سفر "زلمای خلیلزاد" برای از سرگیری مذاکرات شکست خورده طالبان و امریکا انجام میگیرد. قراربود دور ششم مذاکرات آمریکا با طالبان در دوحه پایتخت قطر برگزار شود اما این نشست در پی بروز اختلاف میان دولت افغانستان و قطر بر سر فهرست شرکت کنندگان، لغو شد.
سفر این دیپلمات آمریکایی افغان تبار به منطقه برای از سرگیری مذاکرات به اصطلاح صلح میان طالبان و واشنگتن در حالیست که طالبان بارها تاکید کرده است تا زمانیکه خواسته های این گروه از جمله خروج کامل اشغالگران آمریکائی محقق نشود، مذاکرات بی نتیجه خواهد بود.
مقاصد انتخاب شده برای سفر منطقه ای زلمای خلیلزاد نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان نشان میدهد که وی قصد دارد تا علاوه بر افغانستان با مقامات کشورهای مرتبط با تحولات این کشور نیز درباره روند صلح و مسئله گفتگو با طالبان، رایزنی کند.
از نظر خلیلزاد،پاکستان نقش مهم و محوری در برنامه آشتی ملی در افغانستان می تواند ایفاء کند.
در چارچوب این رویکرد،پاکستان برطالبان افغانستان نفوذ دارد وآن کشور می تواند ازاین ظرفیت برای کشاندن این گروه به مذاکرات صلح استفاده کند.
البته آمریکایی ها چندان به همکاری پاکستان خوشبین نیستند.از نظر مقامات کاخ سفید، علت اصلی شکست نشست های چهار جانبه صلح افغانستان که با حضور نمایندگان این کشور،چین ،آمریکا و پاکستان در سال های اخیر شکل گرفت،عدم همکاری دولت اسلام آباد در این زمینه بود.
بنابه همین ملاجظه است که در حال حاضر دولت آمریکا همزمان با بکارگیری ابزار دیپلماسی برای متقاعد کردن پاکستان به حمایت از طرح واشنگتن در قبال مسئله صلح در افغانستان،از ابزار فشار های سیاسی و مالی به خصوص قطع کمک های اقتصادی و ممانعت از پرداخت وام از سوی نهادهای مالی بین المللی به اسلام اباد بهره می گیرد.
البته در مقابل این دیدگاه،رویکردی وجود دارد که بر اساس آن گفته می شود پاکستان بر خلاف گذشته نفوذ چندانی بر طالبان نداردو اگراین امکان برای اسلام آباد وجود داشت حتما از آن برای کسب امتیاز از آمریکا استفاده می کرد.
«جاوید کوهستانی» کارشناس سیاسی و نظامی درافغانستان گفته است،
رویکرد آمریکا درباره استفاده از توان اسلام آباد درروند صلح افغانستان اشتباه است زیرا پاکستان دیگر از نفوذ کافی بر طالبان برخوردار نیست که بتواند این گروه را وادار به پذیرش توافق صلح کند.
از نظر دولت آمریکا، هند نیز بنا به ملاحظات مختلف درگیر با مسائل افغانستان است که می تواند به استقرار صلح در این کشور کمک کند و به همین علت خلیلزاد قرار است با مقامات دهلی نو نیز دراین باره رایزنی کند.
روسیه نیزبه دلیل چند بار میزبانی از نشست های صلح افغانستان به خصوص نشست طالبان و نمایندگان برخی احزاب این کشور،تجاربی دارد که برای پیشبرد برنامه مورد نظر نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان می تواند راهگشا باشد.
انجام آخرین هماهنگی ها با دولت قطر برای برگزاری دور ششم گفتگوها با طالبان وهمچنین تبادل نظر با مقامات افغانستان درباره مسائل قابل طرح در مذاکرات با نمایندگان این گروه به خصوص مطالبات دولت کابل از این گفتگوها، محورهای دیدارخلیزاد از قطر و افغانستان خواهد بود.
خلیلزاد امید دارد پس از جمع بندی نتایج حاصل از گفتگو با مقامات پاکستان،روسیه،قطر ،هند و افغانستان نوار ناکامی گفتگوها با طالبان را دور ششم این مذاکرات قطع کند،امیدی که چندان چشم انداز روشنی ندارد. 118/117
نویسنده: محمدرضا عسگری
بیشتر بخوانید:
هشدار شورای عالی صلح افغانستان به طالبان
نشست چهارجانبه صلح افغانستان در ترکیه/ تحلیل
خودداری طالبان از حضور در عربستان برای گفت‌وگوهای صلح افغانستان
