بهانه اصلی آمریکا برای خروج از این پیمان راهبردی و بسیار مهم نقض مفاد آن توسط روسیه است.
در آخرین موضعگیری مسکو در این زمینه؛ «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه روز گذشته (دوشنبه) در دیدار با مقامات بلندپایه وزارت دفاع این کشور اظهار کرد، تصمیم آمریکا برای خروج از پیمان «آی ان اف»، از سوی روسیه بدون پاسخ نخواهد ماند و اگر آمریکا از این پیمان خارج شود روسیه تلافی خواهد کرد.
از دیدگاه پوتین هدف واقعی واشنگتن از خروج از این پیمان، کشاندن روسیه به یک مسابقه تسلیحاتی جدید است.
در واقع آمریکا قصد دارد همان بلایی را بر سر روسیه آورد که قبلا در دوره جنگ سرد درباره شوروی انجام داد. در آن برهه، آمریکا که به عنوان اقتصاد اول جهان از منابع مالی هنگفت و نیز توانمندی صنعتی و تکنولوژیکی لازم برخوردار بود، توانست با ساخت و عملیاتی کردن انواع سامانههای تسلیحاتی به ویژه تسلیحات استراتژیک، شوروی را برای کسب همترازی نظامی و تسلیحاتی وارد مسابقه تسلیحاتی بزرگ و طولانی کند که نتیجه آن اختصاص یافتن منابع مالی قابل توجهی برای اهداف نظامی بود.
نتیجه این امر فقدان منابع مالی لازم برای برنامههای توسعه اقتصادی و کشاورزی، عقب افتادگی اقتصادی و کاهش سطح رفاه و معیشت مردم شوروی بود.
به گفته بسیاری از تحلیلگران این مساله از دلایل مهم فروپاشی شوروی در سال 1991 بود.
اکنون مقامات ارشد روسیه با توجه به تجارب گذشته، بر این امر واقف هستند که با توجه به وضعیت اقتصادی نهچندان مناسب روسیه اگر بخواهند که وارد بازی آمریکا در زمینه توسعه موشکی با توجه به خروج آن از پیمان نیروهای هستهای میانبرد شوند، باید منابع کمیاب کنونی را به آن اختصاص دهند که چنین اقدامی مسلما باعث عقبماندگی اقتصادی روسیه و افزایش نارضایی مردم این کشور خواهد شد.
البته این به مفهوم آن نیست که روسیه از مدرنسازی نیروهای مسلح خود به ویژه نیروهای هستهای استراتژیک خود غافل بماند.
از دیدگاه استراتژیستهای روسی، نیروهای هستهای استراتژیک عنصر اصلی بازدارندگی این کشور محسوب میشوند و به همین دلیل دولت روسیه مبالغ هنگفتی را صرف مدرنسازی این نیروها و تسلیحات استراتژیک کرده است.
یکی دیگر از دلایل اعلام خروج آمریکا از پیمان نیروهای هستهای میانبرد، کسب برتری نظامی مقابل روسیه است.
این مساله با توجه به دکترین هستهای جدید آمریکا که در فوریه 2018 اعلام شد و یکی از موارد مهم آن ساخت تسلیحاتی کوچک هستهای به منظور افزایش احتمال کاربرد آنها مقابل دشمنان ازجمله روسیه در هر جنگ احتمالی است، معنا می یابد.
به گفته «لیسبت گرونلوند» Lisbeth Gronlund دانشمند هستهای، «ترامپ در حال در پیش گرفتن مسیری بیپروا و بیملاحظه است، مسیری که امنیت آمریکا را چه اکنون و چه در بلندمدت کاهش خواهد داد.»
با خروج آمریکا از پیمان آی ان اف، واشنگتن دیگر محدودیتی برای ساخت و استقرار موشکهای کوتاه برد و میانبرد بالستیک و کروز مسلح به کلاهک هستهای از جمله در اروپا نخواهد داشت.
بدینترتیب باید در انتظار آغاز مجدد رقابت هستهای روسیه و آمریکا درعرصه اروپا بود. واشنگتن به سوی مقابله فعال و در برگیری روسیه در زمینههای مختلف به ویژه در ابعاد نظامی گام برداشته است.
تجربههای قبلی نشان میدهد که روسیه درقبال این گونه اقدامات خصمانه بیتفاوت و ساکت نبوده و اقدامات متقابل را سرلوحه سیاست خود قرار داده است. تداوم این رویارویی به معنای بروز بیثباتی و ناامنی در عرصه بینالمللی در سطحی بیسابقه در دوره پسا جنگ سرد است.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
141/120
بیشتر بخوانید:
پیمانهستهایمیانبرد؛ پوتین بهآمریکا هشدار داد
آمریکا، روسیه را به حمله نظامی تهدید کرد
آمریکا و چشم انداز خروج از پیمان نیروهای هسته ای میانبرد/تحلیل