به گزارش خبرگزاری ایران پرس، در ابتدای مناظره برخی کارشناسان به طرح سوالات خود از نامزدهای چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری پرداختند.
داود دانشجعفری (وزیر اسبق امور اقتصادی و دارایی): ما در دولت چهاردهم با یک پدیده جدیدی مواجه هستیم و آن همزمانی دولت چهاردهم و برنامه 5 ساله هفتم است این شرایطی که شرایط خاصی است آیا دولت شما در واقع همه آنچه که در برنامه هفتم پیش بینی شده را قبول دارد یا فکر میکنید که باید بخشهایی از آن اصلاح شود؟
مهدی غضنفری (رئیس صندوق توسعه ملی): چگونه متعهد میشوند به اینکه نرخ رشد 8 درصد که در همه برنامهها از جمله برنامه هفتم آمده محقق خواهد شد هر سال چقدر سرمایهگذاری میشود منابعش از کجا تامین میشود نقش بخش خصوصی در این سرمایهگذاری چیست و اگر به صورت پلکانی به نرخ رشد 8 درصد میرسند لطفاً بفرمایند که هر سال به چه عددی خواهند رسید.
طهماسب مظاهری (رئیس کل اسبق بانک مرکزی): برای تامین سرمایه مورد نیاز برای تحصیل این رشد 8 درصد سرمایهگذاری خارجی همیشه راه حل خوبی بوده و هرگاه سرمایهگذار خارجی به کمک اقتصاد آمده باعث رشد اقتصاد مملکت شده رنامه شما برای جلب سرمایهگذار خارجی و هدایت آن و البته در چهارچوب قانون مصوب مجلس و مجمع تشخیص چیست؟
حمیدرضا فولادگر (عضو شورای عالی اجرای سیاستهای کلی اصل 44): در حوزههای مختلف صنعتی وقتی ما سند راهبردی توسعه نداریم بنابراین میتوانیم به سرمایهگذارمان بگوییم کجا و چگونه سرمایهگذاری کن اولویتها کجا است با توجه به شرایط اقلیمی با توجه به سند آمایش سرزمینی که سند بالادستی این استراتژی توسعه صنعتی باشد چه برنامهای دارید که بالاخره این بحث سند راهبردی توسعه صنعتی در کشور تهیه و تدوین و ابلاغ شود؟
سید حمید پورمحمدی (معاون اقتصادی سابق سازمان برنامه و بودجه): شما به عنوان رئیس جمهور برای بهبود فضای کسب و کار و ارتقاء جایگاه کشور در بین کشورهای منطقه و جهان در موضوع فضای کسب و کار چه اقدامی خواهید کرد؟
علی مروی (عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی):تولید کنندگانی که بخشی از نهادههایشان وارداتی است یک بخشی از تولید کنندگان اینطوری هستند اینها برای اینکه نهادههایشان را تامین کنند باید بروند ثبت سفارش کنند پیمان سپاری ارزی نرخی را که دارد صورت میگیرد که نرخ 41 تا 42 هزار تومان است با نرخ بازار آزاد خیلی فاصله دارد تقاضا برای ارز وارداتی خیلی زیاد است اینها هفتم باید 6 تا 7 ماه در نوبت بمانند این آسیب زیادی میزند به تولید از آن طرف صادر کننده هم واقعاً برایش نمیصرفد انگار ما داریم به صادر کننده هم 30 تا 40 درصد مالیات وزن میکنیم با پیمان سپاری ارزی و این با شدت انگیزههای تولید کنندگان را دچار اختلال کرده برنامه شما برای بحث پیمان سپاری ارزی چه خواهد بود؟
محمود نجفی عرب (رئیس اتاق بازرگانی تهران): برنامه مشخصی در رابطه با ثبات بخشی به اقتصاد کلان کشور که مجموعه فعالان اقتصادی بتوانند در وادی این ثباتی که در اقتصاد کلان.
