موشک های کروز ضد کشتی
یکی از موثرترین سلاح‌ها در میادین نبرد دریایی که توانایی ضربات سنگین و مهلک علیه شناورها را دارند موشکهای کروز ضد کشتی هستند.
آرایه ای از موشک های کروز ضد کشتی با انواع سامانه های هدفگیری و بردهای مختلف در ایران تا به امروز توسعه یافته اند.
در جنگ تحمیلی 8 ساله تجارب عملیاتی بسیاری در زمینه نبردهای دریایی به دست آمد. در همین راستا، دستیابی به انواع موشکهای کروز ضد کشتی در انواع قابل پرتاب از ساحل، شناورها و هوا، به عنوان یکی از اولویت‌های نیروهای مسلح کشور مطرح شد.
مشاهده عملکرد موشکهای ضد کشتی مانند موشک هارپون در اختیار نیروی دریایی ارتش ایران و موشک فرانسوی اگزوسه در اختیار عراق و نیز استفاده از موشک کرم ابریشم توسط هر دو طرف، موجب شد تا وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برای طراحی، ساخت و تولید موشکهای ضد کشتی با بردهای متنوع که قابلیت شلیک از سه دسته اصلی پرتابگرها یعنی شناورها، هواگردها و سکوهای زمینی را داشته باشند، سرمایهگذاری قابل توجهی صورت دهد. موشک کروز ضد کشتی رعد از نخستین موشک هایی بود که وزارت دفاع بر اساس مهندسی معکوس موشک چینی کرم ابریشم به ساخت و تولید آن در اوایل دهه 1380 پرداخت.
نگاهی کلی
در سال 1383 (2004 میلادی) صنایع دفاع وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح یک مدل جدید از موشکهای کروز ضد کشتی را بر مبنای موشک چینی «کرم ابریشم» را با برد و سرعت بیشتر طراحی نمود و به تولید انبوه رساند که موشک رعد نام گرفت.
موشک کرم ابریشم چینی خود در واقع حاصل مهندسی معکوس موشک ضد کشتی «اس اس ان 2 استایکس» ساخت شوروی است.
موشک کروز رعد یکی از بزرگترین، دوربردترین و مخربترین موشک های کروز ضد کشتی ساخت صنایع دفاع است. این موشک با برد 360 کیلومتر تا مدتها عنوان‌دار دوربردترین موشک ضدکشتی تولید داخل ایران بود.
رعد شبیه ترین موشک کروز ایرانی به یک هواپیما بوده و ساختار بال و دُم آن به هواپیما بسیار شباهت دارد. این موشک با توجه به سرجنگی آن یکی از خطرناک ترین موشک های ضد کشتی است که با اصابت به شناور دشمن موجب نابودی حتمی آن می شود. در ایران دو نسخه از موشک ضد کشتی رعد در خدمت است.
نسخه اولیه که صاعقه گفته می شود و در واقع همان« اچ وای2 » چینی است که دارای موتور راکتی سوخت جامد است و 130 کیلومتر برد دارد و نسخه بعدی موشک ضد کشتی رعد مجهز به موتور جت است.
در واقع نسخه ایرانی دارای تفاوت بزرگی با نسخه چینی و آن نیز داشتن موتور توربوجت به عنوان پیشرانه است.
استفاده از موتورتوربوجت «طلوع» به جای موتور راکتی سوخت مایع در «کرم ابریشم»، سبب رسیدن «رعد» به برد چند برابری نسبت به این موشک شده است.
موشک ضد کشتی رعد با یک موتور توربوجت با ورودی هوای مورد نیاز موتور از دو طرف موشک، توسط یک بوستر راکتی با سوخت جامد انرژی لازم برای آن تامین می‌شود که سرعت این موشک را به ۰.۶ تا ۰.۸ ماخ می رساند.برد عملیاتی موشک کروز رعد در حدود 360کیلومتر تخمین زده شده و پرتاب آن از یک پرتابگر شنی‌دار انجام می‌شود.
سرجنگی این موشک مشابه نمونه های هم رده خارجی چند صد کیلوگرم است. رعد موشک بزرگی است که بیش از7 متر طول دارد و هر چند کشف و انهدام آن برای سامانه های ضدموشک ناو های دشمن آسان تر است، اما یکی از موثرترین موشکهای ضد کشتی علیه اهداف بزرگ ساکن و متحرک دریایی محسوب می شود. این موشک با هدایت راداری و با توجه به برد مناسب آن می تواند بخش های زیادی از خلیج فارس، دریای عمان و شمال اقیانوس هند را پوشش دهد.
البته با تولید و عملیاتی شدن موشک های کروز ضد کشتی جدید مانند موشک نور دیگر موشک رعد پیشرفته ترین موشک ضد کشتی ایران نیز نیست.
ویژگی ها
موشک کروز ضد کشتی رعد دارای موتور توربوجت «طلوع 4» است که بر اساس موتور فرانسوی «تی آر آی 60 »ساخته شده است. این موتور بر روی پهپاد هدف «ام کیو ام 107» که قبل از انقلاب اسلامی تحویل ایران شده بود نصب بود. دو ورودی هوا در قسمت عقب موشک رعد برای تامین هوایی موتور قرار دارد و انتهای موشک کشیده تر است. موشک رعد به غیر از موتور که با نسخه چینی تفاوت دارد دارای رادار متفاوت تری است و توان پرواز در نزدیکی سطح آب را دارد.
رعد از سکوی زمینی پرتاب می شود و از یک راکت سوخت مایع برای پرتاب از روی سکوی استفاده میکند و بقیه راه را با موتور توربوجت خود پرواز می کند .این موشک از یک سامانه رادار فعال و یک کاونده فروسرخ برای مرحله اخر استفاده می کند.
برد زیاد این موشک سبب فراهم شدن امکان استقرار پرتابگرهای آن در عمق خاک خودی و در نتیجه کاهش احتمال شناسایی شدن توسط دشمن، فضای بیشتر برای تغییر مکان پس از اجرای یک عملیات یا اجرای امن تر چندین شلیک (برای پرتابگرهای حاوی چند موشک) از یک منطقه می شود.این موشک از قدرت تخریب بالا، توان مقابله با جنگ الکترونیک، ارتفاع پروازی پایین، و دقت فزاینده در ناوبری و در کشف و انهدام اهداف برخوردار است؛ که به طور قطع اینها عواملی هستند که می تواند قدرت دریایی ایران به ویژه در بعد دفاعی را افزایش دهد.
مشخصات:
نوع: موشک ضد کشتی
سرعت: بین0.8 تا 1 ماخ
طول:7.8 متر
وزن: 2998 کیلوگرم
برد: حدود 360 کیلومتر
ارتفاع پرواز:30 تا 50 متر
نوع سیستم راداری: رادار مونو پالس (فعال)
وزن سر جنگی: 512 کیلوگرم
موتور: یک موتور سوخت مایع به همراه یک بوستر سوخت جامد
نویسنده: سید رضا میرطاهر
