حقابهٔ ایران از هیرمند، به دادخواست حقوقی ایران از آب رود هیرمند در منطقهٔ سیستان اشاره دارد، ایران و افغانستان در سال 1351 معاهده ای امضا کردند که بر اساس آن مقرر شد در هر ثانیه 26 متر مکعب آب ( معادل 850 میلیون متر مکعب در سال ) آب هیرمند ، سهم سیستان و دریاچه هامون در ایران باشد که این معاهده هنوز اجرایی نشده است.
به گزارش خبرگزاری ایران پرس ، فیروز قاسم زاده سخنگوی صنعت آب در نشست خبری صبح امروز ( یکشنبه ) که در شرکت مادرتخصصی صنعت آب ایران برگزار شد ، گفت: علی اکبر محرابیان وزیر نیرو، قرار است با طرف افغانستانی صحبت و مذاکره کند تا حق آبه به ایران سرازیر شود و میزان حق ابه ایران تغییری نکرده است.
این مسئول همچنین خاطر نشان کرد: دو کشور ایران و افغانستان درباره ارسال حق آبه ایران ملاحظاتی دارند که در مذاکرات مطرح شده است.
سخنگوی صنعت آب ایران درباره حق آبه ایران از ترکیه نیز اظهار داشت: در سفر رئیس جمهور ترکیه به تهران ، توافق خوبی بدست آمد و آقای اردوغان قول داد با تشکیل کمیته های مشترک این موضوع به سود دو کشور پیگیری شود.
فیروز قاسم زاده یادآور شد: ایران و ترکیه فقط حوزه آب ریز مشترک دارند و ترکیه در سرشاخه های ایران قرار دارد.
ترکیه در طرح « گاپ» قرار است ۲۲ سد و ۱۹ نیروگاه برقی در رودخانه های فرات و ایلیسو در دجله احداث کند.
به گفته کارشناسان ترکیه، در «طرح گاپ » بيش از ۶۰ هزار ميليارد متر مكعب آب از حق آبه رودخانه‌هاي دجله و فرات را به‌وسيله سدسازي ذخیره سازی خواهد کرد كه موجب می شود منطقه بين‌النهرين از ۹۰ رودخانه به حجم زاينده‌رود محروم شود.
سخنگوی صنعت آب گفت: خوشبختانه با وجود وقوع سیل‌های وحشتناک، کمترین آسیب به زیرساخت‌های حوزه آب و برق وارد شده و هیچ کدام از سدهای کشور نشکستند.
فیروز قاسم‌زاده در پاسخ به سوالی مبنی بر آخرین وضعیت مقاومت سدهای کشور اظهار کرد: هیچ کدام از سدهای کشور آسیب ندیده و تنها در استان کرمان یک بند خاکی ظرفیت 350 هزار مترمکعب شکسته شد و با توجه به این‌که پیش‌بینی‌هایی که در مورد این مساله صورت گرفته بود، از دو روز قبل اطلاع داده بودیم و در همین راستا فرماندار منطقه اقدامات لازم را انجام داد.
وی اضافه کرد: بخش عمده آب قبل از وقوع سیل تخلیه شد و شکسته شدن این بند مشکل چندانی را ایجاد نکرد، چرا که در پایین دست یک منطقه آبرفتی وجود داشت.
قاسم‌زاده همچنین در خصوص میزان افت فشار و کاهش کیفیت آب در کشور گفت: کمترین میزان آسیب وارد شد و در بخش‌هایی که شکستگی در حوزه توزیع صورت گرفت، با مشکلات موقتی روبه‌رو بودیم که آن هم در زمانی کوتاه برطرف شد و اکنون مشکلی وجود ندارد.
وی با اشاره به پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی درباره وقوع سیلاب گفت: زمانی که هشدارهای نارنجی و قرمز از سوی سازمان هواشناسی کشور صادر می‌شود، تمام نیروها در حالت آماده‌باش قرار می‌گیرند. در همین راستا نیروهای عملیاتی از هفته گذشته تجهیز شدند و با توجه به اقداماتی که صورت گرفت، حداقل آسیب را داشتیم اما در حوزه شبکه‌های آب شهری برخی تجهیزات دچار مشکل شدند که آنهم کمتر از چند ساعت برطرف شدند.
