می‌توان گفت بحران سوریه در سال 2018 تا کنون شاهد سه اتفاق مهم بود: کنگره سوچی، عملیات غوطه شرقی و حمله موشکی آمریکا، بریتانیا و فرانسه. در میان این سه اتفاق، کنگره سوچی تنها رخداد سیاسی بحران سوریه است که در آخرین روز ژانویه 2018 در سوچی روسیه و به ابتکار این کشور برگزار شد. کنگره سوچی بزرگترین نشست درباره سوریه طی هفت سال اخیر بود که با حضور بیش از هزار و 500 نفر برگزار شد. با گذشت سه ماه از کنگره سوچی، اکنون، دبیر این کنگره از فروپاشی ائتلاف معارضان سوری خبر داد.
دلایل متعددی درباره فروپاشی این ائتلاف وجود دارد، اما مهمترین دلیل به گفته «میس کریدی»، دبیر کنگره سوچی این است که اعضای ائتلاف معارضان سوری نماینده ملت سوریه نبودند بلکه وابسته به کشورهای خارجی و کمک‌های خارجی بودند و پس از برگزاری این کنگره، کمک‌های مالی به این اعضا کاهش یافته است.
علت اصلی کاهش کمک‌های خارجی به اعضای ائتلاف معارضان سوری نیز این است که کشورهای کمک کننده به خصوص عربستان سعودی و آمریکا در تلاش هستند ابتکارهای روسیه، ایران و ترکیه را درخصوص بحران سوریه به شکسست بکشانند.
در همین راستا، کشورهایی نظیر عربستان و آمریکا در جریان برگزاری کنگره سوچی در ژانویه 2018 نیز کارشکنی‌های زیادی برای مشارکت نکردن شماری از اعضای ائتلاف معارضان سوری انجام دادند. عامل دیگر فروپاشی ائتلاف معارضان سوری این است که این ائتلاف از ترکیب نامتجانسی برخوردار بود. درحالی که ائتلاف معارضان سوری در ریاض، پایتخت عربستان سعودی تشکیل شد، اما اعضای اخوان المسلمین که وابسته به قطر بودند نیز در این ائتلاف حضور داشتند.
سوال مهم دیگری که مطرح می‌شود، این است که با فروپاشی ائتلاف معارضان سوری چشم‌انداز کنگره سوچی چگونه است؟ بدون شک، روسیه به همراه ایران و ترکیه همچنان برای برگزاری کنگره های بعدی سوچی تلاش خواهند کرد، موضوعی که «میس کریدی»، دبیر این کنگره نیز بر آن تاکید کرد. با این حال، موانع متعددی در برگزاری کنگره سوچی وجود خواهد داشت. از جمله این موانع این است که شماری از معارضان در کنگره سوچی شرکت نخواهند کرد.
شرکت نکردن این افراد به معنای این است که نقش کشورهای حامی این افراد نیز در نشست های سیاسی درباره بحران سوریه کاهش خواهد یافت و در نتیجه کارشکنی این کشورها به خصوص عربستان سعودی و آمریکا در ابتکارهای روسیه از جمله کنگره سوچی افزایش خواهد یافت. علت اصلی این است که در کنگره سوچی درباره آینده سوریه از جمله ماهیت نظام این کشور، توزیع قدرت، قانون اساسی و انتخابات پارلمانی مورد بحث قرار می گیرد.
با این حال، به نظر می‌رسد که روسیه، ایران و ترکیه کنگره سوچی را با ترکیبی جدید از ائتلاف معارضان سوری و یا با شمار کمتری از اعضاء در مقایسه با کنگره اواخر ژانویه 2018 برگزار کنند، دیدارهای سران سه کشور نیز گویای اراده جدی این کشورها در این موضوع است. 118/120
نویسنده: سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
انتقاد روسیه از معارضان سوری برای شرکت نکردن در کنفرانس سوچی
پایان کنگره گفتگوی ملی سوریه در سوچی روسیه / تاکید بر حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه
