مبعث رسول اکرم(ص) محوری برای وحدت و انسجام مسلمانان در برابر هجمه‌های مستکبران جهانی است و عید مبعث روزی است که جهان با نور رسالت پیامبر روشن شد تا عالم بشریت را به‌سوی وحدت، سعادت و تعالی سوق دهد.
محمد امین، همچون اجداد پاک خویش در همه حال خدای یکتا را می پرستید و به دین حنیف ابراهیم بود. ایشان پیش از آنکه مبعوث به رسالت شود، همه ساله یک ماه تمام را در غار حرا به عبادت می پرداخت، پس از آن یکسره به مسجد الحرام می‌رفت و هفت بار خانه خدا را طواف می‌کرد و سپس به منزل خود باز می‌گشت.
محمد (ص) که عنایت زیادی به علی (ع) داشت، هرگاه می خواست برای عبادت و نیایش به غار حرا برود، ایشان را همراه خود می برد، از همین رو، حضرت علی (ع) تنها شخصی بود که در این روزها با پیامبر (ص) همراه بود. توجه خاص پیامبر (ص) و حس حضور در پیشگاه الهی، حالتی غریب و وصف نشدنی در ایشان ایجاد می‌نمود.
در پی تمام نیایش های خالصانه حضرت محمد (ص)، در شب 27 رجب سال 40 عام الفیل، جبرئیل امین، فرشته وحی مأمور شد آیات ابتدایی سوره علق را بر نبی مکرم اسلام (ص) بخواند و ایشان را به مقام پیامبری مفتخر سازد:
«اقْرَ‌أْ بِاسْمِ رَ‌بِّکَ الَّذِی خَلَقَ ﴿١﴾ خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ ﴿٢﴾ اقْرَ‌أْ وَرَ‌بُّکَ الْأَکْرَ‌مُ ﴿٣﴾ الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ﴿٤﴾ عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ ﴿٥﴾»، «بخوان به نام پررودگارت که آفرید﴿١﴾. او انسان را از خون بسته خلق کرد﴿٢﴾. بخوان به نام پروردگارت که گرامی تر و بزرگتر است﴿٣﴾. خدایی که نوشتن آفرید﴿٤﴾. به انسان آموخت آنچه را که نمی دانست﴿٥﴾».
آن حضرت از کوه پایین آمد و به خانه همسر مهربانش خدیجه رفت و آنچه را اتفاق افتاده بود، برای همسرش بازگو نمود. خدیجه ایمان آورد که اراده خداوند بر رسالت محمد (ص) قرار گرفته و تصدیق کرد که ایشان همان آخرین پیامبر موعود است.
یکی از اسامی روز قیامت «یوم البعث» است، از آن رو که خداوند برای حسابرسی به اعمال مردگان، آنان را زنده می‌کند و از قبر بیرون می آورد. بعثت پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز به منزله برانگیختن همان ایمان و فطرت درونی است که خداوند هر فردی را با آن متولد می کند، تا در پرتو تعلیم و تزکیه نبوی بتواند خلیفه خدا در زمین شود.
تحولی که بعثتِ آن حضرت (ص) در همه جوامع بشری، اعم از عرب یا غیر عرب، به بار آورده، بسیار شگرف و عمیق است. گستره رسالت رسول اکرم (ص) تا آن جایی است که اندیشه و فکر بشر هست، رسالت نبی اکرم (ص) عقل ها و خردهای پاک و خداجو را هدف قرار داده و هم بر جوامع عصر نزول وحی، و هم بر اعصار دیگر اثر گذاشته است. رسالت رسول اکرم (ص) به منزله برانگیختن گنجینه های عقل انسانهاست، همانطور که امام علی (ع) در خطبه یکم نهج‌البلاغه می فرمایند: «خداى متعال پیغمبران را فرستاد، تا گنجینه‌هاى خرد را در میان انسانها برانگیزانند».
جهان عرب در آستانه بعثت حضرت رسول اکرم(ص) در بحران قرار داشت. جهالت، غارتگری، ظلم و ستم، فساد و بی بند وباری، تبعیض و بی عدالتی، دوری از اخلاقیات و انسانیت، تمام جوامع بشری را در آن روزگار فرا گرفته بود.
نخستین و اساسی ترین هدف بعثت پیامبران، از میان بردن معیارهای نادرست جاهلی و جایگزینی ارزش های الهی بود و این امر محقق نمی شد مگر با دعوت به توحید و یکتاپرستی و نفی هرگونه شرک و طاغوت.
هدفِ دیگر رسالتِ نبی اکرم (ص)، تربیت و هدایت انسانهاست. برای تحقق این امر خداوند به ایشان فرمان داده که آیات الهی را تلاوت کند، آیات آن را تعلیم دهد و روح و جان مردم را پاک گرداند. رسول اکرم (ص) خود، درس نخوانده (اُمّی) بود، خداوند او را در میان درس نخواندگانِ حجاز برانگیخت تا آیات الهی را بر آنان تلاوت کند و اسرار کتاب آسمانی را به آنها بیاموزد.
