تبدیل الیاف به نخ، ریسندگی نامیده می‌شود؛ انسان از هزاران سال پیش به این موضوع پی برده بود که اگر دسته‌ای از الیاف را با کش دادن، موازی کرده و آن را تاب دهد فشار و اصطکاک سطحی بوجود آمده بین الیاف، باعث درگیری آنها به یکدیگر شده و رشته‌ای مقاوم تر را تشکیل می‌دهند که همان نخ است.
چرخ نخ‌ریسی که در هزاره دوم میلادی و در آسیا ظهور نمود، جایگزین نخ‌ریسی سنتی با دست به وسیله دوک نخ ریسی و دشکی گردید.
دوک به عنوان یکی از قدیمی ترین ابزار نخ‌ریسی، وسیله ای ساده از جنس چوب یا آهن است که برای ریسیدن پنبه و پشم مورد استفاده قرار می گرفته است.
تکامل این وسیله نقش مهمی در پیشرفت فن نساجی داشته و پیش‌درآمد پیدایش چرخ نخ‌ریسی است. یافته‌های باستان‌شناسی نشان دهنده استفاده دوک از دوره نوسنگی است.
در بسیاری از محوطه‌های باستانی عصر نوسنگی ایران نیز دوک‌های متعددی یافت شده‌اند. مهری از محوطه چغامیش خوزستان متعلق به ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد، زنی را در حال نخ‌ریسی نشان می‌دهد.
116
