نظامیان آمریکایی در سال 1991 و پس از حمله عراق به کویت و با هدف دفاع از عربستان و دیگر کشورهای عربی در مقابل حمله احتمالی رژیم بعثی عراق وارد عربستان سعودی شدند.
آل سعود در سال 2003 و پس از حمله آمریکا به عراق، خروج نظامیان آمریکایی را از عربستان سعودی خواستار شد؛ زیرا ریاض با وجود قطع روابط با بغداد، از مخالفان جدی این حمله نظامی علیه عراق بود.
با گذشت 16 سال، اکنون بار دیگر نظامیان آمریکایی با موافقت ملک سلمان به عربستان سعودی باز می گردند.
برخی منابع خبری از جمله شبکه آمریکایی «سی ان ان» اعلام کردند که عملاً شماری نیروی آمریکایی در پایگاه «شاهزاده سلطان» در نزدیکی ریاض مستقر شده اند و تعداد آنها بعد از رسیدن اسکادران هوایی آمریکا به بیش از 500 نفر خواهد رسید. جنگنده ها و سامانه های دفاع موشکی نیز طی هفته های آینده در این پایگاه مستقر می شوند.
سوال مهم این است که چرا عربستان سعودی پس از 16 سال با بازگشت نظامیان آمریکایی به این کشور موافقت کرده است؟
به نظر می رسد مهمترین دلیل در این خصوص، شدت گرفتن تنش ها در منطقه خلیج فارس و ناتوانی آل سعود برای تأمین امنیت خود در صورت وقوع هر گونه درگیری در این منطقه است.
طی ماههای اخیر تنش میان ایران و آمریکا افزایش داشته است. اگرچه تهران و واشنگتن بارها اعلام کرده اند که دنبال جنگ نیستند، اما احتمال وقوع جنگ را نمی توان «صفر» در نظر گرفت زیرا وقوع یا عدم وقوع جنگ را عمدتاً «رویدادها» و «اتفاق ها» تعیین می کنند.
از سوی دیگر، عربستان سعودی طی سه سال اخیر نشان داد که نه تنها از وقوع درگیری میان تهران و واشنگتن استقبال می کند بلکه حتی عامل «تحریکی» آمریکا برای درگیری با تهران نیز بوده است.
با این حال، اقدام های دفاعی یک ماه اخیر جمهوری اسلامی ایران از جمله سرنگونی پهپاد آمریکایی و همچنین توقیف نفتکش بریتانیایی موجب هراس عربستان سعودی از توانمندی نظامی ایران شده است.
ریاض آگاهی دارد که صرف خرید تجهیزات مدرن از کشورهای غربی به خصوص آمریکا نمی تواند تضمین کننده امنیت باشد. از این رو، ریاض بار دیگر به آمریکا برای تضمین امنیت خود روی آورده است.
«آندریاس کریگ» کارشناس موسسه مطالعات راهبردی در لندن معتقد است محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان با قبول نظامیان آمریکایی به دنبال آن است که نشان دهد آمریکا هنوز تضمین امنیتی مهمی است و به حفظ امنیت عربستان نیز ملزم است.
دلیل دوم نیز این است که حکومت عربستان سعودی تلاش دارد آمریکا را بیشتر در بحران یمن درگیر کند؛ عربستان سعودی در گرداب یمن گرفتار شده است.
عقب نشینی امارات از جنوب یمن نیز بر مشکلات عربستان در این جنگ افزوده است. آل سعود با قبول بازگشت نظامیان آمریکایی به عربستان تلاش دارد واشنگتن را به مشارکت بیشتر در جنگ علیه یمن و نجات ریاض از این گرداب خودساخته ترغیب کند.
دلیل دیگری که در خصوص این اقدام عربستان می توان ذکر کرد، تمایلات شخصی محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی است. بن سلمان به خصوص از زمانی که «دونالد ترامپ» در آمریکا روی کار آمده است همواره تلاش کرد روابط خود را با کاخ سفید تقویت کند. بازگشت نظامیان آمریکایی به پایگاه «شاهزاده سلطان» در همین راستا قرار دارد.
نویسنده: سیدرضی عمادی
133/116
بیشتر بخوانید:
رهایی عربستان از بن‌بست یمن با تلاش آمریکا/ تحلیل