چنانکه در آیه 2 سوره جمعه می فرماید:
«هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولًا مِنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَإِنْ کَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلَالٍ مُبِینٍ»، «[خداوند] کسی است که در میان جمعیتِ درس نخوانده، رسولی از خودشان برانگیخت که آیاتش را بر آنها می‌خواند و آنها را تزکیه می‌کند و به آنان کتاب (قرآن) و حکمت می‌آموزد هر چند پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند».
براساس این آیه، پیامبر(ص) با تعلیم قرآن و کتاب خدا به مردم، مردم را از جهل و گمراهی نجات داد و با صبر و حوصله و اخلاق خوب، آنها را به تدریج تربیت نمود.
بعثت نبی اکرم (ص) انقلابی عظیم به شمار می آید. بی تردید پیامبر اسلام(ص) در شکوفایی عقل بشری و رهایی انسان از زنجیرهای اسارت نفس، مهمترین نقش را داشته و اندیشه و تفکر بشری مرهون تلاش‌های ایشان است. به تصریح قرآن کریم، پیامبر اسلام (ص) آمد تا بشر را از اسارت نفس برهاند، آنجاکه در آیه 157 سوره اعراف می فرماید: «... وَ یضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِى کانَتْ عَلَیهِمْ ...»، «انسان ها را از اسارت نفس و زنجیرهای پلیدی و گناه آزاد کرد».
پیامبر اکرم (ص) نگاه جهان بینی توحیدی، الهی و معرفتی را به همگان ارائه داد تا آنها را از تکالیفی که بر عهده دارد آگاه گرداند.
امروزه، در جوامع مختلف ادعای آزادی می شود و برخی می پندارند آزادی انسان در این است که هر گونه بخواهد زندگی کند و غرق در خواسته های نفس باشد، ولی چنین چیزی آزادی واقعی نیست، بلکه اسارت حقیقیِ انسان است؛ آزادی واقعی این است که انسان از غل و زنجیر گناه و لذت‌های زودگذر و مخربی که مانع سعادت جاودانِ او می شود، آزاد گردد.
خداوند حکیم به پیامبر اسلام (ص) دو امتیاز مخصوص داد: اول آنکه به ایشان هدف مشخص داد و دوم آنکه به ایشان آشنایی با راه درستِ رسیدن به هدف و پیمودن آن را الهام نمود. از همین رو، باید دانست سرّ اینکه خداوند به جوامع بشری دستورِ اطاعت از پیغمبر داد، آن است که انسان، مسافر است و مسافر دارای مقصدی خاص و راهی معیّن. پیغمبر اکرم (ص)، هم مقصدِ قافله انسانیت را می‌داند و هم راه رسیدن به آن مقصد را به خوبی می‌شناسد؛ چنانکه خدای سبحان در آیات 1 و 2 سوره نجم، ایشان را چراغ هدایت می داند و می فرماید:
« وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى (1)، مَا ضَلَّ صَاحِبُکُمْ وَمَا غَوَی (2)» «سوگند به ستاره آسمان وقتی که برای افول به افق نزدیک شود (1)، هرگز صاحب شما، منحرف نشده و مقصد را گم نکرده است (2)».
حضرت مهدی (ع)، از نوادگان پیامبر اکرم (ص) هستند. آن حضرت (ع) منجی عالم بشریتند و مسلمانان در همه حال ظهور ایشان را از خداوند طلب می کنند. در روایتی نقل شده که ایشان در خصوص وجود مبارک پیامبر اسلام (ص) می فرمایند: «خداوند محمّد صلی الله علیه و آله را برانگیخت تا رحمتی برای جهانیان باشد و نعمت خود را تمام کند». آری، خداوندِ رحمان و رحیم، بزرگ‌ترین رحمت خود را شامل حال مسلمان کرده، زیرا با برگزیدن بهترین بنده خود به‌عنوان ولی و پیامبر آنان، شریعت، احکام و بینش معنوی را به بشریت عرضه نموده و آنان را به‌سوی تعالی رهنمون ساخته است.
واقعه بعثت، تأثیر بسزایی در فرهنگ مسلمانان ایجاد کرد. بعثت، نقطه آغازین دین اسلام است، دینی که در سال های نخستِ خود با اندک پیرو و در شرایط سختی آغاز شد، اما پس از استقامت و صبری که پیامبر اکرم (ص) پیشه کرد و مکارم اخلاقی که در مواجهه با مردم رعایت نمود، در سراسر جهان انتشار یافت و ما امروز شاهد گسترش پیروانِ راستینِ این دین سعادت بخش هستیم.
حضرت محمد بن عبدالله(ص) به همه انسانها درس اخلاق، معنویت و ایستادگی در مقابل کفر و ظلم را ارائه داد.
بعثت رسول اکرم(ص) ایمان، عزت و افتخار را برای مسلمان در طول قرن‌های گذشته و حاضر به ارمغان آورده است. مبعث رسول اکرم(ص) محوری برای وحدت و انسجام مسلمانان در برابر هجمه‌های مستکبران جهانی است و عید مبعث روزی است که جهان با نور رسالت پیامبر روشن شد تا عالم بشریت را به‌سوی وحدت، سعادت و تعالی سوق دهد.// 114
نویسنده: پریسا عسکری سمنانی
