این اقدام غول گازی روسیه در واقع گام جدید مسکو در زمینه اعمال فشار به اروپا محسوب می شود که همراه با آمریکا و دیگر اعضای بلوک غرب شدید ترین تحریم ها را علیه روسیه اعمال کرده و اکنون نیز مدعی تلاش جدی برای کاهش قابل ملاحظه وابستگی گازی به روسیه است. روسها اعلام کرده اند که تحریم اروپایی ها موجب شده تا تجهیزات و تاسیسات صدور گاز روسیه به اروپا با وقفه ها و اشکالات متعددی مواجه شده و در نتیجه میزان گاز ارسالی به کشورهای اروپایی به ویژه در خط لوله نورد استریم 1 که به آلمان منتهی می شود با کاهش قابل توجهی روبرو شود.
این اقدام مسکو موجب تشدید بحران گازی در اروپا و افزایش قابل توجه بهای گاز شده است. پس از اعلام شرکت گازپروم ، قیمت گاز در اروپا در معاملات روز دوشنبه به میزان ۸ درصد افزایش یافت و به ۱۸۵۰ دلار برای هر هزار متر مکعب گاز رسید.مقامات ارشد اتحادیه اروپا و سران اروپایی بارها هشدار داده اند روسیه می‌تواند جریان گاز را در زمستان امسال قطع کند؛ اقدامی که موجب بروز وضعیت بحرانی بی سابقه ای برای کشورهای اروپایی خواهد شد و سبب می‌شود تا قیمت‌ها برای مصرف کنندگان که در برهه کنونی نیز با قیمت‌های بالای غذا و انرژی دست و پنجه نرم می‌کنند، بالاتر برود.
اورزلا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا هشدار داد که اتحادیه اروپا باید برای بدترین سناریوی یعنی توقف کامل گاز طبیعی از روسیه آماده شود. فن در لاین بدون اشاره به اقدامات گسترده ضد روسی غرب گفت: کرملین شریک قابل اعتمادی برای تامین انرژی اروپا نیست. گازپروم عمدا سطح ذخیره سازی خود را پایین نگه داشته است.
البته اقتصادهای بزرگ اروپایی به ویژه آلمان ناچار هستند تا با تبعات کاهش صادرات گازی روسیه مواجه شوند. دولت آلمان هفته گذشته مجبور شد تا به شرکت "یونیپر" که بزرگترین شرکت واردات گاز از روسیه است کمک مالی کند. پیش از این ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به غرب هشدار داده بود ادامه تحریم‌ها خطر افزایش فاجعه بار قیمت انرژی را برای مصرف کنندگان در جهان ایجاد می‌کند.
البته این وضعیت برای متحد فرا آتلانتیکی اروپا یعنی آمریکا به منزل موهبتی بزرگ محسوب می شود. واشنگتن تا قبل از وقوع جنگ اوکراین بارها به اروپا در باره وابستگی گازی به روسیه هشدار داده و حتی دلیل مخالفت شدید و اعمال تحریم های گسترده علیه خط لوله گازی نورد استریم 2 را افزایش وابستگی اروپا به ویژه آلمان به گاز وارداتی از روسیه قلمداد می کرد.
اکنون اروپایی ها که همراه با آمریکا در چارچوب کارزار تحریمی علیه روسیه ابتدا در بسته ششم تحریمی خود به تحریم نفتی روسیه پرداخته و اکنون نیز در صدد کاهش 15 درصدی مصرف گاز طی 8 ماه هستند، خود را در وضعیتی پیچیده می یابند که از یک سو خواهان کاهش واردات گازی از روسیه هستند، اما از سوی دیگر واقعیت غیر قابل انکاری یعنی وابستگی به گاز روسیه که نقش مهمی در تامین گرمایش، مصارف صنعتی و برق کشورهای اروپایی دارد، مانع بزرگی برای تحقق این خواست آنها بشمار می رود.
آمریکا که اکنون تبدیل به بزرگترین صادر کننده گاز مایع طبیعی در جهان شده، مایل است که تنش های گازی بین روسیه و اروپا تداوم یابد تا بدین ترتیب اروپا ناچار شود بیش از گذشته به گاز مایع صادراتی این کشور روی آورد و بدین ترتیب سهم مسکو در بازار گازی اروپا کاهش یابد.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
116