قاسم‌زاده با اشاره به شایعاتی که درباره کدورت آب در مناطق مختلف کشور مطرح شده است، تصریح کرد: هیچ کدام از این شایعات صحت ندارد و آبی که در تصفیه‌خانه‌ها وجود دارد بدون کدورت است.
وی با اشاره به میزان ورودی آب به سدهای کشور پس از وقوع سیلاب‌ها گفت: حدود ۲۶۰ میلیون مترمکعب ورودی آب به مخازن سدهای کشور بوده است.
او با بیان این‌که در تصفیه‌خانه هفتم تهران به دلیل آبی که وارد سد ماملو شده بود، با مشکلاتی مواجه شدیم اما اکنون هیچ نگرانی وجود ندارد و آب موجود قابل استحصال است، درباره آخرین وضعیت لایروبی سدها و رودخانه‌های کشور و تاثیر آن در وقوع سیلاب‌های اخیر گفت: انجام این کار برعهده وزارت نیرو بوده و از سال ۱۳۹۸ به بعد میزان لایروبی سه برابر افزایش یافته است و اکنون سالیانه ۱۰۰۰ کیلومتر لایروبی صورت می‌گیرد.
قاسم‌زاده افزود: لایروبی در بازه‌های دشت و کوهستان اتفاق می‌افتد که میزان آن در کوهستان کمتر بوده و سیل‌های اخیر عمدتا در مناطق کوهستانی اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به آخرین وضعیت احیای تالاب‌ها و حق‌آبه‌های زیست‌محیطی گفت: اولویت وزارت نیرو پس از تخصیص منابع شرب حق‌آبه‌های زیست محیطی بوده امسال نیز این رهاسازی صورت اما در جاهایی که وزارت نیرو سازه‌ای ندارد، این موضوع وابسته به بارندگی‌هاست که در سیلاب‌های اخیر نیز شاهد ورودی‌های خوبی بودیم.
قاسم‌زاده درباره اقدامات انجام شده برای احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: قطعا دریاچه اورمیه احیاپذیر است چرا که در سال‌های ترسالی تراز دریاچه ارومیه رشد پیدا کرد و مثبت شد. اما در سال‌های خشک اثرات نامطلوبی را شاهد بودیم.
وی اظهار کرد: در شرایط ترسالی و تحقق طرح‌های پیش‌بینی شده می‌توانیم نسبت به احیای دریاچه امیدوار باشیم اما اگر خشکسالی‌ها ادامه داشته باشد، نمی‌توان چندان به احیا امیدوار بود.
سخنگوی صنعت آب در پاسخ به این سوال که چرا سدهای بیشتری برای مقابله با سیلاب ساخته نشد، گفت: براساس طرح توسعه که در کشور داریم، از روش‌های سنتی به روش‌های با تکنولوژی بالاتر حرکت کردیم. برای این مساله در حوزه آب در سال‌های اخیر به موضوع سدسازی توجه شده است.
وی ادامه داد: دلیل احداث سدها نیاز آبی و میزان آورده در آن منطقه است. هنگام وقوع سیلاب آب موجود وارد تالاب‌ها، دریاچه‌ها و یا رودخانه‌ها می‌شود؛ به همین دلیل برای سیل‌های یکباره سد طراحی نمی‌شود.
به گفته قاسم‌زاده حداقل ۵۰ سال آورد منطقه مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر حداکثر ظرفیت وجود داشته باشد، سدسازی صورت می‌گیرد، گفت: اهداف برخی سدها کنترل سد است که آن هم ممکن است در برخی مناطق پاسخگو نباشد.
112
بیشتر بخوانید:
تأکید رئیس جمهوری بر تأمین آب شرب و کشاورزی سیستان و بلوچستان با پیگیری حقابه هیرمند
جوانبخت: وزارت نیرو موضوع حقابه هیرمند را به طور تخصصی پیگیری خواهد کرد
خطیب زاده: از مجاری حقوقی پیگیر تامین حقابه ایران از رودخانه هیرمند هستیم
امیرعبداللهیان: از هیئت حاکمه افغانستان درباره حقابه ایران از هیرمند رضایت نداریم
دستور معاون اول رئیس جمهور برای پیگیری حقابه هیرمند در استان سیستان و بلوچستان
سرلشکر باقری: حقابه هیرمند در سطوح مختلف در حال پیگیری است
