«جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز هشدار داده که این اتحادیه به یک ابزار سیاسی تبدیل شده است.
بورل در وبلاگ خود نوشت: "امروز، اروپاییها به طور فزاینده ای با خطر تبدیل شدن به یک ابزار به جای بازیگر در امور بین المللی مواجه هستند؛ اتحادیه اروپا به جای شکل دهی حوادث، به واکنش به تصمیمات دیگران میپردازد."
بورل در حالی به ابزاری بودن نقش اتحادیه اروپا درعرصه بین الملل اذعان کرده است که طی سال های اخیر، این اتحادیه بیش از پیش هم راستا با خواست آمریکا گام برداشته است. موضع گیری های اتحادیه اروپا در قبال چین، روسیه و ایران، شاهدی بر این موضوع است.
در حالی که توافقنامه برجام به گفته مقامات اتحادیه اروپا، یکی از مهم ترین دستاوردهای سیاسی چند سال اخیر اروپا بود، این اتحادیه نتوانست به تعهدات برجامی خود عمل کند و ناتوانی خویش را در برابر آمریکا به نمایش گذاشت.
این اتحادیه حتی نتوانست حداقل تعهدات خود در چارچوب راه اندازی سیستم اینستکس (سیستم مبادله مالی با ایران) را عملی کند. به عبارت دیگر، موضوع برجام و اینستکس نشان داد که اتحادیه اروپا مرکب از برخی از قدرتمندترین اقتصادهای جهان، نمی تواند بدون اجازه آمریکا با ایران تجارت انجام دهد.
این ناتوانی فقط مختص مناسبات اتحادیه اروپا با ایران نبوده، بلکه این اتحادیه در قبال چین و روسیه نیز تابع سیاست های آمریکا بوده است.
مقامات واشنگتن طی سال های اخیر تلاش کرده اند اروپا را نیز در سیاست های ضد چینی خود همراه کنند. تلاش برای همسو کردن اروپایی ها برای مقابله با اقدامات چین در شرق آسیا و حمایت از اقدامات نظامی آمریکا در دریای چین جنوبی و تنگه تایوان و نهایتا تحریم برخی مقامات چین از سوی اروپا از جمله این موارد بوده است.
این رفتار یکجانبه آمریکایی ها با اروپایی ها تا جایی پیش رفت که «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه پس از ماجرای مناقشه برانگیز توافق نظامی آمریکا با استرالیا، خطاب به همتایان اروپایی خود گفت: "آمریکا به دنبال منافع خود است و اروپایی ها باید از این موضوع درس بگیرند و مسئولیت دفاع از خود را عهده شوند."
چنین هشدارهایی به وضوح نشان دهنده نگرانی جدی مقامات اروپایی درباره استفاده ابزاری واشنگتن از اتحادیه اروپا برای رسیدن به اهداف ضد چینی خود است.
در قبال روسیه نیز تبعیت از سیاست های واشنگتن، شرایط را به ضرر اروپا تغییر داده است. در حالی که الزامات همسایگی ایجاب می کند روابط میان اروپا و روسیه در بستر آرامش و صلح برقرار باشد، طی ماه های اخیر، تشدید مداخله گری های آمریکا در مسائل مربوط به روسیه، منافع اروپا را تحت تاثیر قرار داده است.
به عنوان مثال، رقابت های سیاسی و امنیتی آمریکا با روسیه موجب شده است که اروپا در تامین انرژی، بویژه بهره مندی از منابع وسیع انرژی گاز روسیه دچار مشکل شود. این وضعیت، زندگی میلیون ها اروپایی را که به انرژی ارزان و پاک وابسته هستند، به مخاطره می اندازد.
به همین دلیل نیز «شارل میشل» رئیس شورای اروپا با اشاره به پیامدهای ناشی از اختلافات واشنگتن و مسکو می گوید: "اتحادیه اروپا باید استقلال بیشتری در تصمیم گیری و ظرفیت اقدام در سطح جهانی داشته باشد."
با این حال، تجربه نشان داده است که اروپایی ها برای اتخاذ سیاست های مستقل از آمریکا، یا حداقل، کاهش وابستگی های خود به این کشور، عزم و اراده کافی ندارند و تا آینده قابل پیش بینی، این اتحادیه به گفته جوزف بورل، ابزار سیاسی دیگران باقی خواهد ماند.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
117