پاسخ نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری
«امیرحسین قاضی زاده هاشمی» در پاسخ به این سوالات گفت: مردم از وعدهها خسته شدند و این وعده دادن در عمل به تحقق نمیرسد.
وی گفت: برای رشد ۸ درصدی بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلار نیاز به سرمایه گذاری داریم، شاید جدی ترین کار اجرای تام قانون هدفمندی یارانه هاست، در مورد سرمایه گذاری داخلی اکثر منابع دولت صرف هزینههای دولت میشود و باید بخش خصوصی را به عنوان شریک راهبردی وارد میدان کنیم و شوکهای ارزی را کنترل کنیم.
«محمدباقر قالیباف» نیز در پاسخ به این سوالات گفت: رئیس جمهور یکی از وظایفش توجه به حوزه اقتصاد است به ویژه به اقشار محروم، کارمندان، مددجویان سازمان بهزیستی و امداد امام خمینی (ره).
قالیباف ادامه داد: در دهه نود شرایط سختی را پشت سر گذاشتیم. از جهات اقتصادی رشد متوسط سالانه ما یک درصد بود و نقدینگی ما ۲۶ برابر بود. در دولت «خدمت و پیشرفت»، با مشارکت مردم و سرمایه گذاران، برنامههایی را پیش خواهیم برد که علاوه بر کنترل تورم، به رشد اقتصادی و احقاق حقوق مردم منجر شود.
وی بیان کرد: در برنامه هفتم که کار مشترک دولت سیزدهم و مجلس یازدهم است و تنها سند ما است که باید آن را اجرا کنیم معتقدم که باید قفل این توقف را بشکنیم و کاری را که شهید رئیسی شروع کرد ادامه دهیم و نقاط قوت را تقویت کنیم و ضعفها را برطرف کنیم.
قالیباف تاکید کرد: بر این باورم که ظرفیتهای کشور آنقدر وجود دارد که میتوان مشکلات را حل کرد. لذا به مردم، کارمندان، کارگران، بازنشستگان و قشر محروم عرض میکنم که در دولت خدمت و پیشرفت همه ما با مشارکت شما و سرمایهگذاران اقتصاد قوی را دنبال خواهیم کرد تا دولت بتواند حقوق عزیزان را متناسب با تورم پیش ببرد، قدرت خرید را حفظ کند و از رشد اقتصادی طبیعتاً باید هم سرمایهگذار و هم عموم مردم بهره ببرند.
«سعید جلیلی» هم در پاسخ به چگونگی تحقق نرخ رشد اقتصادی مطابق برنامه پنج ساله هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، گفت: سوالهایی که مطرح شد دو ایراد دارد چرا که اگر موضوعی قانون و فصل الخطاب است، در چنین سطحی به آن تردید وارد شود و اگر به رشد ۸ درصد اشاره میکنیم باید بدانیم که آن یک ضرورت است.
وی افزود: مردم باید انتخاب کنند که رشد ۸ درصدی را کدام یک از نامزدها میتوانند به بهترین شکل اجرا کنند و عوامل مختلفی برای تحقق رشد ۸ درصدی دخیل هستند. اینکه ما رشد را فقط به سرمایه منوط کنیم ناقص است و این یک ایراد است که در سوالها مطرح شده بود.
جلیلی اظهار داشت: مهمتر از سرمایه برای رشد، مدیریت آن است و امروز باید از نیروی انسانی که یکی از فرصتهای ماست به علاوه فناوریهایی که میتواند رشد را سرعت دهد استفاده کنیم.
وی ادامه داد: رشد ۸ درصد محقق میشود به شرط آنکه آن را جدی گرفت و از فردای انتخابات آن را طبق برنامهای که داریم اجرایی کنیم. برای تحقق رشد باید فرصتهای کشور را بشناسیم من در شعار خود یک جهان فرصت را مطرح کردم و امروز در کشور فرصتهای بسیار ارزشمندی داریم و لازمه یک جهان فرصت یک ایران جهش است انشاالله در چهار سال آینده میتوانیم رشد ۸ درصد را محقق کنیم.
