رادیو آلبانی ایران پرس: "گنتسی موچای"، سفیر آلبانی در تهران در یادداشتی از خاطرات خود از مناطق گوناگون ایران و تنوع فرهنگی کشورمان می نویسد:
"من برای سه سال، سمت سفیر غیر مقیم آلبانی در ایران بر عهده داشتم، اما طی این مدت تنها یک بار به ایران سفر کرده بودم و آن هم در زمانی که استوارنامه خود را به رییس جمهور ایران، آقای حسن روحانی در سال 2014 میلادی، تحویل داده بودم.
سفر در زمان، تاریخ زنده و زیبایی مسحور کننده هر مسافر
اذعان می کنم که هرچند درباره این کشور زیبا بسیار مطالعه کرده بودم، اما سفر به ایران به عنوان یک گردشگر به من کمک بسیاری می کند تا چیزهای زیادی که تا کنون نمی دانستم را یاد بگیرم.
ایران و مردم ایران، دستاورد های فراوانی در زمینه تمدن، هنر، فرهنگ و تاریخ خود به جهان بخشیده اند. مردم ایران، مردم با فرهنگ و اصیل هستند.
در بسیاری از موارد، تصویرهای مختلف از ایران به ما ارائه می شود که هرگز با واقعیت ها در ایران همخوانی ندارند.
«سفر در زمان، تاریخ زنده و زیبایی مسحور کننده هر مسافر» این کلماتی است که من ایران را با آن توصیف می کنم.
ایران کشوری که از لحاظ مسافت، سه برابر کشور ترکیه است، اما جمعیتی تقریبا برابر دارد.
ایران دارای چهار فصل سال است و تقریبا هر آنچه خداوند آفریده، در ایران وجود دارد.
ایران یکی از کهن ترین کشورهای آسیا است. در دوران باستان در این سرزمین امپراتوری های مختلف حکمرانی کردند از جمله مادها، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان.
در آن دوران، حکومت، سیاست، اقتصاد، دین و نظام اجتماعی آنها، قسمت اساسی تاریخ تمدن بشری را تشکیل می دادند.
زبان زیبای فارسی تنها برای نرم سخن گفتن آفریده شده است
یک بازدید در موزه ملی در تهران، می توان یکی از نادرترین تجربه ها برای آشنایی با تاریخ بشریت به شمار بیاید.
صفوف گردشگران در انتظار ورود به اعماق میراث جهانی که در سرزمین ایران پنهان شده، بسیار طولانی است.
انسان با سیری که در آثار تاریخی، در معابد، در موزه ها، در بازارهای بسیار با شکوه، در زیبایی توصیف ناپذیر هنرهای متنوع، در مهمان نوازی و مردم بسیار دوست داشتنی، در غذاهای خوشمزه و رنگ و رنگ و بی تردید در زبان زیبای فارسی که گویا تنها برای نرم – نرم سخن گفتن آفریده شده، به آسانی گم می شود.
فرهنگ بد و فرهنگ خوب وجود ندارد، بلکه تنها فرهنگ های مختلف وجود دارد.
البته جهان به دلیل تنوع فرهنگی، بسیار غنی شده است، اما من فکر می کنم که ایران جایگاهی برجسته و یگپارچه در میارث جهانی به خود اختصاص داده است. تهران شهری است با ترافیک سنگین و پر سر و صدا، اما چیزی کم از کلان شهرهای جهان ندارد.
بازار تهران منحصر به فرد است
بازار بزرگ تهران در نوع خود منحصر به فرد است. بدون هیج تردید می توانم اذعان کنم که اگر در چنین بازاری بتوانید پول خود را مصرف نکنید، رکورد جهانی را خواهید شکست.
با تمام معنی کلمه، غیر ممکن است که تحریک و وسوسه نشوید، به خاطر تنوع بسیار زیاد جنس و کالاها از جمله فرش های معروف ایرانی و تا صنایع دستی بسیار ساده که روح ایرانی به همراه دارند.
مردم ایرانی، مسلمانان شیعی هستند و ارتباط آنها با خداوند یکتاست. اعتقادات مردم ایران تنها به انجام مراسم مذهبی به صورت کلاسیک محدود نمی شود، بلکه یک هماهنگی میان رابطه صوفیانه، روحی و علمی با خالق هستی است.
ایرانی ها مردمانی با اعتقاد قوی و عملگرا هستند. من شخصا حداقل چنین نظری دارم، زیرا زبان آنها آنقدر شعر آمیز است و شاعران ایرانی که بسیاری از آنها شخصیت های دینی نیز بودند، اشعاری را سرودند که امروز آنقدر واقع بینانه اند که هزار سال پیش نیز بودند.
هر جایی که باشم، زیبایی یکپارچه ایران و خوبی های مردم ایرانی را معرفی می کنم
لازمه شناخت ایران امروز، شناخت ریشه های مردم ایرانی و تاریخ پر افتخار آنها است. البته که تاریخ یک ملت همانند تاریخ یک فرد نیست! ایرانی ها بر این باورند که در نتیجه کارهای نسل های گذشته طی هزار سال، خود را به این جایگاه امروزه رساندند.
بازدید از شهر اصفهان و شیراز به قدری منحصر به فرد بود که احساس می کردم در جهان Disney World قرار گرفته بودم، اما با این تفاوت که در آنجا در جهان واقعی بسر می بردم.
سر و صدا و شلوغی بازار صنایع دستی مسحورکننده و مهمان نوازی توصیف ناپذیر ایرانی ها را هنوز احساس می کنم. من، هر جایی که باشم به معرّفی زیبایی یکپارچه ایران و خوبی های مردم ایرانی را ادامه خواهم داد، زیرا اعتقاد دارم که شناخت و تقریب بین ملت ها باعث خواهد شد تا دولت ها نیز نزدیک هم قرار گیرند.
در اینجا از فرصت استفاده می کنم تا از دوست عزیزم جناب آقای علیرضا بیگدلی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در آلبانی، تقدیر و تشکر نمایم، زیرا عشق و علاقه او به وطن خویش یکی از دلایل اصلی بود که من تصمیم گرفتم به ایران سفر کنم.
سفیر گنتسی موچای "