مرکز (سُو اکون آنالیتیک) در روسیه طی بیانیه ای اعلام کرد، ترکیه سی هزار تُن گندم را با واحد پول ملی روسیه - روبل - خریداری کرد.
بر این اساس، ترکیه برای هر تن گندم، 17 هزار روبل پرداخت کرده است.
بدیهی است که، در صورت تداوم مبادلات کشورهای منطقه با ارزهای ملی خود و گسترش آن در سطح منطقه، به تدریج سلطه دلار آمریکا در جهان پایان خواهد یافت.
«رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه پیشتر گفته بود، آنکارا مبادلات تجاری با استفاده از پول های ملی درتجارت با شرکای مهم از جمله روسیه را افزایش خواهد داد.
پیش از این، رهبران ایران نیز بارها از تلاش برای پایان دادن به سلطه دلار، اظهارنظرهای رسمی کرده اند.
به عنوان مثال، حضرت «آیت الله خامنه ای»، رهبر معظم انقلاب اسلامی در ماه سپتامبر سال گذشته میلادی طی اظهاراتی تصریح کردند؛ "اگر مسوولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند و ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات دادهاند و برای آنها الگو خواهند شد."
دلار زدایی
واقعیت آن است که، دلار برای آمریکا حکم سلاحی را دارد که می تواند با استفاده از آن و بدون شلیک حتی یک گلوله، کشورهای مخالف خود را شدیدا تحت فشار قرار دهد.
تا دهه پیش، هر ایده ای که به مقابله با سیستم پترودلاری آمریکا اقدام می کرد، به عنوان یک تهدید مستقیم برای سلطه دلار قلمداد می شد و نیاز به پاسخ نظامی داشت که حوادث تاریخی گذشته خود شاهدی بر این مدعاست.
طی چند سال گذشته، این قبیل تهاجمات متوقف شده است، اما این مساله از بین نرفته است و امروزه اعتبار آمریکا حتی نزد شرکای بلندمدت خود نیز کاهش یافته است و یک بازنگری عمومی درسیستم مبتنی بر دلار را میان بسیاری از کشورها به وجود آورده است.
در همین ارتباط، «ارنست وولف»، اقتصاددان برجسته آلمانی، گفته است:
"از سال ۱۹۴۴، دلار مهمترین ارز بینالمللی است و از دهه ۱۹۷۰ میلادی که مبنای قیمت گذاری نفت نیز بر اساس دلار تعیین شد، این ارز به بزرگترین و مهمترین مبنای ذخیره ارزی کشورها تبدیل شده است.
این کارشناس برجسته آلمانی همچنین می گوید:
"طی سالهای گذشته با بروز بحرانهای اقتصادی درآمریکا، دلار نیز ضربه خورده است و ازطرفی رقابت جدی در بازارهای مالی از طرف چین برای بالا بردن نفوذ یوآن و رقابت با دلار ایجاد شده است."
تعداد کشورهایی که از مزایای یک سیستم مالی غیرمتمرکز در مقایسه با سیستم دلار آمریکا آگاهی پیدا کرده اند، در حال افزایش است و برخی کشورها تلاش می کنند تا از سیستم دلاری آمریکا رهایی یابند.
بر این اساس، دلار زدایی به یک اولویت استراتژیک برای کشورهایی همچون ایران، روسیه، چین و ترکیه تبدیل شده است و انتظار می رود این روند همچنان ادامه یابد.
در مجموع، نخستین مبادله ترکیه و روسیه با پول ملی را باید گام جدی رهبران آنکارا و مسکو برای پیوستن به صفوف کشورهایی قلمداد کرد که پیش از این به مقابله با سلطه دلار اقدام کرده اند.
138/110
نویسنده: محمدعلی طالبی
بیشتر بخوانید:
نخستین مبادلات تجاری ترکیه و روسیه با پول ملی