همچنین «مسعود پزشکیان» در پاسخ به سوالات اظهار داشت: ما برای هر اقدام اول یک مشکل اساسی داریم. اگر نتوانیم انسجام داخلی و مشارکت همه جناحها و گروهها را در جهت اجرای برنامه همراه خود کنیم هر قدر برنامه درست بنویسیم مانند برنامههای دیگر معطل میماند.
وی اضافه کرد: هر چه قول بدهیم اتفاقی نخواهد افتاد. لازمه اجرای برنامه مشارکت به دور از اختلاف و استفاده از کارشناسان برجسته غیر جناحی است. قانون برنامهای که در مجلس نوشته شده طبق آنچه دولت آورده بود ۷ فصل و ۲۶ بند بود و معنی این حرف آن است که هر دولتی بیاید باید روی ۲۶ بند برنامه ریزی کند که از نظر علمی غیر ممکن است.
پزشکیان گفت: این برنامه با کار کارشناسی هم قابل اجرا نیست. این برنامه فرصتی به دولت خواهد داد تا بتواند همراه کارشناسان اهداف را بازنگری کند و این حرف را به نتیجه برساند. علاوه بر لزوم وحدت و انسجام داخلی امکان ندارد ما بدون ارتباط و باز کردن مرزهای خود و ارتباط با دنیا و دولتهای منطقه بتوانیم این میزان رشد را به ۸ درصد برسانیم. اینکه چگونه باید با دنیا ارتباط برقرار کنیم و احتیاجات بین المللی را بر طرف کنیم از ملزومات این هدف است.
وی خاطرنشان کرد: کاری که باید در داخل انجام دهیم این است که به تولیدکنندگان و اتاق بازرگانی و مشارکت کنندگان در تولید در تصمیم گیری و فعالیتها میدان بدهیم.
در این مناظره «علیرضا زاکانی» اظهار داشت: بنده یک پزشک هستم، پزشک اگر تشخیص غلط دهد نسخه غلط می پیچد. مشکل اقتصادی ایران تحریم آمریکا نیست بلکه تجویزهای اقتصادی آمریکاست.
وی ادامه داد: باید برای جهش تولید، حرکت به سمت تولید محصول محور و دانش بنیان و با ارزش افزوده بالا را پیگیری کنیم.
زاکانی تصریح کرد: حاکمیت مردم سالاری دینی در عرصه اقتصاد را بپذیریم و با تکیه بر مردم کارها را پیش ببریم.
وی گفت: خلق ثروت را در دستورکار قرار دهیم، مردم ریالی درآمد کسب میکنند اما دلاری هزینه میکنند.
حجت الاسلام «مصطفی پورمحمدی» نیز گفت: ما مشکلات اقتصادی را میدانیم. کارشناسان با آمار ارقام آن را میدانند ولی مردم مشکلات اقتصادی را با گوشت و پوست خود لمس میکنند و درگیر آن هستند.
وی افزود: وقتی با کارشناسان اقتصادی بخش خصوصی و اندیشه ورزان این حوزه مباحثه دارم، میگویند حل مشکلات اقتصادی صرفاً راه حل اقتصادی ندارد بلکه این مقوله به اجتماع، فرهنگ، مقولات حقوقی و امور سیاسی در عرصههای داخلی و بین المللی پیوستگی دارد.
پورمحمدی تاکید کرد: ما در عرصه بینالمللی نزدیک به دو دهه است که با تحریم روبرو هستیم. برخی که از همان اول گفتند تحریمها مهم نیست حالا هم میگوییم مهم نیست اما دنیا تحریمهای فلج کنندهای را بر ما تحمیل کرده است و ما ساده از کنار آن میگذریم و بعد از مدتی گفتیم که تحریم هم مسئلهای هست و۲۰ درصد ۳۰ درصد آزار به اقتصاد ما میدهد.
