«حنان جابلی» در مقاله ای تحلیلی که در پایگاه خبری الخلیج آنلاین منتشر شده است، می نویسد، پس از موافقت مسوولان تونسی با تشکیل حزب سیاسی جدید با عنوان «جنبش جوانان ما» احزاب سیاسی مختلفی با تفکرات مختلف در تونس شکل گرفتند که تعداد این احزاب در فوریه جاری، به 216 حزب رسیده است.
با توجه این مساله، هر یک از 217 نماینده پارلمانی تونس، وابسته به یک حزب سیاسی هستند.
بلافاصله پس از انقلاب تونس، صحنه فعالیت برای احزاب سیاسی این کشور، تغییر یافت و فقط در سال 2011، شاهد شکل گیری یکصد حزب در این کشور بوده ایم که این احزاب بر اساس قانون شماره 87 مصوب سال 2011 درباره احزاب سیاسی، فعالیت خود را آغاز کردند.
این قانون مبتنی بر تاسیس احزاب سیاسی و پیوستن به این احزاب و فعالیت در چارچوب آنهاست که هدف از آن، تقویت آزادی فعالیت های سیاسی و حمایت از فعالیت احزاب مختلف سیاسی است.
ناظران سیاسی مسایل تونس معتقدند افزایش سریع تعداد احزاب در تونس، پدیده ای سالم برای دموکراسی های نوظهوراست؛ دراین حال دیگران بر این باورند که روند صعودی در شکل گیری احزاب سیاسی تونس، نگرانی تونسی ها را در پی داشته و مانعی در مقابل انتخاب نمایندگان از سوی ملت خواهد شد.
همچنین با گذشت زمان فقط احزاب سیاسی کارآمدی باقی می مانند که تلاش می کنند به شکل خانواده های سیاسی درآیند.
از چشم اندازهای دموکراسی
درحالی تعداد احزاب سیاسی فعال در تونس به 216 حزب افزایش یافته است که این کشور در کناراختلاف میان احزاب، خود را برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در پایان سال 2019 آماده می کند.
این در شرایطی است که پیش از انقلاب تونس، (مجمع دموکراتیک قانون اساسی) حزب غالب این کشور بود و تنها چند حزب که از سوی پارلمان به رسمیت شناخته شده بودند و نیز چند حزب دیگر که به رسمیت شناخته نشده بودند، در تونس فعالیت داشتند.
«عادل السمعلی» تحلیلگر سیاسی در این باره گفت، تعدد احزاب در تونس ناشی از 60 سال حاکمیت استبداد سیاسی و حکومت تک حزبی دراین کشور است.
تعدد احزاب پدیده ای مثبت و نشانه ای از فضای باز سیاسی است که تونس در سال های اخیر تجربه کرده است.
السمعلی افزود، تعدد احزاب در همه دموکراسی های نوپا به خاطر وجود افکار متعدد و طرح های سیاسی و مشکلات مختلف، امری طبیعی است زیرا این مسایل زمینه را برای شکل گیری احزابی که پاسخگوی این افکار و رویکردهای آنها باشند، فراهم می کند.
این فعال سیاسی همچنین تاکید کرد، این حجم از احزاب سیاسی در تونس، خارج از توان حیات سیاسی این کشور است زیرا تونس قادر به تحمل بیش از 10 تا 11 حزب، نخواهد بود.
شکلی از هرج و مرج حزبی
گرچه شکل تعدد احزاب در صحنه سیاسی تونس، نقطه ای مثبت برای به تصویر کشیدن تغییرات سیاسی این کشور پس از انقلاب محسوب می شود، اما به گفته «شکیب درویش» کارشناس حقوق تونسی، شکل گیری نامحدود و غیرمنطقی این احزاب، زمینه را برای هرج و مرج سیاسی فراهم می کند.
به گفته درویش، قانون مصوب کرده است که تعداد نامحدودی ازاحزاب سیاسی می توانند فعالیت داشته باشند اما فقط احزاب قدرتمند، قادر خواهند بود تا به فعالیت خود ادامه دهند زیرا فعالیت این احزاب برنامه ریزی شده بوده و بر اساس رویا، عمل نمی کنند.
ازنظر جامعه شناسی، پدیده شکل گیری بی رویه احزاب سیاسی در تونس که از سال 2011 شاهد آن هستیم، عنوانی برای تحولات عمیق سیاسی است که در پاسخ به خواسته های تاریخی و نیاز جامعه برای آزادیِ تشکیل سازمان های سیاسی، ایجاد شده است.
«محمد الحاج سالم» پژوهشگرعلوم اجتماعی در این باره گفت، فضای دیکتاتوری حاکم بر تونس، سبب شده بود تا همه کسانی که از این شرایط متضرر شده بودند، برای استفاده از فضای باز سیاسی تلاش کرده و بخواهند ازحق فعالیت سیاسی، برخوردار شوند و در نتیجه احزابی را تشکیل دهند تا از افکارشان دفاع کنند.
این پژوهشگر تونسی در گفت وگو با الخلیج آنلاین اظهار داشت، همه احزاب سیاسی تونس در زمینه 5 ایده اصلی مربوط به نگرش خود، با یکدیگر اختلاف نظر داشته و حتی در کوچک ترین مسایل نیز توافق ندارند.
این مساله سبب شده است تا فعالیت حزبی به هرج و مرج سیاسی شباهت داشته باشد و در نتیجه بیشتر احزاب به تدریج متلاشی خواهند شد و فقط چند حزب که رسما در صحنه سیاسی فعالیت دارند، به موجودیت خود ادامه خواهند داد.138/118
مترجم: محب احمدی
بیشتربخوانید:
العربی الجدید: اعلام تشکیل حزب جدید در تونس
