روزنامه لبنانی لوریان دو ژور پس از برگزاری مراسم تحلیف رجب طیب اردوغان در مقاله‌ای به قلم «الی سایکالی»، وی را «رئیس» یک ترکیه جدید نامید.
وی که در انتخابات زودهنگام 24 ماه ژوئن و در همان دور اول پیروز شد، دومین دوره ریاست جمهوری‌اش را پس از سخنرانی در پارلمان و شرکت در یک مراسم تحلیف بزرگ در کاخ ریاست جمهوری در آنکارا آغاز کرد.
وی در برابر نمایندگان پارلمان ترکیه گفت: "من به عنوان رئیس جمهوری ترکیه و در برابر ملت ترکیه، به شرافتم سوگند یاد می‌کنم که تمامی توانم را برای حفظ و ارتقاء شکوهمندی و عزت جمهوری ترکیه به کار بگیرم و کاملا بی‌طرفانه به تمامی وظایفی که بر عهده دارم عمل نمایم."
«رئیس» ترکیه از 15 سال پیش در راس این کشور قرار دارد و از این پس می تواند به عنوان یک اَبَر رئیس جمهوری پر رنگ‌تر از گذشته در تاریخ این کشور خودنمایی کند.
«گونول تول» مدیر برنامه (موسسه خاورمیانه) در این خصوص گفت: "اردوغان به عنوان اولین رئیس جمهور یک رژیم ریاست جمهوری، نام خود را در تاریخ ترکیه ثبت کرده است؛ اما من نمی‌دانم تاریخ چطور از وی یاد خواهد کرد؛ اما نام وی در تاریخ ترکیه قطعا به عنوان کسی که دموکراسی در این کشور را تضعیف کرده، ثبت خواهد شد."
اردوغان معمار تغییرات اقتصادی و سیاسی (داخلی و خارجی) در ترکیه بود.
وی خیلی زود توانست نظر جنبش های ملی گرا و جنبش های اسلامی و از همه مهم تر نظر مثبت حزب حرکت ملی را به خود جلب کند.
«عصمت ایکسا» محقق مرکز «کارنگی» و کارشناس مسائل ترکیه در گفت و گو با لوریان لو ژور گفت: "اردوغان با اعطای جایگاهی ویژه به دین در حکومت، این تابوی لائیسیته را در هم شکست؛ وی تغییرات سیاسی بزرگی در کشور ایجاد کرد و مذهب را وارد فرهنگ و ادارات دولتی کرد.
رای دهندگان ملی گرا و مذهبی به اردوغان به چشم معمار ترکیه جدید، کشوری مورد احترام در عرصه های بین المللی تصور می کنند.
آن ها با شرکت در همه پرسی اصلاح قانون اساسی در سال 2017 و با کسب 51 درصد از کل آرا به پیروزی رسیدند.
این اصلاحات که از دیروز اجرایی شد، سیستم پارلمانی را به سوی سیستم ریاست جمهوری دستخوش تغییر کرده است.
اصلاحات به اردوغان اجازه می دهد مستقیما و با صدور بخشنامه اقدام کند و راساً دولت را منصوب و یا منحل کند.
با اصلاحات انجام گرفته در قانون اساسی اردوغان همچنین قادر است 6 عضو از 13 عضو شورای قضات و دادستان ها را انتخاب نماید. این شورا عهده دار انتخاب و یا عزل پرسنل سیستم قضایی هستند. دست آخر این که اردوغان به عنوان رئیس حزب حاکم (حزب عدالت و توسعه) کنترل مستقیم بر اقدامات نمایندگان این حزب در پارلمان را در اختیار خواهد داشت. به عبارت دیگر رئیس جمهوری ترکیه در زمینه اجرایی، قانون گذاری و حقوقی و قضایی در قیاس با گذشته اختیارات بیشتری خواهد داشت.
اردوغان تصویری از آتاتورک؟
اردوغان با اختیاراتی برای مبدل کردن ترکیه به یک قدرت بزرگ اقتصادی و عظمت ملت این کشور تلاش می‌کند. «اصلی آیدینتاسباس» تحلیل گر این نشریه از دومین دوره ریاست جمهوری اردوغان به عنوان آغاز (جمهوری دوم) پس از استقرار رژیم لائیک و جمهوری اول که «مصطفی کمال آتاتورک» آن را بنا کرده بود؛ یاد کرد.
آتاتورک در سال 1934 «پدر ترک‌ها» لقب گرفت.
اما با گذشت سال ها، امروز اردوغان خود را به عنوان پدر ترکیه معرفی می کند. اردوغان در نوامبر سال 2017 خود را وارث این لقب عنوان کرد.
مصطفی کمال آتاتورک عامل استقلال ترکیه یک روز پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی بود.
وی جنگ آزادسازی ترکیه را با هدف جلوگیری از تجزیه کشور توسط جبهه اروپایی پیروز در جنگ اول جهانی و منطبق بر معاهده سور به راه انداخت.
مصطفی کمال آتاتورک در نهایت موفق شد، به گونه‌ای که امپراتوری عثمانی در سال 1923 منحل و جمهوری ترکیه متولد شد.
با نگاهی به گذشته هر دو نفر (آتاتورک و اردوغان)، نقاط مشترکی بین این دو پدر ترک ها مشاهده می شود.
اردوغان و آتاتورک برای به رسمیت شناخته شدن استقلال ترکیه در ابعاد بین المللی تلاش کرده اند.
اما بزرگترین تفاوت بین آتاتورک و اردوغان در زمینه ایدئولوژی است.
مصطفی کمال طرفدار لائیسیته و چرخش ترکیه مدرن به سوی غرب بود.
اما اردوغان مدعی است که موفقیت ترکیه در ریشه های امپراتوری عثمانی و اعطای جایگاهی ویژه به مذهب در امور جاری نهفته است.
«گونول تول» مدیر برنامه موسسه خاورمیانه در این باره گفت: "هر دو نفر رهبران خودکامه ای هستند که می خواهند به رای خود حکومت کنند و هر دو به اجرای طرح بازسازی اجتماعی متعهد هستند. اما اردوغان در قیاس با آتاتورک و بیشتر از وی، حکومت را اختصاصی کرده است. تا به امروز تاریخ ترکیه هرگز رهبری مثل اردوغان و با چنین اختیاراتی به خود ندیده است.
مترجم: علیرضا فراهانی
138/120
بیشتربخوانید:
تصاویر: جشن و شادی مردم ترکیه بعد از اعلام نتایج انتخابات ترکیه
نامزد انتخابات ترکیه: آمریکا و اسراییل عامل بی ثباتی ترکیه هستند
گزارش: تشدید تنش میان امریکا و ترکیه و احتمال لغو قرارداد فروش جنگنده به ترکیه