وی گفت: جامعه و صنعت ما بزرگ است و باید با دنیا کار کنیم و نیازهای مردم را تامین کنیم. مقام معظم رهبری سالیان سال است ما را به مسائل اقتصادی، به مسائل اجتماعی و انسجام اجتماعی و مشارکت بالا توجه میدهند اما ما چقدر گوش کردیم در حالی که یکسره داریم آسیب میزنیم و این وضعیتی است که جوانان ما را مأیوس و آزاده خاطر کرده است.
پورمحمدی ادامه داد: امروز نیاز داریم در عرصه داخلی به وفاق ملی برسیم و بدون آن نمیتوانیم مسائل بینالمللی را حل کنیم. در عرصه داخلی به اعجاز اعتماد نیاز داریم زیرا مردم ما را صادق نمیدانند و باور نمیکند و ما هم صادقانه راه حلها را به آنها ارائه دهیم.
در بخش دوم مناظره، هر کاندیدا به مدت 4 دقیقه به نقد اظهارات دیگر نامزدها پرداخت.
امیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت: برای حل مشکل اقتصاد اول باید از داخل شروع کنیم؛ اقتصاد ما باید پیش بینی پذیر شود. بخش خصوصی باید شریک راهبردی ما شود. دولت باید جایی وارد شود که بخش خصوصی وارد نشده است.
قاضی زاده ادامه داد: دست از مردم آزاری در بخش اقتصاد برداریم؛ کارهای خیلی خوبی در دولت آقای شهید رئیسی درحوزه اقتصاد صورت گرفت که باید آن را ادامه دهیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: خام فروشی را باید درست کنیم؛ به جای صدور نفت خام، فرآورده تولید کنیم و اشتغال و ارزش افزوده ایجاد کنیم. ما الان نفت خام صادر و روغن با سه برابر قیمت وارد میکنیم. میتوانیم به کشورهای همسایه و تجار آنها بگوییم بیایید در کشور ما پالایشگاه بزنید ما نفت خام به شما میدهیم و شما هم به ما محصول بدهید.
وی اظهار داشت: باید بسته مشترک و شهرک صنعتی مشترک برای سرمایه گذاری ایجاد کنیم. راهبردهای صنعتی و سیاستهای ارزی و تجاری باید به نفع تولید و رفاه خانوار باشد. باید کاری کنیم که مردم با ایجاد رقابت، قدرت انتخاب کالای باکیفیت و ارزان را پیدا کنند.
محمدباقر قالیباف نیز در بخش دوم سخنان خود با اشاره به صحبتهای نامزدهای دیگر انتخابات، گفت: آقای پزشکیان گفتند انسجام، من این را قبول دارم؛ آقای پورمحمدی گفتند فقط اقتصاد نیست فرهنگ هم هست، بله این درست است. به همین خاطر میگوییم وقتی حرف از سرمایهگذاری میزنیم، یک بخشی سرمایه گذاری و یک بخش بهرهوری است.
وی افزود: پنجاه درصد رشدهای 9 درصدی در برخی کشورها از بهره وری حاصل شده است. از مدیریت صحیح حاصل شده است. رئیس جمهوری که قابلیت این را داشته باشد و قوی است باید از ظرفیت اندیشمندان و متخصصان استفاده کند.
قالیباف افزود: بهرهوری میتواند نیمی از این هشت درصد را بسازد. معتقدم اگر انسجام نداشته باشیم نمیشود.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: برنامه هفتم تبدیل به سند ملی شده است، حتما ممکن است اشکالاتی هم داشته باشد. مهمترین موضوع برنامه هفتم خانواده محوری است. سبد خانوار در همه ابعادش در این سند دیده شده است و اجرا کردن این سند نیازمند یک مدیر قوی است.
