به گفته سخنگوی فرماندهی نیروهای آمریکایی در آفریقا (آفریکام) یک ناو آمریکایی از روز شنبه «عملیات دریایی در سواحل سومالی» را آغاز کرد. هدف از اجرای این عملیات، انتقال نیروهای آمریکایی از سومالی به دیگر کشورهای آفریقا است.
ارتش آمریکا هفتصد نیروی نظامی را به بهانه مبارزه با گروه افراط گرای «الشباب» به سومالی فرستاده بود. به ادعای وزارت دفاع آمریکا، نظامیان آمریکایی در سومالی به نیروهای داخلی سومالی آموزش مقابله با گروه های القاعده و الشباب را ارائه می دادند.
«دونالد ترامپ» که روزهای پایانی حضور در کاخ سفید را سپری می کند، در اوایل دسامبر 2020 در یک تصمیم مهم نظامی، دستور داد تا اوایل سال 2021 نیروهای آمریکایی کشور جنگزده سومالی را ترک کنند.
آمریکا دارای حدود شش هزار نظامی در سراسر آفریقا بوده و حدود 29 پایگاه در این قاره در اختیار دارد.
به نظر می رسد دلایل و اهداف مختلفی در پشت این اقدام دولت ترامپ وجود دارد:
نخست اینکه ترامپ سعی دارد به آمریکایی ها بقبولاند که به شعارها و عده های انتخاباتی خود تا آخر دوره زمامداریش وفادار مانده و بدین ترتیب شانس خود را برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری 2024 افزایش دهد.
مساله دیگر این است که ترامپ رویکرد خود درباره حضور نیروهای آمریکایی در خارج از این کشور را، بر خلاف روسای جمهوری قبلی که مصلحت محور بود به منافع محور تغییر داد.
از دیدگاه ترامپ تداوم حضور نیروهای آمریکایی در خارج از این کشور که بسیار پر هزینه است، باید دارای منطق اقتصادی شود. به عبارت دیگر، وی خواهان این بوده که هزینه استقرار این نیروها باید توسط کشورهای میزبان آنها تامین شود و در عین حال، منافع مالی نیز برای واشنگتن به همراه داشته باشد.
در این چارچوب، وی فشارهای زیادی به متحدان منطقه ای آمریکا در مناطق مختلف جهان به ویژه غرب آسیا و شرق آسیا برای افزایش سهم آنها وارد کرد، اما در مورد نیروهای آمریکایی مستقر در آفریقا، با توجه به فقر کشورهایی مانند سومالی، اساسا جای مطرح کردن چنین خواسته ای وجود نداشته است.
بدین ترتیب دولت ترامپ برای کاهش هزینه حضور نظامی در آفریقا تصمیم به ادغام فرماندهی های اروپا و آفریقا گرفت. این اقدام اولین مورد بازبینی‌های گسترده در وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) درباره حضور نیروهای آمریکایی در سراسر جهان است که هدف از آن، تلاش برای تنظیم بهتر حضور نظامی با اولویت‌های دفاعی آمریکا عنوان شده است که چین و روسیه را به عنوان تهدیدات اصلی علیه آمریکا ارزیابی می کند.
در این راستا، فرماندهی نیروی زمینی آمریکا در اواخر نوامبر 2020 با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که فرماندهی نیروهای آمریکایی در اروپا «یوکام» و«آفریکام» را به منظور توسعه ظرفیت دستیابی به اهداف استراتژیک و عملیاتی در اروپا و آفریقا ادغام می‌کند. پنتاگون از فوریه 2020 قصد خود را برای تنظیم و آرایش مجدد حضور نظامی آمریکا در آفریقا اعلام کرده بود.
ژنرال «راجر کلوتیر» فرمانده سابق آفریکام در این باره می گوید: "پیام من به شریکان آفریقایی مان این است که شما را رها نمی‌کنیم، بلکه همچنان در تعامل با شما هستیم."
به رغم این وعده اما واقع این است که آمریکا اکنون به مرحله فرسودگی و کاهش شدید منابع مالی رسیده و تاب هزینه های هنگفت نگهداری این نیروها را ندارد. لذا به بهانه های مختلف، در صدد کاهش و ادغام نیروهای نظامی خود در خارج برآمده است؛ موضوعی که تحقق آن نیز با توجه به مخالفت جریان های حامی میلیتاریسم امریکایی، محل تردید واقع شده است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
بیشتر بخوانید:
دستور ترامپ برای خروج نظامیان آمریکایی از سومالی
