از این دیدگاه در تحلیل اهمیت تقویت روابط ایران با همسایگان سه جنبه مهم وجود دارد:
جنبه نخست؛ تاکید بر تقویت مناسبات با کشورهای همسایه است که بعنوان یک هدف بلند مدت و پایدار در دیپلماسی دولت سیزدهم مورد تاکید قرار گرفته است. این سیاست اکنون با شتاب قابل توجهی پیگیری می شود.
جنبه دوم؛ تبدیل تهدیدها به فرصت است. اهمیت این موضوع تنها معطوف به حل و فصل بحران های منطقه ای نیست؛ چرا که در زمینه اقتصادی نیز تهدیدها می تواند منجر به چالش های امنیتی شود. به همین دلیل تبدیل تهدید های اقتصادی به فرصت به اندازه سایر مولفه ها حائز اهمیت است.
جنبه سوم اهمیت تقویت روابط ایران با همسایگان در گفت و گوهای دو و چند جانبه با هدف بکارگیری ظرفیت های منطقه ای برای تسهیل مبادلات تجاری و تقویت روابط اقتصادی است که در واقع پیش نیاز تبدیل تهدید ها به فرصت است.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در همین زمینه در سفرش به عمان با اشاره به روند گسترش همکاریهای تجاری ایران و عمان، ابراز امیدواری کرد که همکاریهای تجاری و اقتصادی کشورهای منطقه با یکدیگر به عنوان الگویی برای پایداری صلح و امنیت منطقه قلمداد گردد.
«بدر بن حمد البوسعیدی» وزیر امور خارجه سلطنت عمان نیز با اشاره به ظرفیت ها و توانمدیهای اقتصادی و منابع انسانی ایران، بر ارتقاء همکاریهای دو جانبه و بهره گیری از ظرفیت های اقتصادی منطقه تاکید کرد.
متاسفانه برخی بازیگران منطقه ای با سیاست های اشتباه سبب بی ثباتی، جنگ و افراط گرایی در منطقه شده اند.
این جریان انحرافی یک تهدید بشمار می رود که فقط بسود بیگانگان است.
اظهارات حسین امیرعبداللهیان در دوحه اشاره به همین نکته دارد.
وی با بیان اینکه نباید از مسیر زور، نظامیگیری و هژمونیک به فکر حل مسائل و بحرانها بود، گفت: جمهوری اسلامی ایران همیشه در مسائل منطقه نقش محوری، سازنده و اساسی داشته و طرف خوب تحولات منطقه چه در مبارزه با داعش و چه در گفتوگوهای منطقهای، بوده است.
ایران و قطر در این موضوع اتفاق نظر دارند که گفت وگو و رایزنی درباره مسایل منطقه در شرایط جدید بینالمللی می تواند به ایجاد تفاهم در بین کشورهای منطقه کمک کند.
"شیخ تمیم بن حمد ال ثانی" امیر قطر در سفرش به تهران در ژانویه 2020 گفت: معتقدیم باید برای حفظ امنیت در این منطقه با جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری تأثیرگذار در منطقه همکاری کنیم و هرگونه همکاری امنیتی در حوزه خلیج فارس بدون حضور ایران ارزشی ندارد.
جمهوری اسلامی ایران معتقد است دستیابی به امنیت پایدار و توسعه منطقهای، فقط از طریق همکاری و مشارکت جمعی همسایگان امکان پذیر خواهد بود.
ایران در اجلاس 2019 مجمع عممومی سازمان ملل طرح "صلح هرمز" ارائه کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران ابراز امیدواری کرد که همکاریهای تجاری و اقتصادی کشورهای منطقه با یکدیگر به عنوان الگویی برای پایداری صلح و امنیت منطقه قلمداد گردد.
امیرعبداللهیان در موضوع هسته ای نیز تصریح کرد؛ ایران دوستان منطقهای خود را در جریان آخرین تحولات و مذاکرات وین قرار میدهد زیرا به عنوان همسایه محق هستند که در جریان مذاکرات ایران و ۴+۱ قرار گیرند.
امیرعبداللهیان براین نکته نیز تاکید کرد که دستاوردهای صلح آمیز هستهای جمهوری اسلامی میتواند در اختیار همه کشورهای همسایه و اسلامی قرار گیرد.
در مجموع می توان گفت که اگرچه التهابات و تنش ها در منطقه هنوز فروکش نکرده، اما نشانه ها حاکیست که تحولات منطقه در جهت تغییرات مثبت است.