قالیباف تاکید کرد: ویژگی برنامه هفتم این است که در ماده 118 پیش بینی شده شورای راهبری تشکیل شود تا هر کجا اشکالی وجود داشت کمیتهای پیش بینی شده که اصلاح کند. ولی بدانیم قانون هست و باید اجرایش کنیم نه اینکه بگذاریمش کنار.
مسعود پزشکیان هم در بخش دوم صحبتهای خود طی سخنانی گفت: هیچ کشوری از جنگ جهانی دوم تا الان بدون رشد صادرات و سرمایه گذاری خارجی نتوانسته اقتصاد خود را درست کند. بنابراین ما باید صادرات و سرمایه گذاری خارجی داشته باشیم.
وی افزود: ما الان گران میخریم و ارزان میفروشیم و در فروش نفت کلی ضرر میکنیم. چه کسی باید جواب دهد که چرا اینقدر مفت داراییهایمان را میفروشیم؟ چه کسی باید جواب دهد چرا باید گران بخریم؟
پزشکیان با اشاره به مصوبه مجلس برای واردات خودروهای دسته دوم عنوان کرد: واردات ماشینهای دست دوم را افتخار خود میدانیم ولی آیا این برازنده جامعه ایرانی است که ماشین دست دوم بخریم؟ تازه برای واردات این خودروها هم دولت دلار برای تخصیص ندارد.
کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری افزود: قرار بود چین در ایران سرمایه گذاری کند ولی آنها گفتند تا FATF را حل نکنید سرمایه گذاری نمیکنیم. امکان ندارد بدون وارد شدن به این چارچوبها بتوانیم سرمایه گذاری جذب کنیم یا شریک تجاری درست حسابی داشته باشیم.
پزشکیان با بیان اینکه چهل سال است میگوییم اقتصاد را درست میکنیم اما روز به روز پولمان و قدرت خریدمان بدتر میشود، عنوان کرد: ما الان نمیتوانیم تکنولوژی جدید را وارد صنعت نفت کنیم و در حال از دست دادن ذخایر کشورمان هستیم. به طوری که به جای 40 درصد بهره وری در نفت 12-13 درصد بهره وری داریم و بقیه را مفت از دست میدهیم.
همچنین سعید جلیلی در بخش دوم مناظره گفت: لازمه رشد هشت درصدی دیدن فرصتهاست. البته باید اولویت وجود داشته باشد؛ اگر میگوییم باید صادرات و ارزآوری داشته باشیم باید تبدیل شود به مأموریت همه دستگاهها نهاینکه فقط چند پروژه شود. ظرفیت اساتید و دانشگاهها را چطور استفاده کرده و چه ماموریتی برایشان تعیین کردیم؟ امروز با فناوری که در کشور داریم، میتوانیم موفقیتهای بزرگ داشته باشیم. همان کسی که میگفت فشار حداکثری، بعد از گذشت زمان، گفت آن فشار حداکثری شکست فاحش خورد.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: شما باید بستهی مجوزها را آماده کرده باشید که اگر کسی خواست سرمایهگذاری کند در درون سازوکار اداری گیر نکند. اگر سازوکار درستی وجود نداشته باشد، صادر کننده و وارد کننده دچار مشکل میشود؛ برای این موضوع دهها ساعت جلسه گذاشتیم.
جلیلی بیان کرد: برخی ایرادات در تخصیص ارز وجود دارد که اگر درست کنیم، مسئله حل میشود. بدانیم که اولویتها باید مشخص باشد. اگر هر روز سرمایه بیاید و درآمد زیاد شود ولی این دچار نشتیهایی باشد حتماً شکل نمیگیرد. برخی درباره موضوع انرژی میگفتند 3-4 درصد پرتی وجوددارد؛ مجموع این پرتیها در سال به چند میلیارد دلار میرسد.
وی خاطرنشان کرد: رئیسجمهور باید فرصتها را بشناسد و نقصها را رفع کند.
