سفر دوره ای به اوکراین، بلاروس و قزاقستان و ازبکستان رفت و با مقامات عالیرتبه این کشورها دیدار کرد.

به گفته تحلیلگران این سفر در تقابل با نفود روسیه در این کشورها صورت می گیرد.

وزیر خارجه آمریکا که روز شنبه به قزاقستان رفته و با روسای جمهور کنونی و سابق و همچنین وزیر خارجه آن کشور دیدار کرده بود در پایان سفر به قزاقستان اعلام کرد، با تعهد مشترک ما به صلح و امنیت در منطقه، آینده روشن است.

پمپئو روز یکشنبه در پیامی توییتری هدف از سفر به قزاقستان را "تاکید مجدد بر اهمیت روابط راهبردی آمریکا – قزاقستان دانست.

وی قرار بود اویل ژانویه 2020 به آسیای مرکزی سفر کند اما در پی تحولات مربوط به اقدام تروریستی آمریکا در ترور سردار سلیمانی در عراق، این سفر به تعویق افتاد.

وزیر خارجه آمریکا دو کشور کلیدی در منطقه آسیای مرکزی یعنی قزاقستان و ازبکستان را برای سفر خود انتخاب کرد که این مساله حاکی از تمرکز واشنگتن در اقدامات خود برای بسط نفوذ منطقه ای به ویژه با تاکید بر افزایش سطح روابطش با این دوکشور است.

در عین حال واشنگتن با برپایی نشست"5 کشور +1" در صدد است به زعم خود ضمن رایزنی در سطح وزرای خارجه 5 کشور آسیای مرکزی با وزیر خارجه آمریکا، دیدگاه‌های خاص آمریکا در قبال تحولات منطقه ای و بین المللی را با آنها درمیان بگذارد.

آمریکا مدتهاست که درصدد افزایش روابط خود با کشورهای آسیای مرکزی و نفوذ بیشتر در این منطقه است. سفر وزیر خارجه آمریکا را واکنش واشنگتن به حضور روز افزون روسیه و چین در آسیای مرکزی تعبیر کرده‌اند.

پمپئو در سفر کنونی خود تلاش می کند تا برخلاف خواسته مسکو، پیوندهای واشنگتن با این کشورها را تقویت نموده و جای پای محکمتری در این منطقه مهم پیدا کند.

آمریکا، کشورهای حوزه خارج نزدیک یعنی همسایگان روسیه در بخش اروپایی، قفقاز و آسیای مرکزی را که روسیه خواهان تداوم نفوذ خود در آنها است، هدف اقدامات دیپلماتیک و سیاسی اقتصادی و حتی نظامی و امنیتی خود قرار داده و تلاش می کند تا ضمن تقویت روابط خود با این کشورها، زمینه کمرنگ شدن روابط این 12 کشور را با روسیه فراهم کند.

با این حال مسکو بارهاهشدار داده که حوزه خارج نزدیک خط قرمز امنیت ملی روسیه است و اجازه حضور نیروهای نظامی خارجی و یا سازمان ناتو را در آنها نخواهد داد.

نویسنده: سيدرضا مير طاهر

139/117