«عمران‌خان» با اشاره به لغو امتیازات ویژه منطقه کشمیر توسط دولت هند تاکید کرد، عادی سازی روابط پاکستان با هند مشروط به تجدیدنظر دهلی‌نو در تصمیم خود درباره کشمیر است.
نخست وزیر پاکستان گفت، برقراری روابط پاکستان و هند نیاز به فضای دوستانه دارد و هند باید از اقدام یکجانبه در خصوص کشمیر عقب نشینی کند.
سخنان عمران خان در منتفی دانستن عادی سازی روابط هند و پاکستان در شرایط فعلی نشان می دهد که همچنان متغیرهای تنش در مناسبات دو کشور پابرجاست و تغییری در این زمینه ایجاد نشده است.
کشمیر، بخش اصلی مناقشه هند و پاکستان
بخش اصلی مناقشه هند و پاکستان به اختلافات دیرینه آنان در خصوص کشمیر معطوف است که درگذر زمان تنش های دیگری از جمله مسئله مبارزه با تروریسم نیز به آن افزوده شده است.
البته رقابت های منطقه ای و تسلیحاتی دهلی نو و اسلام آباد نیز در دهه های اخیر موجب شده تا تنش های آنان افزایش پیدا کند.
اظهارات نخست وزیر پاکستان درباره آنکه عادی سازی روابط با هند مشروط به تجدید نظر این کشور در خصوص لغو خودمختاری کشمیر است، از پیچیده بودن مسیر کاهش تنش در مناسبات آنان حکایت دارد.
دولت هند در اوت سال 2019 با لغو خودمختاری کشمیر نقطه عطفی در روند تضییع حقوق مردم مسلمان این منطقه ایجاد کرد که این مسئله با واکنش های برخی از کشورها بخصوص پاکستان مواجه شده است.
موضع عمران خان بر این نکته تاکید دارد که کشمیر همچنان در فهرست خطوط قرمز سیاست خارجی پاکستان قرار دارد و حتی این کشور حاضر نیست برای پایان دادن به چند دهه کشمکش جدی با هند، از موضوع کشمیر و حقوق تضییع شده ساکنان مسلمان این منطقه چشم پوشی کند.
پاکستان و هند تاکنون دوبار بر سر منطقه کشمیر وارد جنگ تمام عیار شده اند که البته تاثیری در وضعیت کشمیر نداشته است.
برغم آنکه سازمان ملل قطعنامه ای در خصوص ارجاع به همه پرسی در کشمیر برای تعیین سرنوشت ساکنان این منطقه تصویب کرده است اما دولت هند با برگزاری همه پرسی مخالف است و ورود نهادهای منطقه ای و بین المللی و دیگر کشورها به این مسئله را دخالت در امور داخلی خود می داند.
دولت پاکستان بر لزوم اجرای قطعنامه سازمان ملل درباره برگزاری همه پرسی در کشمیر اصرار دارد و لغو خودمختاری در کشمیر را نقطه عطفی در بی توجهی به حقوق ساکنان این منطقه می داند.
پس از لغو خودمختاری کشمیر دولت پاکستان تلاش کرد با رایزنی با برخی کشورها از جمله چین و روسیه پرونده کشمیر و لغو خودمختاری آنرا در جلسه ویژه ای در شورای امنیت سازمان ملل مطرح کند.
اگرچه این جلسه به صدور قطعنامه منجر نشد، اما دستاوردی بزرگ برای پاکستان برای بین المللی کردن مسئله کشمیر بود که البته حمایت چین و روسیه از موضع اسلام آباد در این زمینه نیز بخشی از این موفقیت بشمار رفت.
چهار سال پیش نیز مجمع عمومی سازمان ملل برای دومین بار با تصویب لایحه پیشنهادی پاکستان درباره کشمیر تحت کنترل هند از مردم کشمیر و حقوق آنان در اعمال حق تعیین سرنوشت حمایت کرد.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد با رأی قاطع 193 عضو لایحه پیشنهادی پاکستان درباره حق آزادی مردم کشمیر درباره تعیین سرنوشت خود و عدم مداخله نظامی در این منطقه را پذیرفت.
به نظر می‌رسد تا زمانی که هند تغییری در موضع خود در قبال کشمیر ایجاد نکند،چالش تاریخی این کشور با پاکستان همچنان تداوم خواهد داشت.
نویسنده: محمدرضا عسگری
117
بیشتر بخوانید:
توافق هند و پاکستان بر سر آتش بس در منطقه کشمیر
