رئیس جمهوری آذربایجان در پاسخ به سوالی درباره طرح خط لوله انتقال گاز ترکمنستان از بستر دریای خزر موسوم به مسیر (ترانس خزر)، گفت: اگر ترکمنستان ابتکار عمل را برای احداث خط لوله گاز از بستر دریای خزر به عهده بگیرد، جمهوری آذربایجان از آن حمایت خواهد کرد.
کارشناسان توصیه رئیس جمهوری آذربایجان به ترکمنستان را دستوری ارزیابی کرده اند، در حالی که جمهوری آذربایجان برای صادرات گاز به غرب، به شدت به مشارکت یک کشور صاحب منابع گاز نظیر ترکمنستان نیاز دارد تا بتواند نیازهای غرب را به گاز طبیعی در درازمدت تامین نماید. در واقع، این جمهوری آذربایجان است که برای تامین نیازهای انرژی غرب بویژه اتحادیه اروپا و بیدار کردن رقیب برای روسیه ، به تکاپو افتاده است.
در عین حال، اظهارات الهام علی اف درباره به دست گرفتن ابتکار عمل برای احداث خط لوله انتقال گاز از بستر دریای خزر توسط مقام های دولت عشق آباد نشان می دهد که، جمهوری آذربایجان برای ساخت خط لوله از بستر دریای خزر، بسیار عجله دارد.
این در حالی است که، ترکمنستان مسیرهای متعددی برای صادرات گاز طبیعی در اختیار دارد.
این کشور علاوه بر صادرات گاز طبیعی به روسیه و ایران و چین ، می تواند با احداث خط لوله انتقال گاز طبیعی به هند از مسیر ایران، اهداف صادرات انرژی گاز طبیعی خود را محقق سازد. برغم مخالفت های اولیه ایران و روسیه با احداث خط لوله از بستر دریای خزر، بنابر ملاحظات زیست محیطی، در نشست 12 اوت در اکتائو قزاقستان، ظاهرا" برای احداث این مسیر انتقال گاز، پیش بینی هایی شده است از جمله این که، رضایت پنج کشور ساحلی در این زمینه لحاظ گردد. به عبارت دیگر، بر اساس کنوانسیون رژیم حقوقی جدید خزر، توافق جمهوری آذربایجان و ترکمنستان برای احداث خط لوله انتقال گاز از بستر خزر کفایت نمی کند و سایر کشورهای ساحلی نیز باید از نظر زیست محیطی به آن رضایت دهند.
در این زمینه ، «آنگلا مرکل» صدر اعظم آلمان در جریان سفر اخیر خود به جمهوری آذربایجان تصریح کرده است که، "ما نمی توانیم از همکاری با روسیه در حوزه نفت و گاز خودداری کنیم. واقعیت این است که واردات گاز طبیعی از روسیه در مقایسه با دیگر کشورها برای اروپا ارزانتر است".
وی با اشاره به این که اروپا از جمهوری آذربایجان نیز می تواند گاز طبیعی دریافت کند، گفت: "دریافت گاز طبیعی روسیه برای غرب ارزان تر از جمهوری آذربایجان است. ضمن آن که ، روسیه کشوری مهم است و آلمان و اتحادیه اروپا از یکدیگر مطالب زیادی یاد گرفته اند".
به هر حال، مقام های عشق آباد برای صادرات گاز ترکمنستان مسیرهای متعددی در اختیار دارند.
به همین دلیل، بعید است که خود را درگیر یک مسیر سیاسی و مورد حمایت غرب نمایند.
در مجموع، با توجه به وضعیت حقوق بشر در جمهوری آذربایجان و ترکمنستان خرید گاز طبیعی از این دوکشور بسیار متزلزل ارزیابی می شود.
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
138/117
بیشتربخوانید:
سفر وزیر خارجه جمهوری آذربایجان به ترکمنستان/ تحلیل
