به گزارش روز دوشنبه ایران پرس؛ «صباح زنگنه» کارشناس مسائل سیاسی و خاورمیانه در گفت وگو با شورای راهبردی روابط خارجی به بررسی نگرش آمریکا و غرب در خصوص توانمندی موشکی ایران و تلاش های انجام شده درباره مقابله با توان موشکی کشورهایی مانند لیبی، عراق و کره شمالی پرداخت.
س)در خصوص چرایی و چگونگی تلاش غرب برای جلوگیری از توانمندی موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران توضیح دهید؟
ج) ظهور جمهوری اسلامی ایران که نتیجه انقلاب اسلامی بوده، معادلات موجود در منطقه و تاحدودی جهان را دچار خدشه کرده و به شکل دیگری آنها را در آورده است.
زمانی که انقلاب ایران پیروز شد، شوروی تلاش های خود را برای ورود به کشورهای اسلامی مثل افغانستان را آغاز کرد و سعی داشت تا از این طریق گام به گام خود را به آبهای آزاد برساند.
طرح اندیشه های اسلامی و رد هرگونه وابستگی و مبارزه با دیکتاتوری و سلطه طلبی از سوی ایران با این تلاش های شوروی همزمان شد؛ این موضوع برای غرب که در منطقه غرب آسیا احساس راحتی می کرد و پایه های تسلط خود را چه در زمان انگلیس که از طریق کشورهای مستعمره خود اداره می کرد و چه در زمان ورود آمریکا به خلیج فارس و دریای مدیترانه از طریق پایه های بزرگی مانند ایران قبل از انقلاب اسلامی، عربستان و از طرف دیگر رژیم اسرائیل تعریف می شد.
پیروزی انقلاب اسلامی ایران، غرب و بویژه آمریکا را با خلا جدی مواجه کرد؛ در واقع می توان گفت که یکی از پایه های قدرت آنها در منطقه فروریخته بود.
آنها اهداف خود در منطقه را که تامین کننده مهم انرژی در جهان بود از دسته داده می دیدند کما اینکه درجه اهمیت آن ۱۰ الی ۲۰ درصد کاهش یافت، اما همچنان حائز اهمیت بود زیرا چرخ های اقتصادی کشورهای غربی برای تامین انرژی به آن نیاز داشتند و می توانستند این نیاز خود را با نرخ های مناسب تامین کنند و همچنین ابزاری برای کنترل کشورهای رقیب مثل شوروی و چین بود.
علاوه بر فروریختن پایه های قدرت غرب در منطقه، ترس کشیده شدن ایران به سمت رقبایی مثل شوروی، آمریکایی ها را در برگرفت.
از نظر ژئوپلیتیک منطقه، خودکفایی ایران برای آمریکا فاجعه بود، همچنین برای اسرائیل که با ایران قبل از انقلاب رابطه خوبی داشت و سوگلی آمریکا محسوب می شد.
مقامهای آمریکایی، انقلاب ایران را یک زلزله نامیدند چراکه احساس کردند ممکن است ایران در تامین انرژی مخالف سیاست‌های آمریکا گام بردارد و به رقبای آنها انرژی بفروشد.
این در حالی است که ایران شعار نه شرقی و نه غربی را در پیش گرفت و همین شعار سیاست‌های ایران را ملموس‌تر کرد؛ ایران و رهبران انقلاب اسلامی دلایل و استدلالهای خود را داشتند، جمهوری اسلامی می تواند بدون وابستگی نیازهای خود را برطرف ساخته و تحول اقتصادی خود را رقم بزند؛ در نهایت ارائه الگوی فرهنگی اسلامی در برابر فرهنگ‌های سلطه‌گر قرار گرفت.
س) پیش از این شاهد تلاش های مشابه غرب در قبال کشورهایی مانند عراق، لیبی، کره شمالی بودیم. تحلیل شما در این خصوص چیست؟
در ابتدای انقلاب اسلامی شاهد کودتاهای متعدد و تحریک قومیت‌ها از سوی آمریکا بودیم مانند تشویق عراق برای حمله به ایران؛ همه اقدامات آنها برای آن بود که این نظام مستقر نشود، نباید فراموش کنیم که در جنگ هیچکدام از کشورهای شرق و غرب به ایران اسلحه نفروخت.
ایران سالیان سال به دنبال تامین تسلیحات مناسب برای دفاع از خود بود؛ موشک سلاح تدافعی محسوب می شود و برای کشور دارنده آن توان دفاعی ایجاد می کند و حمله به آن کشور را دشوار می سازد؛ غرب به دنبال حفظ امینت و دفاع از سلطه خودشان در منطقه و به صورت دقیق تر عربستان سعودی هستند.
ساخت ماهواره توسط مهندسان ایرانی برای آنها قابل قبول نیست لذا ایجاد محدودیت در دسترسی به فناوریهای جدید و اعمال فشار سیاسی و اقتصادی بر ایران، در دستور کار دولت آمریکا و متحدان غربی اش قرار گرفت.
از طریق دخالت مستقیم آمریکا که با نمایش اشغال کویت و بعد انهدام بخش زیادی از توان نظامی عراق و سپس محاصره اقتصادی و اجرای طرح نفت در مقابل غذا، زمینه حمله فراگیر بعدی و متلاشی کردن دولت عراق را به بهانه تسلیحات کشتار جمعی، به منصه ظهور رساند.
اما در مورد لیبی، شاهد سناریوی حمله هواپیماهای غربی در دهه هشتاد بودیم که قدافی جان سالم بدر برد و بعد به توافق پرداخت؛ غرامت چند میلیارد دلاری سقوط هواپیمای «لا کربی» و عادی سازی زودگذر روابط که بعدا به توافق خلع تسلیحات و تاسیسات هسته ای لیبی انجامید و در نهایت به حمله هواپیماهای غربی و دوکشور عربی(امارات و قطر) منجر شد و همزمان به راه افتادن گروههای وابسته به غرب، سرنوشت شومی برای قدافی رقم زدند.
الگوی کره شمالی هم تفاوتهایی با سایر کشورها دارد چرا که مستقیما به قلمرو سرزمینی چین اتصال دارد و این کشور از آن به عنوان تست رفتار آمریکا و کنترل آن استفاده می کند.
هیچکدام از نمونه های مذکور بر جمهوری اسلامی ایران انطباق ندارد و تنها عنصر مورد استفاده عدم اعتماد به وعده های آمریکا و کشورهای غربی است و اتکا به قدرت وتوان داخلی وانسجام ملی است.
س) نظرتان در خصوص الگوهای خلع سلاح و درس هایی که ایران می تواند بگیرد، چیست؟
ایران و مصر، از چهار دهه منادی اعلام منطقه خاورمیانه به عنوان منطقه عاری از تسلیحات کشتار جمعی، بوده اند؛ هنوز این ابتکار در سازمان ملل متحد هم تکرار و تجدید می شود اما تنها مانع تحقق این طرح، رژیم صهیونیستی است.
در مناطق دیگری مانند آمریکای جنوبی، چنین توافق منطقه ای صورت گرفته است اما درمورد خاورمیانه، عملا اسراییل و آمریکا، ازتحقق عاری سازی منطقه خاورمیانه، ممانعت می کنند.
اما در صورت تحقق اراده سیاسی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، می توان از زیر منطقهsub regional آغاز کرد.115/110
بیشتر بخوانید:
سردار حاجی‌زاده: توان موشکی ایران چند برابر شده است
محدودسازی توان موشکی ایران؛ خوابی که تعبیر نمی‌شود/ تحلیل
توان موشکی ایران در راستای حفظ قدرت بازدارندگی/تحلیل
