ایران پرس: روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در گزارشی اعلام کرد که در بحبوحه بحران اقتصادی آمریکا و رقابت تجاری با چین، «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا تصمیم گرفت به معاملات فروش تسلیحات سرعت بخشد و ممنوعیت صادرات سلاح به عربستان سعودی و امارات را لغو کند.

این درحالی است که گزارش‌های متعددی از جنایات جنگی ائتلاف سعودی علیه یمن منتشر شده است.

دولت بایدن علاوه بر وعده فروش تسلیحات به کشورهای اروپایی و تایوان، تحریم فروش تسلیحات «تهاجمی» آمریکا به عربستان سعودی و امارات را لغو کرد.

پیش از این وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرد که وزارت خارجه این کشور با فروش تسلیحات به عربستان و امارات موافقت کرده است. وزارت خارجه آمریکا در اوایل ژوئیه 2022 اعلام کرد که با قرارداد فروش سامانه موشکی پاتریوت و تجهیزات مربوط به آن به عربستان سعودی به ارزش 3.05 میلیارد دلار و سامانه‌ دفاع موشکی تاد به امارات متحده عربی به ارزش 2.25 میلیارد دلار موافقت کرده است.

تایید فروش تسلیحات نظامی آمریکایی به عربستان و امارات پس از آن صورت می‌گیرد که جو بایدن اخیرا برای اولین بار به عنوان رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی سفر کرد.

فروش تسلیحات، راهکار دولت بایدن برای مقابله با بحران اقتصادی

به نظر می رسد وضعیت نامساعد اقتصاد آمریکا که اکنون با تورم بالا و رکودی بی سابقه مواجه شده موجب نگرانی دولت آمریکا شده و کاخ سفید را برآن داشته تا فروش تسلیحات خارجی به متحدان و شرکای خود در سراسر جهان را افزایش دهد. این اقدامات بر خلاف وعده قبلی بایدن است.

جو بایدن در کارزار انتخابات ریاست جمهوری 2020 عربستان سعودی را به عنوان کشوری مطرود توصیف کرد و قول داد دولت سعودی را با توجه به نقض  حقوق بشر به پاسخگویی وادارد اما گام موثری در این زمینه برنداشته است.

پس از روی کار آمدن جو بایدن در ژانویه 2021 و برخی موضع گیری های وی و مقامات ارشد دولت او مانند «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه درباره تجدید نظر در روابط واشنگتن و ریاض، انتظار می رفت که تغییرات اساسی در این زمینه صورت گیرد، اما اکنون مشخص شده که به رغم این وعده ها از جمله تعلیق موقتی فروش سلاح به رژیم سعودی، سیاست کلی آمریکا در قبال عربستان سعودی به عنوان یکی از متحدان اصلی آن در خلیج فارس و غرب آسیا کماکان بر مدار حمایت همه جانبه و دفاع از آن می چرخد.

لذا روند کمک‌ها و همکاری های نظامی بین دو کشور تداوم پیدا کرده است. «طه العانی» کارشناس سیاسی عرب می گوید: "با اینکه دولت جو بایدن در مقایسه با دولت ترامپ سیاست متفاوتی را در قبال عربستان اتخاذ نموده ... اما رزمایش‌های نظامی بین واشنگتن و ریاض متوقف نشده است."

جو بایدن در فوریه 2021 اعلام کرد که حمایت آمریکا از عملیات تهاجمی عربستان سعودی در یمن و عرضه سلاح‌های مربوطه را متوقف می‌کند. با وجود اینکه واشنگتن به دلیل تداوم جنگ ظالمانه ائتلاف سعودی در یمن، ارسال تسلیحات به عربستان سعودی را موقتاً متوقف کرد، اما این به اصطلاح محدودیت ها فقط برای سلاح های تهاجمی اعمال شد.

لذا دولت بایدن در اکتبر 2021 با فروش 650 میلیون دلار موشک هوا به هوا و تجهیزات مرتبط به عربستان سعودی موافقت کرد. عقب‌نشینی بی‌سروصدای آمریکا از مواضع تند علیه سعودی‌ها در حالی صورت گرفت که بایدن هنگامی که تعلیق فروش تسلیحات به سعودی‌ها را اعلام کرده بود، گفت: "آمریکا هرگز اصول خود را پشت در نمی‌گذارد تا فقط نفت بخرد و سلاح بفروشد."

به نظر می رسد به رغم ادعای اولیه دولت بایدن در باره تجدید نظر در روابط واشنگتن و ریاض و سخت گیری های بیشتر در قبال رژیم سعودی، اما منافع بلند مدت و ژئوپلیتیکی آمریکا در منطقه غرب آسیا، واشنگتن را به تغییر موضع تدریجی در قبال ریاض واداشته است.

همچنین رویکرد بایدن نسبت به عربستان بعد از حمله روسیه به اوکراین نرم تر شده و حتی وی در جریان سفر اخیر خود به عربستان با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی نیز دیدار کرد. دلیل این مساله این است که آمریکا و شرکای غربی آن  در پی افزایش ارائه نفت از سوی عربستان در بازارهای جهانی هستند تا از این طریق بتوانند منابع نفتی حذف شده روسیه را جبران کنند. با این حال این سفر به دیدگاه بسیاری از تحلیلگران دستاورد مورد نظر واشنگتن از جمله در زمینه همراهی ریاض در بازار نفت را نداشت.

این سفر حتی در میان سیاستمداران آمریکایی نیز با انتقادهای زیادی همراه شد و بسیاری سفر بایدن به عربستان را فاقد دستاورد عنوان کردند.

نویسنده: سيدرضا ميرطاهر

117