علیرضا زاکانی نیز در دور دوم پاسخ به سوالات و اظهارات دیگر کاندیداها گفت: بنده چهار نکته را مطرح کردم؛ آزادسازی اقتصاد از کمند دلار، پیگیری افزایش و تقویت ارزش پول ملی، جلوگیری از خامفروشی با تکیه بر دانش، حاکمیت مردم در عرصه اقتصاد، ما سیاستهای اصل 44 را انجام دادیم اما اختصاصیسازی کردیم و خصوصیسازی نکردیم. نکته بعد خلق ثروت و توزیع عادلانه است، مردم نباید اعانهبگیر باشند.
وی ادامه داد: آقای قالیباف در خصوص نقدینگی که 26 برابر شده صحبت کرد. اصل نقدینگی مهم است اما باید سرگردان نشود و جایی سرمایهگذاری شود. در چین نقدینگی به تولید ناخالص داخلی آن بیش از دویست برابر است. میانگین دنیا 144 برابر است. ایران 75 درصد، لذا نقدینگی به ذات بد نیست.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: نکته دوم در خصوص آقای پزشکیان بود که کلی نکات را بیان کردند، ترکیه هم جزء ناتو و WTH است و هم در مرکز FATF قرار دارد. در طی بیست سال تا الان 250 هزار میلیارد در آنجا سرمایهگذاری شده است. همین ترکیه سال 2023، 250 میلیارد دلار صادرات داشته است اما هفتاد درصد تورم دارد. ارزش لیر این کشور هم از 5 سال پیش از یک دلار به 32 دلار افزایش یافته است اینها را میشود تحلیل اقتصادی کرد.
زاکانی خاطرنشان کرد: علاوه بر اینکه راجع به چین صحبت کردیم. ما 13 میلیارد یورو تفاهمنامه نوشتیم بیش از 340 میلیون یورو ضمانتنامه گرفته شد. موضوع رشد هشت درصد هم با توجه به موضوع نیروی انسانی و سرمایه و در کنار آن آموزش از اهمیت بالایی برخوردار است.
«مصطفی پورمحمدی» هم در بخش دوم مناظره گفت: با اتکا به نقاط قوت، باید ضعفها را برطرف کنیم. علیرغم تدوین شش برنامه، رهبری معظم انقلاب فرمودند که تنها 30 تا 35 درصد از آنها اجرا شده است. مشکل کجاست؟ چرا به جای تمرکز بر واقعیتها، صورت کلی رویاها را مطرح میکنیم؟ آیا 8 درصد تعیین شده، امکان تحقق الزامات آن وجود دارد؟
وی گفت: برنامه باید امکان اجرا داشته باشد، چرا اجرا نشده است؟ همین برنامه در ماده الحاقیه 35 نزدیک به 25 مورد آمده است که 6 ماه تا یکسال وقت داشتند تا تکمیل کنند؛ دولت قبلی جناب آقای رئیسی برنامه پیشنهاد داد اما دو سال طول کشید تا تصویب شود.
پورمحمدی گفت: با 10 میلیارد یورو نمیشود رشد 8 درصدی را اجرا کرد. نمیشود با خودفریبی و خوشبینانه با مسائل برخورد کنیم چراکه مردم مسائل را دیده و متوجه میشوند؛ من حرفهایی که اینجا زدم با کارشناسان متعهد و معتبر، دانشگاههای تهران و شریف و علامه وجوانان انقلابی مشورت کردم.
وی گفت: البته اینطور نیست که مایوس شده باشیم، ما راه را طی کردیم و در مقابل تحریم سخت، ایستادیم و این توانمندی ملی است که ما را به اینجا رسانده است.
پورمحمدی گفت: تحریم بسیار مهم است اما ما مهمتر هستیم! ما قدرتمندتر هستیم و باید قدرت خود را باور کنیم و اشتباهات خود را نیز بپذیریم و وعدههای درست بدهیم و برنامههایی که قابل اجرا نیستند مطرح نکنیم.
117